Medineweb Forum/Huzur Adresi - İslam İbadet Esasları 8. Ünite Kurban ve Adak

KURBAN VE ADAK
Kurban tarih boyunca bütün dinlerde izlerine rastlanan bir ibadettir. Fakat bu ibadet asıl tarihsel hatırasını Hz. İbrahim ve oğlunda bulur.

Kurban bayramında kesilen hayvanlara Arapça’da uhdiyye veya dahiyye ya da ahdat denir. Kurban bayramına Arapça’da İdu’l Adha denir. Dini metinlerden eyyamun-nahr yani kesim günleri olarak isimlendirilen bu zaman dilimi ,12 kameri ayın sonuncusu olan Zilhicce’nin 10-11-12 günleridir.Kesim vakti , bayramın ilk günü kılınan bayram namazının ardından başlayıp 3. günü akşamına kadar devam eder. Şafii mezhebine göre bu vakit 4. günün akşamına kadar uzar.

Kurban kesilmesi Hanefi mezhebindeki hakim görüşe göre vacip iken diğer mezheplerin çoğunluğuna göre müekked sünnettir. Hz. Peygamber hicretin 2. Yılında meşru kılınmasından sonra hiç aksatmadan her yıl kurban kesmiştir. Kurbana sünnet-i müekked diyenler bunun herhangi bir sünnet gibi algılanmaması gerektiğini dolayısı ile terk etmenin hoş karşılanmayacağını belirtmişlerdir

Hanefilere göre kurban ibadetiyle yükümlü olmak için şartlar
1. Müslüman olmak
2. Hür olmak
3. Akıllı ve ergin olmak
4. Mukim olmak ( Yolcu olmamak )
5. Dinen zengin sayılacak ölçüde belli bir mali güce sahip olmak

Yolculuk hali zaten kendi başına birçok sıkıntıyı içerdiğinden Müslümanlar bu haldeyken kurban kesmekle yükümlü tutulmamışlardır.
Kişinin borçlarından ve asli ihtiyaçlarından başka nisap miktarına ulaşan bir mali değere sahip olması, o kişinin dinen zengin olduğu anlamına gelir. Burada söz konusu olan malda , zekatta aranan şu iki şart aranmaz.
1-Malın üzerinden bir kameri yılın geçmiş olması
2-Malın artıcı olması.
Daha önce yokken kurban bayramının ilk üç gününde yukarıdaki nisab değerine ulaşan bir mala sahip olanlar , o günler içinde kurban kesmekle mükellef olurlar.

Kurban ibadetinin geçerli olabilmesi için hayvanlarda sıhhat şartları aranır. Tür , yaş, nitelik , kesim yönü bunlardandır.
İbadete konu olabilecek hayvanlar >> Behimetü’l en’am olarak belirtilir. Bunlar >> koyun , keçi , sığır , manda , deve
Koyun ve keçi >> 1 yaşında
Sığır ve manda >>2 yaşında
Deve >> 5 yaşında
Kurban edilir.
6 ayını geçen fakat sanki bir yaşındaymış gibi semiz görünen kuzular da kurban edilebilir. Koyun türünde erkek diğerlerinde dişi efdak sayılmış .
K.baş hayvanlar sadece bir kişi için kurban edilebilirken b.baş hayvanlar
7 kişiye kadar ortaklaşa kesilebilir.

Ortaklaşa Kesimlerde
1- Ortakların her biri müslüman olmalı
2- İbadet niyetiyle ortaklığa girmiş olmalı
3- Hiçbir ortağın hissesi yedide birin altına düşmemelidir.
Satın alınan kurbanlık kaçar veya çalınırsa kişi zenginse bir tane daha alıp keser , fakirse yeni bir hayvan almak zorunda değildir. Kesim işleminden sonra bulunursa istenildiği gibi değerlendirilebilir.

Kurban olmayı engelleyen kusurlar başlıca >>
Körlüğü açıkca belli olan
1- Hastalığı görünür olan
2- Apaçık topallığı olan
3- İliği kurumuşcasına düşkün olan

Kurban kesen kimsenin besmeleyi kasıtlı olarak terketmesi Hanefilere göre hem kurban kaybına hem de etinin haram olmasına sebep olur.
Ehl-i kitap olan kimsenin kestiği et de yenir. Fakat besmele getirmesi şarttır. Bunun takibi zor olduğu için gayri müslimlere kurban kestirmek mekruhtur.

Kurban etlerinin üçte biri eve ayrılır üçte biri eşe dosta üçte biri de fakirlere dağıtılır. Kişi kendi kurbanının etini diğer unsurlarını ve derisini kendi hesabına satamaz. Satacak olursa parasını yoksullara vermek zorundadır.

Kurban Çeşitleri
1-Adak/Nezir Kurbanı > Sırf Allah rızası için mutlak olarak adanan veya bir şeyin olması ya da olmamasına bağlanarak adanan kurbandır. Adakta bulunan ile onun alt ve üst soyu yani yakın aileleri fakir bile olsalar onun etinden ve diğer ürünlerinden faydalanamazlar.
2-Akika Kurbanı > Çocuğun doğumundan sonra , bunu lutfeden Allah’a şükür nişanesi olarak kesilen kurbandır. Hanefilere göre mubah veya mendup diğer mezheplere göre sünnettir.
3-Nesike Kurbanı > Akika ile aynı şeydir. Peygamber Efendimiz bu ismi tercih etmiştir.
4-Hedy Kurbanı > Hac ile ilgili kurbanın genel adıdır.Ceza hedyi , ihsar hedyi ile adak hedyinin etinden kendi adına kesilen ve bakmakla yükümlü olduğu kimseler yiyemez.
5-Kutlama veya Şükür Kurbanı > Önemli bir kimseyi karşılamak , açılış yapmak vs. için kesilir.

Kurban İbadetiyle İlgili Bazı Konular
-Vasiyeti olmadıkça ölmüş bir kişi adına kurban kesilmesi doğru değildir.
-Kurban kesmek yerine parasını veya nalı olarak kendisini bir fakire ya da hayır kurumuna bağışlayarak bu ibadet yerine gelmez.
-Kurbanlık malların alımı ve satımı diğer meşru mallar gibidir.
-Kurban kesildikten sonra kurban namazı adıyla herhangi bir namaz kılınmaz . Kesilen kurbanın kanı alna ya da yüze sürülmesi de doğru değildir .

Adak
Dinen yükümlü olunmadığı halde Yüce Allah’a farz veya vacip cinsinden bir ibadeti yapma sözü vermektir.
Hanefiler Allah’a itaat ve yakınlaşma amacı taşıyan ibadetlerin nezredilmesini mubah saymışlardır. Şafiler başta olmak üzere diğer mezhepler , adakta bulunmanın mekruh olduğunu kabul etmişlerdir.

Adağın Şartları
>müslüman olmak
>akıllı ve ergin olmak

Adak konusunda aranan şartlar

1-Adanan şeyin cinsinden farz veya vacip bir ibadet bulunmalıdır.
2-Adanan şey, kişininin ileride zaten yapmakla yükümlü olacağı bir ibadet olmamalıdır.
3-Adanan şey başka bir farz veya vacibe bağlı bir ibadet olmamalıdır.
4-Adanan şeyin yerine getirilmesi imkansız olmamalıdır.

Adağın Çeşitleri
1-Bir şarta bağlı olmayan adağa mutlak adak denir .
‘’ Allah rızası için 3 gün oruç tutacağım. ‘’
2-Bir şarta bağlı adağa mukayyed vaya muallak adak denir. ‘’ Sınavları verirsem Allah rızası için 4 rekat namaz kılacağım . ‘’

*Bu hizmet [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] ailesine mahsustur. Sitenin ismi ve Ravza'm ismi kaldırılmamak şartıyla kopyası, alıntısı, çalıntısı helaldir.*