Yaz Kur'an Kurslarıyla İlgili 30 Tavsiye
 

Prof. Dr. Mehmet Zeki AYDIN

Yaz Kur'an kursları, öğretici ve öğrenen açısından bir fırsat ve bir imkândır. Toplumda Kur'an-ı Kerim okumayı bilenlerin çoğu ilk defa Kur'an okumayı yaz kurslarında öğrenirler. Buralar, Kur'an okumayı ve temel dinî bilgileri öğrenmek için ilköğretim çağındaki çocukların çoğunun uğradığı mekânlardır. Bir günlüğüne de olsa birçok insanımız bu kurslara gitmişlerdir.

Yaz kursları, birçok çocuğun ilk defa örgün eğitim anlayışıyla düzenli olarak, Kur'an-ı Kerim ve temel dinî bilgileri aldıkları yerlerdir. Bu çocukların çoğu daha sonradan yaygın ve örgün eğitim içinde bir daha Kur'an eğitimi almamaktadır. Bu derslerin önemini anlamak için, yaz kurslarının hiç olmadığını, eğitim görmek için hiçbir öğrencinin buralara gelmediğini düşünmek yeterlidir.

Bu imkân ve fırsatın daha verimli geçmesi için din görevlilerimize aşağıdaki tavsiyelerde bulunmak istiyorum:

1.Öncelikle, yaptığımız işi, bir hizmet ve Allah rızası için ibadet niyetiyle yapalım. Bildiğimiz gibi, Kur'an okumak ve dinlemek, başlı başına bir ibadettir. Namaz geçerli olacak kadar Kur'an'dan bir miktar ezberlemek her Müslümana farz-ı ayındır. Kur'an'ı ezberlemek ve onu öğretmek de farz-ı kifâyedir. Bu derslerle, dinimiz İslam'ı ve Yüce Kitabımız Kur'an'ı öğrettiğimizi düşünerek heyecanımızı ve şevkimizi canlı tutalım. Çünkü din eğitiminde gönüllülük esastır ve berekete vesiledir.

2.Çocuklarımızın dine, din görevlilerine, camilere, Kur'an ve din eğitimine bakışlarını etkileyen ilk mekânlar yaz kurslarıdır. Birçok çocuk, belki de ilk defa camiye gelmekte ve imamlarımızla ve Kur'an Kursu hocalarımızla tanışmaktadır. Cemaatle namaz kılmakta veya kılındığını görmektedir. Bir ibadethanenin içinde bulunarak, minber, mihrap, kürsü, müezzin mahfili, minare gibi caminin bölümlerini daha yakından tanımaktadır.

3.Öğrencilerimizin tatil haklarını keserek kursa geldiğini unutmayalım.

4.Kursun ilk gününde daha önceden ilan ederek güzel bir açılış töreni yapalım. Bu tören için öğrencilerimizin ders göreceği mekanları çok düzenli ve temiz olarak hazırlayalım. Öğrenci velilerinin katılımı için de olabildiğince gayret edelim. Böylece öğrencilerimize daha ilk günden kurs heyecanını yaşatalım.

5.Bilgi vermekten çok dini sevdirmeye çalışalım. Çocuklar mahreçlere ve tecvid kurallarına uygun Kur'an okusun veya mutlaka şu bilgileri öğrensin diyerek hep zihinleri (kafaları) doldurmaya çalışmak yerine gönülleri fethetmeye uğraşalım.

6.Hemen bir hafta içinde öğrencilerin tüm yanlışlarını düzeltmeye kalkmayalım.

7.Din görevlisi bir pazarlamacı değildir. Pazarlamacı gibi azimli olalım, ama pazarlamacının yöntem ve üslubunu kullanmayalım.

8.Çocuğa (öğrenene) göre eğitim ilkesini göz önünde tutalım. Çocuğa göre ilkesi, öğrenen kişinin, ilgisi, beklentisi, isteği, yaşı, yeteneği, cinsiyeti dikkate alınarak öğretim yapmak demektir. Örneğin, öğrencileri seviyelerine göre gruplara ayırarak öğretim yapabiliriz.

9.Öğrencilerimize karşı sükûnetimizi ve sabrımızı muhafaza edelim. Unutmayalım ki, Hz.Peygamber (AS), nazik ve kibardı, güler yüzlüydü, bağırıp çağırmazdı, âlemlere rahmetti, bağışlayıcıydı.

10.Gülümsememizi ve sıcak ilgimizi hiçbir veliden ve öğrencimizden esirgemeyelim. Caminin ve sınıfın kapısından girerken güler yüzle ve neşeyle girelim. Bizi gören öğrencilerimiz, yüzümüzdeki neşeyi fark etsinler, bizi sevsinler ve sevinsinler. Öğrencilerimize surat asarak veya sinirlenerek hiçbir sorunu çözemeyeceğimizi unutmayalım.

11.Şartlar uygun olursa ders saatlerini, öğrencilerin en az bir vakit (öğle veya ikindi) cemaatle namaz kılabilecekleri şekilde ayarlayalım.

12.Tüm öğrencilerimize adaletle davranalım. Öğrenciler arasında ayrım yapan öğreticiler asla sevilmezler.

13.Öğrencilerin bildiklerinden, yaşadıklarından ve somut olaylardan hareket edelim. Anlattıklarımız öğrencinin hayatıyla ilişkili olsun.

14.Dersler 40 dakikadan uzun, teneffüsler ise 10 dakikadan kısa olmasın. Derse giriş ve çıkış saatlerine dikkat edelim.

15.Çocukların oyunlarına engel olmayalım.

16.Kitap okumalarını sağlayalım. Kitap okuma yarışmaları düzenleyelim.

17.Öğrencilerin, yaz kursları bittikten sonra da devamlı olarak bizimle irtibatta kalmalarını sağlayalım.

18.Öğrencilerimize dua etmeyi ihmal etmeyelim. Bazı dualarımızı, onların duyacağı şekilde yapalım. Bazen de birebir kendilerine özel dua edelim.

19."Kolaylaştırınız, zorlaştırmayınız, sevdiriniz, nefret ettirmeyiniz." ilkesini unutmayalım.

20.Öğrencilere her gün en az bir ilahi öğretelim. Öğrenci, yaklaşık kurs boyunca 20 ilahi öğrenmiş olsun. Bilelim ki, bir ilahi söylemek bazen bir saat ders işlemekten daha etkili ve kalıcı olabilir. Zaman yetmiyor bahanesiyle çocukları ilahi söyleme zevkinden mahrum etmeyelim. İlahî koroları kuralım.

21.Bilgisayar, güzel ve renkli resimli kitaplar, boyama kitapları, CD vb. ders araç ve gereçlerini kullanalım. Bütün bunları bulamazsak bile, yazı tahtasını mutlaka etkin bir şekilde kullanalım.

22.Zaman zaman ödüller verelim. İmkânlarımız ölçüsünde camide devamlı şeker, lokum, sakız, bisküvi, kitap, dergi, kalem, defter, başörtüsü, tespih, takke gibi küçük ikramlar bulunduralım.

23.İmkânlar ölçüsünde, piknikler, geziler düzenleyelim.

24.Velilerle görüşelim, uygun olanlara ziyaretler yapalım. Öğrencilerin velilerinden de gülümsememizi ve sıcak ilgimizi esirgemeyelim.

25.Öğrencilerimize camiyi ve bölümlerini gezdirerek tanıtalım. Camilerin öneminden, imam ve müezzinin görevlerinden, cami ve cemaat adabından bahsedelim.

26.Sure ve duaları topluca okutalım.

27.Gerekirse yardım alalım. Öğrencimiz çok ve kendi başımıza zorlanıyorsak, İHL veya ilahiyat fakültesi öğrenci ve mezunlarından yaralanabiliriz.

27.Her güne bir hikâye, bir ayet ve bir hadis uygulaması yapalım.

28.Sosyal kültürel etkinlikler yapalım.
a.Şiir okuma yarışmaları yapalım.
b.Hikâye anlatma yarışmaları yapalım.
c.Peygamberimizin hayatından bir tablo anlatma yarışmaları yapalım.
d.Peygamberimize mektup yazma yarışmaları yapalım.
e.Kur'an-ı Kerim okuma yarışmaları yapalım.
f.Dinî bilgiler yarışmaları yapalım.
g.Ayet ve hadis ezberleme yarışmaları yapalım.
h.Gruplar oluşturarak öğrencilerin kendi aralarında sure hatimleri yarışmaları yapalım.
ı.Peygamberimizle ilgili özel program düzenleyelim.
i.Anne baba ile ilgili özel program düzenleyelim.

29.Mezuniyet veya hatim gibi bir veda programı yapalım.

30.Dersi anlatmayalım, işleyelim. Dersi anlatmayıp işlemek demek, derslerde öğrenci merkezli aktif öğretim yöntemleri uygulamak demektir. Örneğin, dramatizasyon, örnek olay incelemesi, eğitsel oyun vb. yöntemleri uygulayabiliriz.

Hep kafaları dolduruyoruz
Peki gönüller?