1. Ünite 1. Metin: Bakara Süresinin Son İki Ayeti
 

3. SINIF- I. ÜNİTE- 1.METİN
KİTAP SAYFASI: 5


MÜELLİF KİMDİR? (Müellifin Hayatından Bir Kesit)
Şeyh imam Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebu Bekr b. Ferah el-Ensari, el.Hazreci, el-Endülüsi, el-Kurtubi. Vefat yılı: (h.671/m.1272). Vakitleri teveccüh (yöneliş), ibadet ve ilmi çalışmalar arasında mamur edilmişti (hayatını bu şekilde geçirmişti).

ESERLERİ: Kur’an Tefsiri hususunda on iki ciltte büyük bir kitap derlemiştir. Kitaba el-Cami li Ahkami’l-Kur’an [Kur’an’ın Hükümlerini Cemeden (toplayan)] kitab ismini verdi. Bu tefsir, fayda bakımından en büyük tefsirlerdendir.
(Kurtubi) ondan (bu kitaptan) kıssaları ve tarihleri çıkardı (düşürdü). Bunların yerine Kur’an’ın hükümlerini ve delillerin nereden geldiğini (delillerden hüküm çıkarma metodlarını) kaydetti. Kıraatleri, i’rabları (dilbilgisi kaidelerini), nasih ve mensuhu (hükmü kaldırılıp onun yerine geçen ayetleri ve hükmü kaldırılan ayetleri) zikretti. Bu tefsiridir. Bundan başka (bu tefsirinden başka) pek çok yazılı eseri vardır.

HOCALARI: Şeyh Ebu Abbas b. Ömer el-Kurtubi’den;
(كِتاِبِ مُسْلِمٍ اَلْمُفْهِمُ لمِاَ أَشْكَلَ مِنْ تَلْخِيصِ ) (adlı eserin) şerhinin bir kısmını dinledi.
Hafız Ebu Ali el-Hasan b. Muhammed b. Ali b. Hafs el-Yahsabi ve başkalarından hadis ilmini almıştır. İbn Huseyb şehrinde yerleşmişti. Hicri 670 (m. 1272) yılında şevval ayının dokuzunda pazartesi gecesi vefat etti ve buraya (bu şehre) defnedildi. [Kurtubi tefsirinin mukaddimesinden (önsözünden alınmıştır).]

METİN
(Allahu) Teala’nın sözü: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ) (Rahman, Rahim Allah’ın adıyla), (…آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ) (Peygamber, Rabbi tarafından kendisine indirilene iman etti..) Ayet (devam etmektedir). (Bakara suresinin bu son) iki ayetinde on bir mesele vardır.
1. BİRİNCİ (MESELE): (Allahu) Teala’nın sözü: (…آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ) (Peygamber, Rabbi tarafından kendisine indirilene iman etti..) ayetinin nüzül (iniş) sebebi kendinden önceki ayettir ve o (ayet şudur): (لِلَّهِ ماَ فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَإِنْ تُبْدُوا مَا فِي أَنْفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحَاسِبْكُمْ بِهِ اللّهُ) (Göklerde ve yerde bulunan şeyler Allah'ındır. İçinizdekileri açığa vursanız da gizleseniz de Allah ondan sizi hesaba çekecektir...) (Bakara, 2/284). Bu (ayet) Peygamber (s.a.v.)'e nazil olduğunda Peygamber (s.a.v.)'ın ashabına ağır geldi. Akabinde Peygamber (s.a.v.)'e geldiler sonra dizleri üzerine çöküp : ''Ya Rasulullah! Namaz, oruç, cihad gibi amellerden gücümüzün yetebileceğiyle mükellef (sorumlu) tutulduk. Bu ayet sana nazil oldu ve buna güç yetiremeyiz” dediler. Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu: “Sizden önceki iki kitap ehlinin söylediği gibi “İşittik ve isyan (inkar) ettik” mi demek istiyorsunuz? Bilakis “(Ey) Rabbimiz, senin bağışlamanı (diliyoruz)! Sanadır dönüş!” deyin. Topluluk ayeti tekrar okuyup, dilleri ona iyice tabi olunca (alışınca) bunun akabinde Allah Teala (c.c.) {..آمن الرسول} (Resul iman etti) (ayetinden) {على القوم الكافرين..} (kafirler topluluğuna karşı) yüce ayetine kadar indirdi.

2. Bir hadiste Peygamber (s.a.v.)'e şöyle denildi: Sabit b. Kays b. Şammas'ın evi her gece kandillerle (lambalarla yani nurlarla) parlıyor. Peygamber (s.a.v.) ise şöyle dedi: “Belki de o Bakara suresini okuyor!” Bunun üzerine Sabit'e soruldu. O şöyle dedi:
“Bakara suresinden {...آمَنَ الرَّسوُلُ }’yü okudum. Bu ayet; ashaba, Allah Teala'nın onlara kendisiyle vaad ettiği şey; nefislerinin gizledikleri şeyler dolayısıyla hesaba çekilmeleri ağır geldiği anda indi. Ve bunu hemen Peygamber’e (s.a.v.) şikayet ettiler. Peygamber (s.a.v.) buyurdu ki: “Belki de siz Beni israil’in dediği gibi ‘işittik ve isyan ettik’ diyorsunuz. (Ashab:) “Aksine işittik ve itaat ettik” dediler. Bunun üzerine Allah Teala onlara övgü olarak “Peygamber Rabbi tarafından kendisine indirilene iman etti...” ayetini indirdi. Peygamber (s.a.v.) de: “İman etmeleri onlara hak oldu (gerçekleşti)” dedi.
3. İKİNCİ (MESELE): Allah Teala’nın (آمَنَ) sözü ‘tasdik etti’ demektir. (Bu kelimenin bu manaya geldiği) daha önce de geçmişti. Bu ayetin manası (şudur): Doğrusu, onların (ayetlerin) bazısına iman etmeleri ve bazısını inkar etmeleri hususunda mü'minler, yahudiler ve hristiyanlar gibi değillerdir (ayetlerin hepsine iman ederler). Allah Teala'nın “O’nun (Allah'ın) peygamberlerinden hiçbiri arasında ayrım yapmayız...” kelamı onlara iman bakımındandır (Onlara iman bakımından hiçbiri arasında fark gözetmeyiz anlamındadır).

DENİLİR Kİ: (Şu) beş haslet (özellik) (ancak) cahilde olur: Öfkelenmesi gereken yerin dışında öfkelenmek (yeri olmayan bir yerde gadablanıp kızmak), faydası olmayan bir durumda konuşmak (münasip olmayan faydasız söz söylemek) yeri olmayan bir yerde bağış yapmak (vermemesi gereken verde vermek), her bir kimseye güven duymak, arkadaşını (dostunu) düşman(ın)dan tanıyamamak (ayırt edememek).