Hanefi Mezhebi:Namaz Nasıl Kılınır?
 

Namaz kılacak kimse, önce üzerinde ve namaz kılacağı yerde, namazın sahih olmasına engel olacak pislik cinsinden bir şeyin bulunmamasına dikkat eder Abdest alır, Kıbleye döner Kendini dünya düşüncelerinden mümkün mertebe çeker Allâh'ın mânevî huzurunda olduğunu hatırından çıkarmaz Kılacağı namaza kalbi ile niyet eder

Meselâ kılacağı sabah namazının sünneti ise: "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü sabah namazının sünnetini kılmaya" diye kalben niyet eder

Şâyet farzını kılacaksa: "Niyet ettim Allâh rızâsı için bu günün sabah namazının farzını kılmaya" diye kalben niyet eder

Eğer nâfile namaz kılacaksa, "Niyet ettim Allâh rızâsı için namaz kılmaya" diye kalben niyet eder

Sonra iki elinin parmaklarını açık tutarak ve kıble tarafına döndürerek baş parmaklarını kulaklarının yumuşağına değecek kadar kaldırıp iftitah tekbirini alır Yâni "Allâhü ekber" der (Resim 13) Kadınlar ise, ellerinin parmak uçları omuzları hizasına gelecek şekilde kaldırırlar (Resim 14)

Sonra erkekler sağ elinin içi sol elinin üzerine, (serçe parmak ile baş parmak sol elin bileğinde halka yapacak şekilde) koyarak ellerini göbek altına bağlar (Resim 15) Kadınlarsa, sağ el sol elin şeküzerinde göğüslerinin üzerine koyarlar Gözler secde yerine bakar (Resim 16)

Eller bağlandıktan sonra "Sübhâneke" okunur Sonra Eûzü ve Besmele çekilir ve Fâtiha-i Şerîfe okunur Sonunda "Âmin" denir Sonra bir sûre veya kısa bir sûre uzunluğunda en az bir âyet okunur Eller yanlara salınıp "Allâhü Ekber" diyerek rükû'a gidilir

Rükû'da erkekler parmakları açık olarak elleri ile dizlerini kavrar, baş ve arkayı aynı hizada tutarlar (Resim 17) Kadınlar erkekler kadar eğilmezler (Resim 18) Rükû'da en az üç defa "Sübhane rabbiye'l-azıym" denir Rükû'da ayak parmaklarına bakılır Fakat baş eğilmez, düz tutulur Rükûdan sonra "Semiallâhü limen hamideh" ve "Rabbenâ lekel hamd" diyerek doğrulunur Tam doğrulduktan sonra "Allâhü Ekber" diyerek secdeye gidilir Secdeye inerken evvelâ dizler, sonra eller, daha sonra baş yere konulur (Secdede alın ve burnun yerin sertliğini hissetmesi şarttır) El ve ayak parmakları kıbleye doğru çevrilir

Secdede erkekler dirseklerini yanlara açıp karınlarını oyluklarından uzaklaştırırlar ve ayak parmaklarının uçları kıbleye doğru olur (Resim 19) Kadınlar ise bunun aksine dirseklerini yanlarına, karınlarını da uylukları üzerine getirirler ve ayak parmaklarını erkekler gibi kıbleye getirmezler Ayaklarını yatırarak (resimde görüldüğü gibi) üstünü yere getirirler (Resim 20) Secdede üç defa "Sübhâne rabbiye'l-âlâ" denilir Sonra "Allâhü Ekber" diyerek secdeden kalkılır, dizler üzerinde oturuş vaziyetine gelinir Bir kere "Sübhânellâh" diyecek kadar bekledikten sonra "Allâhü Ekber" deyip ikinci secdeye varılır Bu secdede yine üç kere "Sübhâne rabbiye'l-alâ" denilir

"Allâhü Ekber" deyip ikinci rek'ata kalkılır Eller evvelki gibi bağlanır Yalnız Besmele-i Şerîfe ile Fâtiha-i Şerîfe ve bir sûre veya bir uzun âyet okunur Sonra aynen birinci rek'atte yapıldığı gibi rükû' ve secde yapılır İkinci rek'atin ikinci secdesinden sonra sol ayağı yere döşeyip sağ ayağı dikerek ve parmakları kıbleye getirmek sûretiyle oturulur (Resim 21) Kadınlar iki ayağını sağ taraftan çıkartarak uylukları üzerine otururlar (Resim 22) "Ettehıyyâtü, Allâhümme salli ve Allâhümme bârik" okunur Sonra "Rabbenâ âtinâ" gibi dualar okunur

Yüz sağ omuz tarafına döndürülerek "Es-selâmü aleyküm ve rahmetüllâh" denir (Resim 23, Resim 24) Bundan sonra da yüz sol tarafa döndürülerek yine "Es-selâmü aleyküm ve rahmetüllâh" denilir Böylece namazdan çıkılmış olur (Resim 25, Resim 26)

Sabah namazının farzı da aynen (sünneti gibi) böyle kılınır Erkekler farzdan önce kaamet okurlar

Kılınan herhangi bir namazdan, selâm verip çıktıktan sonra "Allâhümme ente's-selâmü ve minke's-selâm Tebârekte yâ ze'l-celâli ve'l-ikrâm" denilip arkasından şu tesbih okunur:


سُبْحَانَ ٱللهِ وَٱلْحَمْدُ ِللهِ وَلاَ اِلٰهَ اِلاَّ ٱللهُ وَٱللهُ اَكْبَرُ وَلاَ حَوْلَ وَلاَ قُوَّةَ اِلاَّ بِٱللهِ ٱلْعَلِىِّ ٱلْعَظِيمِ

"Sübhaanellâhi ve'l hamdülillâhi ve lâ ilâhe illallâhü vellâhü ekber velâ havle velâ kuvvete illâ billâhi'l-alliyyi'l-azıym"


Mânâsı:

"Allâh'ı tesbih ve tenzih ederim Hamd ona mahsustur Allâh'tan başka ilah (Hak ma'bud) yoktur (İsyandan) dönmek ve (itâate yönelmekde) güçlü bulunmak ancak pek yüce ve büyük (olan) Allâh'ın yardımıyla olur"

Bundan sonra 1 Âyetü'l-Kürsî (Allâhü lâilâhe illâ hü) okunarak 33 kere "Sübhânallâh", 33 kere "Elhamdülillâh", 33 kere de "Allâhü Ekber" denilir Arkasından şu tekbir, tehlil ve tahmid okunur:

ٱَللهُ اَكْبَرُ لاَ اِلٰهَ اِلاَّ ٱللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ، لَهُ ٱلْمُلْكُ وَلَهُ ٱلْحَمْدُ يُحْيِى وَيُمِيتُ وَهُوَ حَىٌّ لاَ يَمُوتُ بِيَدِهِ ٱلْخَيْرُ وَهُوَ عَلٰى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ

"Allâhü Ekber Lâ ilâhe İllallâhü vahdehû lâ şerîke leh Lehül mülkü velehül hamdü yuhyî ve yümît Vehüve hayyün lâ yemûtü biyedihil hayrü ve hüve âlâ külli şey'in kadîr"

Mânâsı:

"Hz Allâh her şeyden büyük ve ondan başka ilâh (Hak ma'bûd) yoktur, o birdir Onun ortağı yoktur, Mülk onundur, hamd ona mahsusdur Diriltir ve öldürür, O diridir, ölmez Hayır onun elindedir Ve o her şeye kaadirdir"

Bu tekbir, tehlil ve tahmidden sonra eller kaldırılır ve duâ edilir (Resim 27, Resim 28)


Bütün namazların kılınış şekli böyledir Ancak, 3 ve 4 rek'atli farzlar ile 4 rek'atli sünnet-i müekkedelerin ve vitir namazının birinci oturuşunda sadece "Ettehıyyâtü" okunur "Allâhümme salli ve Allâhümme bârik" okunmaz Fakat İkindi namazının sünneti ile yatsı namazının ilk dört rek'at sünneti gibi, sünnet-i gayri müekkedelerin birinci oturuşlarında "Ettehıyyâtü" den sonra, "Allâhümme salli" ve "Allâhümme bârik" de okunur Üçüncü rek'atin başında diğer dört rek'atli namazların aksine "Sübhâneke" okunur Sonra "Euzü ve Besmele" çekilerek "Fâtiha"ya başlanır

Öğle namazının sünnetinde, "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü öğle namazının sünnetine" diye kalben niyet edilir Farzında ise, "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü öğle namazının farzına" diye kalben niyet edilir Son sünnetine, "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü öğle namazının son sünnetine" diye kalben niyet edilir

İkindi namazının sünnetinde: "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü İkindi namazının sünnetine" farzında, "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü İkindi namazının farzına" diye kalben niyet edilir

Akşam namazının farzında: "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü akşam namazının farzına", sünnetinde de, "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü akşam namazının sünnetine" diye kalben niyet edilir

Yatsı namazının ilk sünnetinde, "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü yatsı namazının ilk sünnetine", farzında da, "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü yatsı namazının farzına", diye kalben niyet edilir Son Sünnetinde "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü yatsı namazının son sünnetine" diye kalben niyet edilir Daha sonra kılınan üç rek'at vitir namazında ise: "Niyet ettim Allâh rızâsı için vitir namazını kılmaya" diye kalben niyet edilir