Medineweb Forum/Huzur Adresi - İnkılap Tarihi-1 (7-8.Ünite Geçme Garantili ) Soru Cevap Özet/Medineweb

Atatürk ilkeleri ve İnkılap Tarihi 1 7. Ünite - Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Ekonomik Gelişmeler

239_Osmanlı Devleti’nde İlk İktisat Kitabının Yazılması Ve Basılması Ne Zaman Oldu? 1881’de Ohannes Efendi tarafından gerçekleştirildi. Yazar bu kitabını hocalık yaptığı Mekteb-i Mülkiyede okutmuştur

240_ Osmanlı Devleti’nin Nüfusu İçin Elimizde Güvenilir Bir Kaynak Vardır. Bu Kaynak Hangi Tarihtedir? 14 Nisan 1919 yılında yayımlanmış bir belgedir

241_ 1914 Yılı Sonuna Göre Başlıca Büyük Kentlerin Nüfusları Şöyledir: İstanbul 1.122.000, İzmir 198.000, Bursa 76.000, Adana 64.000, Konya 49.000 ve Ankara 27.000. Görülüyor ki İmparatorluk’un bugünkü anlamda tek büyük kenti vardı oda İstanbul idi.

242_ 1838 Ticaret Anlaşması Sonrasında Neler Olmuştur? Başta İngiliz malları olmak üzere her türlü tarımsal ürün kentlerde yerli ürünlerin yerini almıştı.

243_ I. Dünya Savaşı Yıllarında Tarım Kesiminde Üretime Katkıda Bulunan İnsanlar Askere Alınırken Ne Yaptılar? Büyükbaş hayvanlar da askerî birliklerin emrine verilmişti. Bu olgu tarımsal üretimin anılan yıllarda azalmasına yol açınca devlet “tarımda çalışma, ekme yükümlülüğü” getirmişti.

244_ Kurtuluş Savaşı Öncesine Kadar Türk Köylüsü Neye Muhatap Olmuştur? Devletin sadece “vergi ver asker ver” yönündeki isteklerine muhatap olmuştur. Bu yüzden köylü, devlet yerine, “ayan” veya “ağa”nın himayesine sığınmıştır.

245_ Devlet Sermayesiyle Osmanlı Döneminde Kurulan Fabrikalar? 1810 yılında kurulan ve askerî kundura, çizme, palaska, fişeklik gibi malları imal eden Beykoz tesislerinden sonra, 1835 de çuha, fes, battaniye imal etmek üzere İstanbul’da Feshane Tesisleri kuruldu. Kadife, ipekli kumaş, saten ve tafta üretmek için 1845’te Hereke Fabrikası tesis edildi. Yine devlet eliyle 1850’de pamuklu dokuma ürünleri imal etmek üzere İstanbul Bakırköy Bez Fabrikası faaliyete geçti. Son olarak 1892’de Yıldız Çini Fabrikası kuruldu. Bu büyük tesisler Cumhuriyet’ten sonra da faaliyetlerine devam etile

246_ Müslümanlar Seneler Süren Askerlik Hizmeti Veya Savaşlar Nedeniyle Sürekli Ve Düzenli İş Güç Sahibi Olma Şansına Sahip Değillerdi. Fırsat Bulanlar Ne Açmaktadır? Genellikle bakkallıkla işe başlardı.

247_ 1913 Ve 1915 Yıllarında Düzenlenen Sanayi Sayımları Sonuçlarına Göre Bugünkü Türkiye Sınırları İçinde Kalan Sınai Tesislerinin Dağılımı Faaliyet Alanına Göre Şöyleydi: 20 un değirmeni, 2 makarna fabrikası, 1 bira fabrikası, 6 konserve fabrikası, 1 buz imalathanesi, 3 kireç-3 tuğla imalathanesi, 7 kutu imalatı, 2 yağ imalatı, 2 sabun imalatı, 2 porselen imalatı, 11 tabakhane, 7 marangoz ve doğrama atölyesi, 7 yünlü dokuma fabrikası, 2 pamuk iplik ve dokuma fabrikası, 30 ham ipek atölyesi, 1 ipekli dokuma fabrikası, 5 çeşitli dokuma fabrikası, 35 matbaa, 8 sigara kâğıdı fabrikası, 5 madeni eşya fabrikası ve 1 kimyasal ürün fabrikası gibi...

248_ 1913 Yılına Göre Yabancı Sermayenin Toplam Yatırımlarının Dağılımı Şöyleydi:  Madencilik : 123 Milyon Kuruş  Elektrik, Havagazı, Su : 343 Milyon Kuruş  Tütün, Tekel : 265 Milyon Kuruş  İmalat Sanayi : 265 Milyon Kuruş

249_ 1913-1915 Sanayi Sayımına Göre Tüm İşyerlerinin %50 Den Fazlası Nerede Toplanmıştır? İstanbul’da toplanmıştı. Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara’da kurulan el tezgâhlarında imal ve tamir işlerini Askerî Sanayi Okulunda yetişmiş birkaç usta yürütmüştür.

250_ İlk Elektrik Enerjisi İstasyonu Ne Zaman Ve Nerede Kuruldu? 1902’de Adana’da kuruldu.

251_ İlk Elektrik Santrali Kim Kurdu? 1948’de Etibank tarafından kuruldu.

252_ 1921 Yılına Göre Toplam Kaç Maden İşletmesi Vardı? 1298 maden işletme imtiyazının sadece 259’u devlete aitti.

253_ Millî Mücadele’nin Başladığı Günlerde Anadolu’da Üç Ulaşım Yolu Vardı: Demir yolu, kara yolu, deniz yolu. Her üçü de çok ilkel ve ihtiyacı karşılamaz durumdaydı

254_ Avrupa’da Sanayi Devrimi Hangi Alanda Yenilik Getirdi? 1750- 1820 arasında ulaşım sektöründe de büyük yenilikler getirmiştir.

255_ Osmanlı Dönemi’nin Sonunda Mevcut Başlıca Demir Yolu Hatları Şöyleydi:  Anadolu demir yolu (istanbul, izmit, Eskişehir, Ankara),  Bağdat hattı (Eskişehir, Afyon, Konya, Adana, Halep),

Atatürk ilkeleri ve İnkılap Tarihi 1  3 Mersin, Tarsus, Adana,  İzmir, Bandırma,  Bandırma, Bursa,  İzmir, Aydın, Afyon.
256_ İlk Demir Yolu İmtiyazı Kime Verildi? 1856’da İngiltere’ye İzmir-Aydın hattı için verildi.

257_ İngiliz Şirketleri 1866 Yılına Gelindiğinde Kaç Km Demir Hattına Sahipti? 608 kilometre demir yolu hattının yönetimini ellerine almıştı

258_ Hangi Ülkelere Demir Yolu İmtiyazı Verildi? Bir Avusturya şirketi “Şark Demir yolu” hattının yapımına 1871’de girişti. Almanlara ilk demir yolu imtiyazı 1888’de verildi. II. Abdülhamid Konya, Bağdat ve Basra Körfezi arasında demir yolu yapılmasına ilişkin imtiyazı 27 Kasım 1899’da Deutsche Banka vermişti. Bu imtiyazı kısa bir süre sonra 1902’de Anadolu Demiryolları Osmanlı Şirketi Devralmıştı. Bu şirket yine aynı bankanın denetimindeydi ve o tarihte Haydarpaşa-Eskişehir-Ankara ve Eskişehir-Konya hatlarını işletmekteydi

259_ Demir Yolu İle İlgili Kurulan İşletme Nedir? 19.7.1920 tarihinde Ankara Hükûmeti’nce bir işletme Umum Müdürlüğü kurulmuştur. Daha sonra cumhuriyet idaresi bir yasayla demir yolu işletmelerini devlet tekeline almıştır.

260_ 1919-1920 Döneminde Beş Ana Kara Yolu Vardı:  Bağdat kara yolu (Samsun, Amasya, Sivas, Harput, Musul),  Ereğli (Konya), Kayseri, Malatya, Harput, Diyarbakır,  Kayseri, Sivas,  Halep, Urfa, Diyarbakır,  Trabzon, Bayburt, Erzurum, iran yolu.

261_ Dünya Deniz Taşımacılığında Kullanılan Buharlı Gemileri, Osmanlı İmparatorluğu İlk Kez Ne Zaman Aldı? 1826’da İngiltere’den satın aldığı gemiyle tanımıştı. Padişaha Boğaz’da gezmesi için alınmıştı

262_ Osmanlılar 1844 Yılında İki Vapuru Boğaz’da Sefere Koydu. “Fevaid-i Osmaniye” adı verilen deniz yolu işletmesinin yönetimi Mustafa Fazıl Paşa ile Bogos Bey’e verilmişti. 1851 yılında Üsküdar’a günde dört sefer yapan Vesile-i Ticaret ve Girit vapurları sefere başladı. Yolculardan 25 para ücret alınıyordu.

263_ Hâlâ İstanbul Halkına Hizmet Veren Karaköy-Tünel Arasında İşleyen Yeraltı Treni 1874 yılında hizmete girmiştir

264_.Osmanlı-Alman Ticari İlişkilerinde Dönüm Noktası Sayılacak Olay, 1898 sonbaharında II. Wilhelm’in II. Abdülhamid’i İstanbul’da ziyaret etmesidir. Bu görüşmelerde Alman imparatoru iki ülke arasında ortak girişimler önerirken dış alımlarda Alman mallarının tercih edilmesini istemiştir. Bu ziyaretten sonra Alman girişimcilerine verilen yatırım ve işletme imtiyazları, özellikle demir yolu alanında, büyük boyutlara ulaşmıştır.

265_ Osmanlılarda İlk Para Ne Zaman Kullanılmaya Başladı? 1327’de Orhan Bey zamanında kestirilen “gümüş akçe”dir. Bu para Fatih Dönemi’ne kadar (1479) kullanılmıştır. Fatih Sultan Mehmet, döneminin ihtişamını yansıtan kararlardan biri olarak, ilk Osmanlı altın lirası olan “Sultani’leri bastırtmıştır. Böylece o tarihten itibaren piyasada çift metal para sistemine geçilmiştir. 9 Ocak 1881 tarihli yasayla Osmanlı lirası para birimi olmuş ve böylece altın esası yasallaşmıştır.

266_ Osmanlı Devleti’nde İlk Kâğıt Para Uygulaması Kime Aittir? , yani “Kaime”, 1840 yılında gerçekleşti.

267_ I. Dünya Savaşı Öncesinde Osmanlı İmparatorluğu’nun Para Sistemi Üç Farklı Para Biriminden Oluşuyordu. Altın ve gümüş sikkeler ile konvertibl banknotlar dolaşımdaydı. Osmanlı Bankasının çıkardığı banknotlar yardımcı para niteliğindeydi. ilk kâğıt para 1915’te tedavüle çıktı. 1918’de mütareke imzalandığında 1 altın lira, 333 kuruş idi. Bağımsızlık Savaşı sonunda 625 kuruş oldu. 1930 yılında 1567 sayılı Yasa yürürlüğe girdiğinde kur 930 kuruş civarındaydı.

268_ Osmanlıların Ulusal Bankacılık Girişimi Kimin Zamanında Oldu? Mithat Paşa önderliğinde 1863’de Ziraat Bankası ve 1868’de İstanbul Emniyet Sandığı ile başlamıştır. Mithat Paşa Niş Valiliği sırasında Ruscuk-Pirot yöresinde kurduğu “Memleket Sandığı” ile Ziraat Bankasının temelini atmıştır.

269_ Yerli Sermayeyle İlk Banka Hangisidir? İtibar-ı Millî Bankası adıyla 1917’de kurulmuştu. İlk yılda personelin %90’nı Türkler dışındaki kişiler oluşturuyordu. Banka kayıtları Fransızca tutuluyordu ve ilk genel müdürü Avusturyalı idi. Bu banka 1924 yılında Türkiye iş Bankası ile birleşti.