Medineweb Forum/Huzur Adresi - şarkı türkü söylüyenler ve dinliyenler

”Nastan bazı kimselerde vardır ki, bilmeyerek Allah yolundan saptırmak için sözden boşunu (şarkıyı, türküyü) satın alırlar da onu oyuncak edinirler.İşte onlar için hakaret edici azap vardır.”

İbn-i A...bbas ve İbn-i Mesud (Radıyallahuanhuma) ayeti kerimedeki ”lehvel hadis” lafzından murad: Türküdür, şarkıdır ve ayeti celilede türkü ve şarkının yasaklığı hakkında nazil oldu, demişlerdir.
Rivayet edenlere dikkat edin. Özellikle İbn-i Abbas (Radıyallahu Anhuma) için, Resulullah Efendimiz:
”Ya Rabbi! Dinde onu fakih kıl ve ona tevili öğret” diyerek duada bulunmuştur.
”Ümmetimden bir takım kavimler olacak zinayı, ipeği ve çalgıyı helal sayacaklar.”
Diğer bir hadisi şerifte:
”Sizden birinizin içinin gözle görülür şekilde cerahatle dolmuş olması, onun hakkında, içinin şiir,(boş ve maleyani olan şiir, şarkı türkü) ile dolmasından daha hayırlıdır.”

Türkü söyleyen kan irin yutuyor demektir. Bu sebepten ağzına kan irin dolan kimsenin üzerine Karadeniz dökülse temizlenmez, onu ancak ateş temizler veya zamanında tövbekâr olmak.

Çalgı hakkında varid olan diğer hadislerde şunlardır:
”Çalgı dinlemek günahtır, o mecliste oturmak fasıklıktır, o çalgı ile lezzetlenmek küfürdür.”
Çalgı malı giderici kalbide ifsad edicidir.
”Sesini yükselterek türkü söyleyen bir kimseye Allah-u Teala iki şeytan gönderir, bu şeytanlardan biri onu şu omzuna diğeri de öbür omzuna otururlar, bu şeytanlar o kimse susuncaya kadar onu ayaklarıyla deprendirmeye devam ederler.”

Kuran-ı Kerimi bırakıpta cahilane çalgı türkülerle meşgul olanlar ahiret gününde Resul (Aleyhisselam) ve Kuran-ı Kerim tarafından Mevlaya şikâyet edilecekdirler.
Sure-i Furkan’ın 30. ayeti kerimesi bunu beyan etmektedir:
”Ve peygamber dedi ki: Ya Rabbi! Şüphe yok benim kavmim bu Kur’anı metruk (terk) ittihaz ettiler.”
Bir gün gelecek yeryüzünden Kuran-ı Kerim kaldırılacak geldiği yere dönecektir.Arı, kovanında uğuldadığı gibi inleyecektir.Mavla Teala ona halinden sorduğunda:(Utla ve la yu’la bi)
”Okunuyorum fakat benimle amel edilmiyor.” diye cevap verecektir.

Beyzavi’nin beyanına nazaran ders ayetimizde geçen ”Lehvel hadis” lafzı ile kastedilen mana: insanı layık olan ibadeti eda etmekten men eden asılsız haber, yalan söz ve insanı güldürecek oyunlardır.Şu halde insanı ibadetten ayırıp men eden tavla, dama ve iskambil gibi oyunların cümlesi lehvel hadistir.Binaenaleyh bunları bahane ederek ibadeti terkedenlerin ayet-i celileye nazaran alçaltıcı bir azaba müstehak olacakları anlaşılmaktadır.
Medarik tefsirine göre ise Lehvel Hadis’ten murad: Tegannidir. Lehvel Hadisi satın almak ile murad ise, teganniyi vesair çalgıları para verip dinlemektir. Şu halde bilumum çalgılar, türküler ve şarkılar bu ayete dahildir. Çünkü bunların cümlesi Allah’ın rızasına muvafık olan amelden mendere. Bu gibi şeyler kalbi fesada, malı telefe uğratan ve Mevla’nın gazabını celbeden kötü fiiller cümlesindendir.

Mevla Teala bu ayeti celile ile oyun vesaire gibi batıl olan şeyleri hak üzere tercih edenleri üç cihetle kötülemiştir.
Birincisi: faydasız oyunları satın almak,
İkincisi: Kendileri doğru yla gitmedikleri gibi doğru yola giden irfan ehlini de saptırıp men etmeleridir.
Üçüncüsü: Şu muamelelerinin şeriat ve akla dayanmayıp ancak cehaletten sadır olduğudur. İşte bu vasfılarla vasıflananlar ahirette bir azaba müstehak olacaklar ki o azab onlara ihanet edecektir, onları alçak edecektir.

Mevla Teala yalan haberleri Kuran üzerine tercih eden müfsidlerin bazılarını beyan ettikten sonra kötü vasıflarından diğerlerini de beyan etmek üzere buyuruyor:

(Ders Ayeti)
”Ve ona karşı ayetlerimiz okunduğu vakit sanki onu hiç işitmemiş sanki iki kulağında bir sağırlık varmış gibi böbürlenerek ensesini döner.Artık onu pek acıklı bir azapla müjdele.”

Fahri Razi’nin beyanı üzerine Kuran-ı Kerim’den yüz çeviren kimseyi Cenab-ı Hak dört cihetle zemmetmiştir:
1-Muhtaç olduğu ilmi hikmetten yüz çevirmiştir.
2-Dünya ve ahiret saadetine sebep olan Kuran’ı dinlemekten kibretmesidir.
3-Ayetleri işittiği halde işitmez gibi durmasıdır.
4-Kulağında sağırlık olmadığı halde kendisini sağır menzilinde kılmasıdır (sağır yerine koymasıdır)

Allah’u Teal kâfirler için azabın elim olduğunu beyan ettiği gibi, müminler için cennetin naim olduğunu beyan etmek üzere buyuruyor:
(Ders ayeti)
”Muhakkak o kimseler ki iman ettiler ve salih amellerde bulundular. Onlar için de naim cennetleri (nimetle dolu cennetler) vardır. Oralarda ebediyyen kalıcıdırlar. Allah hak olarak vaad buyurmuştur. Ve O Aziz’dir Hakim’dir.”

Allah’ın varlığını ve birliğini tasdik ve ikrarla iman edip Kuranın gerektiği üzere ameli salih işleyen kimseler için nimetlerle dolu cennetler vardır. Çünkü onlar dünyada iken iman ile batınlarını ve ameli salihle zahirlerini pak ettiklerinden ahirette çeşitli nimetlerle inam (ikram) edilirler.
Ameli salihle murad: Allah’ın indinde makbul ve razı olunan ameldir. Cennete girmek fazlı ilahi ile ise de cennete derece almak kulun ameline göredir…

Mahmud Efendi hz. k.s.
Sohbetler kitabı