Medineweb Forum/Huzur Adresi - Çirkin ve Hoş Olmayan Şeyler (Fahşa ve Münker)

Çirkin ve Hoş Olmayan Şeyler (Fahşa ve Münker)

Dini literatürde “el-fahşa” lafzıyla ifade edilen çirkin kelimesi mevsufu hafzolunmuş olan bir sıfattır. Yani çirkin fiil ve çirkin huy demektir.
Çirkinliği herkes için açıkça görülen ve akl-ı selim sahibi herkesin çirkin bulduğu şey çirkin yani fahşâdır.
Nitekim naslarda zikredilmiş olan çirkin “el- fahşa” kelimeleri zina ve livata ile tefsir olunmuştur.
Cenab-ı Allah’ın bu fiillere “çirkin” adını vermiş olması onların son derece çirkin olmalarından dolayıdır. Keza kötü söze de çirkin denmiştir.
Çirkin söz ise: sövmek, namuslu bir kimseye iftira etmek vb. gibi kötülüğü son derece açık olan sözlerdir.
Hoş olmayan şeyleri ifade eden “münker” kelimesi de hazfedilmiş bir mevsufun sıfatıdır. Yani nahoş fiil demektir.
Nahoş fiil demek akıl ve fıtratın hoşlanmadığı fiildir.
Nahoş fiilin akıl ve fıtrata nisbeti çirkin bir kokunun koklama duyusuna, çirkin bir görüntünün göze, hoşlanılmayan bir tadın dile ve sesin kulağa olan nisbeti gibidir. Duyu organları için bu eşyanın hoşlanılmama oranları nasıl farklı farklı ise akıl ve fıtrat için de fiillerin hoşlanılmama oranları öyledir.
Akıl ve fıtratın bir fiilden hoşlanmaması şiddetli olursa o fiil çirkin yani fahşa olur.
Akıl ve fıtratın hoşlanmadığı fiil nahoş fiil, kerih bulduğu, aşırı nefret ettiği fiil ise çirkin fiildir.
Nitekim İbn Abbas (r.a):
Çirkin fiil (fahşa) zina, nahoş fiil (münker) de Kur’an ve sünnetin hoş bulmadığı fiildir, demiştir.
İbn Abbas’ın dince güzel bulunmayan ve uygun görülmeyen fiil ile, çirkinliği akıl ve fıtratça kabul edilmiş olan fiili farklı farklı mütalaa etmesini düşünmek gerekir.