Allah'ın Affetmeyeceği Tek Günah Kul Hakkı mı?
 

Birçok kişi tarafından doğru bilinen yanlışlardan biri de Allah’ın affetmeyeceği tek günahın kul hakkı olduğudur. Hatta kimi zaman insanlar ayet okur gibi Allah’ın “Bana ne ile gelirsen gel kul hakkı ile gelme!” dediğini iddia ederler. Oysa Kur’an’da ne bu şekilde bir ayet vardır ne de “kul hakkı” şeklinde bir kullanım. Şüphesiz inanan insanların Kur’an’da çerçevesi belirlendiği şekli ile en başta Allah’a sonra da Allah’ın yarattıklarına karşı görev ve sorumlulukları vardır.

Kur’an’da, insanlar arası ilişkilerde gözetilmesi gereken birçok hak sayılır. Kur’an’da barışı esas almak*, güvenilir olmak*; emanetlere ve verilen sözlere sadık kalmak*, yalan sözden uzak durmak, daima doğru söz söylemek*, edilen yeminleri insanlar arasında hile ve aldatma aracı yapmamak*, iş ve yönetimde istişareyi (danışmayı) esas almak*, emanetleri onlara ehil olan kişilere vermek,* vadeli borçları yazıp kayıt altına almak ve borçtan bir şey eksiltmeye çalışmamak,* haram yememek,* ölçü ve tartıda dürüst olmak,* gıybet *etmemek,* insanlar aleyhine söz taşımamak,* insanlar ile alay etmemek, insanları ayıplamamak ve insanlara kötü lakaplar takmamak,* şahitliği gizlememek ve yalan yere şahitlik yapmamak* gibi birçok haktan söz etmek mümkündür.

Tüm bu sayılanların ve daha fazlasının doğrudan ya da dolaylı olarak insanların hakları ile ilgili olduğu doğrudur. Ancak yine de bu sayılanlardan hareketle Kur’an’dan hiçbir temel bulamayan inançlar, kabuller ve cümleler üretmek doğru değildir. Daha önce de dikkat çekildiği gibi Allah’ın affetmeyeceği tek günah şirk yani kendisine ortak koşulmasıdır. Dolayısıyla Allah’ın affetmeyeceği tek günahın kul hakkı olduğu kabulü doğru değildir.

*Ey iman edenler! Hepiniz birden barışa (teslimiyet yoluna, barış ve güvene) giriniz! Sakın şeytanın peşinden gitmeyiniz. Çünkü o size apaçık bir düşmandır. Bakara Suresi 208

* Onlar, aldıkları emanetler ve üstlendikleri sorumluluklar konusunda titiz davrananlardır. Mearic Suresi 32 ; Ey iman edenler! Yapmayacağınız şeyleri niçin söylüyorsunuz? Yapmayacağınız şeyleri söylemeniz, Allah katında büyük bir öfkeyle karşılanır. Saff Suresi 2-3

* Yalan sözden uzak durun. Hac Suresi 30 Siz ey iman edenler! Allah’a karşı sorumlu davranın ve sözü yerinde ve dosdoğru söyleyin! Ahzâb Suresi 70

* Yeminlerinizi, aranızda aldatma ve bozgunculuğa araç yapmayın. Nahl Suresi 94

* Onlar işlerini birbirlerine danışarak yaparlar ve kendilerine verdiğimiz rızıklardan hayırda harcarlar. Şura Suresi 38 ; Bir hususta karar vereceğin zaman onlara danış. Âli İmran Suresi 159

* Şüphesiz ki Allah, size, emanetleri ehline vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emretmektedir. Allah size ne kadar güzel öğütler veriyor! Şüphesiz ki Allah, işitendir; görendir. Nisa Suresi 58

* Ey iman sahipleri! Belirli bir süre için birbirinize borç verdiğinizde onu yazın. Aranızda bir yazıcı adaletle yazsın. Yazıcı, Allah’ın kendisine öğrettiği şekilde yazmaktan kaçınmasın, yazsın. Borç altına giren kişi de onu kayda geçirtsin ve Rabbinden korksun da borcundan hiçbir şey eksiltmesin. Bakara Suresi 282

* Yalana iyice kulak verirler, haramı tıka basa yerler. Maide Suresi 42 ; Onların birçoğunun günahta, düşmanlıkta, haram yemede yarıştıklarını görürsün. Ne kötüdür o yapmakta oldukları. Maide Suresi 62 ; Allah’ın size verdiği rızıktan temiz helal olarak yiyin ve kendisine iman etmiş olduğunuz Allah’a karşı takvalı (duyarlı) olun! Maide Suresi 88

* Ölçü ve tartıda dürüst davranın. İnsanların eşyasına el koymaya tenezzül etmeyin. A’raf Suresi 85 ; Eksik ölçüp yanlış tartmayın. Ölçüyü ve tartıyı tam bir dürüstlükle yapın. İnsanların eşyalarını tırtıklamayın. Hud Suresi 84-85 ; Ölçtüğünüz zaman tam ve dürüst ölçün. Hilesiz teraziyle tartın. Bu, hem hayırlı hem de sonuç bakımından güzeldir. İsra Suresi 35 ; Azap ve kaygı, tartıda ve ölçüde hile yapanlara olsun. Ki onlar insanlardan alırken ölçüyü tam yaparlar, onlara vermek üzere tartıp ölçtükleri zaman, eksiltmeye giderler. Mutaffifin Suresi 1-3 ; Halkın eşyasını, değerlerini düşürerek almayın. Yeryüzünde, bozguncular olarak fesat çıkarmayın. Şuara Suresi 183

*Ey iman edenler! Zandan çok sakının! Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Sinsi casuslar gibi ayıp aramayın! Gıybet ederek biriniz ötekini arkasından çekiştirmesin! Hucurat Suresi 12

* Şunların hiçbirine uyma: yemin edip duran, aşağılık, kötüleyip duran, söz götürüp getiren, hayrı engelleyip sürdüren, saldırgan, olabildiğince günahkâr, kaba, sonra da kötülükle damgalı. Kalem Suresi 10-13

* Ey inananlar! Bir topluluk başka bir toplulukla alay etmesin. Belki alay edilenler, alay edenlerden daha iyidirler. Aynı şekilde, kadınlar da başka kadınlarla alay etmesinler. Belki alay edilen kadınlar, alay edenlerden daha iyidirler. Birbirinizi ayıplamayın. Birbirinize kötü lakaplar takmayın. İmandan sonra fasık olarak nitelendirilmek ne kötüdür. Kim tövbe etmezse işte onlar zalimdirler. Hucurat Suresi 11

* Şahitliği gizlemeyin. Kim şahitliği gizlerse şüphesiz onun kalbi günahkârdır. Allah yaptıklarınızı hakkıyla bilendir. Bakara Suresi 283 ; Şahitliği Allah için dosdoğru yapın. Talâk Suresi 2

* Allah, kendisine ortak koşanları asla affetmez. Bunun dışında uygun gördüğünü bağışlar. Kim Allah’a ortak koşarsa, büyük bir günahla iftirada bulunmuş olur. Nisa Suresi 48 ; Allah, kendisine ortak koşanları bağışlamaz. Bunun dışında, dilediğini bağışlar. Kim Allah’a şirk koşarsa, derin bir sapkınlıkla sapmış olur. Nisa Suresi 116