Misvakın faydalı olduğunu gösteren ilmi araştırmalar var mıdır?
 

Doğal çubuklar veya çiğneme çubukları (Chewing sticks)

Dünyanın çeşitli yerlerinde değişik ağaçlardan elde edilen çiğneme çubukları mahallî isimleriyle ağız temizliğinde kullanılır Çiğneme çubuklarını ilk defa Babiller’in kullandığı söylenir Daha sonra Yunanlılar, Romalılar, Yahudiler, Mısırlılar ve Müslümanlar tarafından da kullanılmıştır

Orta doğu ülkelerinde çiğneme çubuklarının en büyük kaynağı Arak (Salvadora Persica) ağacıdır Batı Afrikada limon (citrus aurantafolia) ve portakal (Citrus sinensis) ağaçlarından elde edilen çiğneme çubukları Amerika’da sinameki (Cassia sieberianba) köklerinden elde edilir Sarısalkım(Cassia sieberianba) denen ağaç ta bazı bölgelerde kullanılmaktadır (Sierra Leone)

Bizim ülkemizde de Arak ağacından elde edilen ve Misvak diye bilinen çiğneme çubuğu kullanılmaktadır Arak veya Salvadora persica diş fırçası ağacı(tooth brush tree) olarak da adlandırılır Misvak İngilizce doğal diş fırçası (the natural tooth-brush) olarak da anılır 12-15cm’lik çubukların 2cm kadar uç kısmının kabuğu soyularak bu kısım suda kalacak şekilde su içine konur Birkaç saat suda bekletildikten sonra çıkarılır, dişler arasında lif haline gelene kadar çiğnenir Fırça kılları gibi lif lif olunca kullanılacak hale gelir Bu işlemden dolayı yanlış olarak çiğneme çubuğu diye adlandırılır Aslında bu terim yanlıştır Çünkü misvak çiğnenerek değil, fırça gibi kullanılır

İslam dini açısından misvak, Hanefi mezhebine göre abdestin Şafii mezhebine göre ise namazın sünnetidir Yani kullanılması sevaptır Yine İslam dinine göre diş sağlığının yanı sıra birçok fizyolojik faydaları da vardır

Dişle ilgili faydaları:

Dişetlerini kuvvetlendirir, etkili bir şekilde plağı uzaklaştırır, dişleri beyazlatır, çürükleri önler, dişleri temizler ve beyazlatır, kötü kokuyu giderir, diş ağrılarını giderir

Fizyolojik faydaları:

Tat duyusunu geliştirir, zihni ve zekayı kuvvetlendirir, sindirime yardımcı olur, görmeyi kuvvetlendirir, vücudun bütününe faydası vardır, sürekli kullananların yüzlerine parlaklık verir

Bilimsel olarak misvakın yararı üç şekilde izah edilir:

Fibrillerin mekanik etkisi, misvaktan salgılanan kimyasal maddelerin etkisi ve bu ikisinin kombinasyonu şeklinde açıklanır

Misvak kalem tutar gibi veya fırça tutar gibi tutularak kullanılır Fırçadan daha uzun süreli tatbiki söz konusudur(5-10dak) Yukardan- aşağı hareketler şeklinde kullanıldığından dişlerin fasiyal yüzleri daha iyi temizlenir

Kimyasal analizi, misvakın trimethylamine, salvadorine, chloride, fluoride, silica, sulphur, vitamin C, saponins tannins, flavenoids ve steroller gibi çeşitli oral sağlığa faydalı maddeler içerdiği rapor edilmiştir

Bazı çalışma sonuçları

Gazi ve arkadaşları, misvakın günde beş kez kullanılmasıyla plak birikiminin etkili bir şekilde azaldığını rapor etmişlerdir Darout ve arkadaşları, misvak içerisinde(sulu özlerinde) chloride, sulphate, thiocyanate ve nitrate gibi bazı antimikrobiyal aniyonik bileşiklerin olduğunu bildirmişlerdir

Elvin-Lewis misvakın antimikrobiyal etkisini tükürük peroksidaz içermesine bağlar

Tükürük örneklerinde Streptococcus mutans’ın misvak kullananlarda fırça kullananlara göre daha da azaldığı bildirilmiştir Ayrıca misvağın, içerdiği kloritten dolayı, tükürük pH ‘sını da düşürdüğü rapor edilmiştir

Bu stikler(misvak çubukları), dişlerde meydana gelen plağı hem mekanik olarak, hem de plağı teşkil eden maddelerle kimyevi reaksiyona girmek suretiyle temizliyor Bu çubukların dişleri beyazlatan ve koruyan florür, silikon, alkoloidler, uçucu nebati yağlar, reçine, sakızlar, taninler ve antrakinonlar ihtiva ettiği, dişleri temizlemenin yanı sıra diş etlerini stimüle edip, şişme ve kanamaları iyileştirdiği anlaşılmıştır

Dünya Sağlık Örgütü, 1987senesinde,oral hijyen uygulamalarında misvakı fırçaya alternatif bir araç olarak kabul eder ve tavsiye eder


Kaynaklar

1 Wu CD, Darout IA, Skaug N: Chewing sticks: timeless natural toothbrushes for oral cleansing J Periodont Res 2001; 36: 275-284

2 Almas K The Effect of Salvadora Persica Extract (Miswak) and Chlorhexidine Gluconate on Human Dentin: A SEM Study J Contemp Dent Pract 2002 August;(3)3: 027-035

3 Almas K, Al-Zeid Z The Immediate Antimicrobial Effect of a Toothbrush and Miswak on Cariogenic Bacteria: A Clinical Study J Contemp Dent Pract 2004 February;(5)1:105-114

4 Darout IA, Albandar JM, Skaug N, Ali RW Salivary microbiota levels in relation to periodontal status, experience of caries and miswak use in Sudanese adults J Clin Periodontol 2002; 29: 411–420

5 Darout IA, Albandar JM, Skaug N Periodontal status of adult Sudanese habitual users of miswak chewing sticks or toothbrushes Acta Odontol Scand 2000;58:25-30

6 Tubaishat RS, Darby ML, Bauman DB, Box CE Use of miswak versus toothbrushes: oral health beliefs and behaviours among a sample of Jordanian adults Int J Dent Hygiene 3, 2005; 126–136

7 Allafi T, Abahneh H The effect of the extract of the Misvak(chewing sticks) used in Jordan and the Middle East on oral bacteria International Dental Journal 1995; 45: 218-222
8- Recently, the World Health Organization(WHO) has recommended and encouraged the use of these sticks as an effective tool for oral hygiene 7 literatür

Selam ve dua ile