Medineweb Forum/Huzur Adresi

ASHAB-i KEHF
O gençler, maGaraya siGindiklari zaman, demislerdi ki: "Rabbimiz, katindan bize bir rahmet ver ve isimizden bize doGruyu kolaylastir (bizi basarili kil). (Kehf Suresi, 10)
Kuran'in "Kehf" (maGara) isimli 18. suresinde, Allah'i tanimayan, inananlara karsi baski ve zulüm uygulayan bir rejimden sakinmak için bir maGaraya siGinan gençlerden söz edilir. Konuyla ilgili ayetler söyledir:
Sen, yoksa Kehf ve Rakim Ehlini bizim sasilacak ayetlerimizden mi sandin? O gençler, maGaraya siGindiklari zaman, demislerdi ki: 'Rabbimiz, katindan bize bir rahmet ver ve isimizden bize doGruyu kolaylastir (bizi basarili kil)' Böylelikle maGarada yillar yili onlarin kulaklarina (aGir bir uyku) vurduk.
Sonra iki gruptan hangisinin kaldiklari süreyi daha iyi hesap ettiGini belirtmek için onlari uyandirdik. Biz sana onlarin haberlerini bir gerçek (olay) olarak aktarmaktayiz. Gerçekten onlar, Rablerine iman etmis gençlerdi ve biz de onlarin hidayetlerini arttirmistik.' Onlarin kalpleri üzerinde (sabri ve kararliliGi) rabtetmistik;
(Krala karsi) kiyam ettiklerinde demislerdi ki: 'Bizim Rabbimiz, göklerin ve yerin Rabbi'dir; ilah olarak biz O'ndan baskasina kesinlikle tapmayiz, (eGer tersini) söyleyecek olursak, andolsun, gerçeGin disina çikariz. sunlar, bizim kavmimizdir; O'ndan baskasini ilahlar edindiler, onlara apaçik bir delil getirmeleri gerekmez miydi? Öyleyse Allah'a karsi yalan düzüp-uydurandan daha zalim kimdir?'
(içlerinden biri demisti ki): 'Madem ki siz onlardan ve Allah'tan baska taptiklarindan kopup-ayrildiniz, o halde, (daGlara çekilip) maGaraya siGinin da Rabbiniz size rahmetinden (bolca bir miktarini) yaysin ve isinizden size bir yarar kolaylastirsin.'
(Onlara baktiGinda) görürsün ki, günes doGduGunda onlarin maGaralarina saG yandan yönelir, battiGinda onlari sol yandan keser geçerdi ve onlar da onun (maGaranin) genis bosluGundalardi. Bu, Allah'in ayetlerindendir. Allah, kime hidayet verirse, iste hidayet bulan odur, kimi de saptirirsa onun için asla doGru yolu gösterici bir veli bulamazsin.
Sen onlari uyanik sanirsin, oysa onlar (derin bir uykuda) uyusmuslardir. Biz onlari saG yana ve sol yana çeviriyorduk. Onlarin köpekleri de iki kolunu uzatmis yatmaktaydi. Onlari görmüs olsaydin, geri dönüp onlardan kaçardin, onlardan içini korku kaplardi.
Böylece, aralarinda bir sorgulama yapsinlar diye onlari dirilttik (uyandirdik). içlerinden bir sözcü dedi ki: 'Ne kadar kaldiniz?' Dediler ki: 'Bir gün veya günün bir (kaç saatlik) kismi kadar kaldik' Dediler ki: 'Ne kadar kaldiGinizi Rabbiniz daha iyi bilir; simdi birinizi bu paranizla sehre gönderin de, hangi yiyecek temizse baksin, size ondan bir rizik getirsin; ancak oldukça nazik davransin ve sakin sizi kimseye sezdirmesin. Çünkü onlar üzerinize çikip gelirlerse, sizi tasa tutarlar veya dinlerine geri çevirirler; bu durumda ebedi olarak kurtulus bulamazsiniz.'
Böylece, Allah'in va'dinin hak olduGunu ve gerçekten kiyametin, kendisinde süphe bulunmadiGini bilmeleri için (sehir halkina ve sonra ki insan kusaklarina) onlari buldurmus olduk. (Onlari bulanlar) kendi aralarinda durumlarini tartisiyorlardi, (bir kismi) dedi ki: 'Onlarin üstüne bir bina insa edin, Rableri onlari daha iyi bilir.' Onlarin isine galip gelen (sözleri geçen)ler ise: 'Üstlerine mutlaka bir mescid yapmaliyiz' dediler.
(Sonra gelen kusaklar) diyecekler ki: 'Üçtüler, onlarin dördüncüsü de köpekleridir.' Ve: 'Bestirler, onlarin altincisi köpekleridir' diyecekler. (Bu), bilinmeyene (gayba) tas atmaktir. 'Yedidirler, onlarin sekizincisi de köpekleridir' diyecekler. De ki: 'Rabbim, onlarin sayisini daha iyi bilir, onlari pek az (insan) disinda da kimse bilemez' Öyleyse onlar konusunda açikta olan bir tartismadan baska tartisma ve onlar hakkinda bunlardan hiç kimseye bir sey sorma.
Hiçbir sey hakkinda: 'Ben bunu yarin mutlaka yapacaGim' deme. Ancak: 'Allah dilerse' (yapacaGim, de). UnuttuGun zaman Rabbini zikret ve de ki: 'Umulur ki, Rabbim beni bundan daha yakin bir basariya yöneltip iletir.'
Onlar maGaralarinda üçyüz yil kaldilar ve dokuz (yil) daha kattilar.
De ki: 'Ne kadar kaldiklarini Allah daha iyi bilir. Göklerin ve yerin gaybi O'nundur. O, ne güzel görmekte ve ne güzel isitmektedir. O'nun disinda onlarin bir velisi yoktur. Kendi hükmünde hiç kimseyi ortak kilmaz. (Kehf Suresi, 9-26)
Hem Hiristiyan hem de islam kaynaklarinda övülen Ashab-i Kehf'in (MaGara Ehli) karsi karsiya olduklari zalim hükümdar, genel kabule göre, Roma imparatoru Decius olduGu tahmin edilmektedir. Decius'un baski ve zulmü ile karsilasan gençler, bulunduklari topluma Allah'in dinini terketmemeleri konusunda birçok uyarilarda bulunmuslardir. Toplumun yaptiklari tebliGlere kayitsiz kalmasi, imparatorun baskiyi arttirmasi ve ölüm ile tehdit edilmeleri sebebiyle gençler yasadiklari yerden uzaklasmaya karar vermislerdir.
Tarihsel belgelerin de ortaya koyduGu gibi, henüz dejenere olup bozulmamis HiristiyanliGin (iseviliGin) temsilcisi olan müminlere yönelik sindirme, baski ve zulüm politikalari, birçok imparator tarafindan yoGun bir sekilde uygulaniyordu.
Kuzey Bati Anadolu'da bulunan Roma Valisi Piliniyus'un (MS 69-113) imparator Trayanus'a yazdiGi mektupta "imparator'un heykeline tapinmadiklari için cezalandirilan Mesihçiler"den (Hiristiyanlar'dan) bahsedilir. Bu mektup, o dönemde isevilere yapilan baskilari anlatan önemli belgelerden birisidir. iste böyle bir ortamda kendilerinden Allah'i birakip imparatora veya din karsiti bir sisteme boyun eGmeleri istenen gençler, bunu kabul etmemisler ve söyle demislerdir:
Bizim Rabbimiz, göklerin ve yerin Rabbi'dir; ilah olarak biz O'ndan baskasina kesinlikle tapmayiz, (eGer tersini) söyleyecek olursak, andolsun, gerçeGin disina çikariz. sunlar, bizim kavmimizdir; O'ndan baskasini ilahlar edindiler, onlara apaçik bir delil getirmeleri gerekmez miydi? Öyleyse Allah'a karsi yalan uydurup iftira düzenden daha zalim kimdir? (Kehf Suresi, 14-15)
Ashab-i Kehf'in yasadiGi yer konusunda ise birkaç iddia vardir. Bunlardan en makul görünenleri ise Efes ve Tarsus'tur.
Hemen hemen tüm Hiristiyan kaynaklar, gençlerin siGindiklari maGaranin bulunduGu yer olarak Efes'i gösterirler. Bazi müslüman arastirmaci ve Kuran yorumculari da Efes konusunda Hiristiyanlar'la hemfikirdirler. Bazilari da bölgenin Efes olmadiGini uzun uzadiya açikladiktan sonra, olayin geçtiGi yerin Tarsus olduGunu ispatlamaya çalismislardir. Biz bu çalismada iki ihtimal üzerinde de duracaGiz. Tüm bu arastirmaci ve yorumcular-Hiristiyanlar da dahil-olayin Roma imparatoru Decius (veya baska bir ismiyle Decianus) zamaninda, yani MS 250 civarinda geçtiGini belirtirler.
Decius, Neron'la birlikte Hiristiyanlar'a en çok zulmeden Roma imparatoru olarak bilinir. iktidarda bulunduGu kisa dönemde, hakimiyeti altinda yasayan herkesin Roma tanrilarina kurban adamalarini zorunlu kilan bir kanun çikarmistir. Herkes bu putlara kurban adamakla, dahasi bunu yaptiklarini gösteren bir onay belgesi almak ve devlet görevlilerine göstermekle yükümlü tutulmustur. Karara uymayanlar için de idam cezasi uygulanmistir. Hiristiyan kaynaklari bu dönemde Hiristiyanlar'in önemli bir bölümünün "sehirden sehire" kaçarak ya da daha gizli siGinaklara giderek bu putperest ibadetinden kaçindiklarini yazarlar. Ashab-i Kehf, büyük olasilikla, bu isevilerin içinden salih bir gruptur.
Bu arada vurgulanmasi gereken bir nokta vardir: Konu, bazi Hiristiyan ve müslüman tarihçi ve yorumcular tarafindan hikaye tarzinda anlatilmis, birçok uydurma ve eklenen rivayetler neticesi efsaneye dönüstürülmüstür. Oysa ki olay tarihi bir gerçektir.
alıntıdır.