| www.medineweb.net, yükleniyor... 'den beri Kesintisiz Yayında.... |
| |||||||
Konuya ait Cevaplar (Yeniler yukarda) |
| 27 Aralık 2013 13:35 | |
| Medineweb | sakarya ilitam İSLAM FELSEFESİ 13. hafta-özet İSLAM FELSEFESİ 13.HAFTA İBN ARABİ • HAYATI VE ŞAHSİYETİ • USLUBU • DÜŞÜNCE TARİHİNE YAKLAŞIMI • İSLAM DÜŞÜNCE TARİHİNE YAKLAŞIMI • VARLIK GÖRÜŞÜ • İLAHİ İSİMLER TEORİSİ: ESMA VE SIFAT • AYAN-I SABİTE • ZAMAN VE MEKAN • NEFİS VE İNSAN GÖRÜŞÜ • BİLGİ TEORİSİ • İBN ARABİ’YE YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER • TESİRLERİ • ESERLERİ Hayatı ve Şahsiyeti Mürsiye 1165; Dımeşk 1240 Şeyhu’l-ekber, Muhyiddin, Ekberiye Dini ilimler eğitimi, manevi üstatlar veliler eşliğinde seyr u süluk Vahdet-i vücud Felsefi tasavvuf Doğuya yolculuk Anadolu yolculuğu Üslubu Eserlerinin zihinsel ürünler değil ilahi imla olduğunu belirtir Kitaplarındaki düzensizlik ilham ve keşflerle yazılmasından kaynaklanır Çelişkiler üzerinden yazma Nispetlerle düşünme ve telif Genel Düşünce Tarihine Dair Görüşleri Genel düşünce tarihi nebilerin kabiliyetleri ve ümmetlerine nispetlerinin şekillerinden ibarettir Her nebide hakikatin belli bir yönü tecelli eder İslam öncesindeki dönemde hakikat tam değildi Sebepleri: 1. Metafizik doğa bilimleri üzerinden yapılıyordu; mücerred manalar tam tecelli etmemişti, ümmetlerin metafizik olarak buna kabiliyeti yoktu 2. Metafizik bütün ümmet tarafından değil ümmet içindeki belirli fertler tarafından yapılıyordu; Tecelli külli ve tam değildi Önceki düşünürler de hakikatin bir açıdan temsilcisidir İslam son din ve tam şeriat olduğundan dolayı, düşünce tarihinin kendisinden önceki dönemlerini de kapsar Sonraki öncekini kapsadığından dolayı, öncekilerin ilimlerini tercüme etme ve alımlama aynı zamanda İslam ümmetine mahsus bir özelliktir Genel Düşünce Tarihi İçindeki yeri İbn Arabi düşüncesinin kavramsal yapısı İbn Sinacı ve Yeni-Eflatuncu olmakla birlikte, İbn Arabi bu kavramsal yapıya yeni bir terminolojik hüviyet kazandırmıştır İslam Düşüncesi Tarihine Dair Görüşleri Kendisini muhakkik sufiler zümresi içinde görür Diğer sınıflar: felasife, fakihler ve kelamcılardır Muhakkik sufiler nebevi yolu takip ederler, filozoflar kendi akıllarına dayanırlar Eşari geleneğini tevarüs etmiş olmakla birlikte bu geleneğin kelamcılarına eleştiriler İbn Sina Metafiziği Vahdet-i vücud düşüncesine kavramsal arka plan sağlamıştır Muhakkik sufiler zümresi, tasavufun bir bilim haline gelme sürecini ifade eder İlahi isimler teorisinin tümeller problemiyle, ayan-ı sabite teorisinin kelamdaki madum tartışmalarıyla ilgisi vardır Birden ancak bir çıkar, bir neden mevcut oldukça nedenlisini gerektirir gibi bazı felsefi ilkeler vahdet-i vücud düşüncesine temel teşkil etmiştir Varlık Görüşü Mutlak Varlık ve mutlak hakikat: Tanrı Mutlak varlıkta iki yön: Ehadiyet ve Vahidiyet Oluşun ve mevcutların çıkışının ilkesi: Vahidiyet ve Bilinmeyi istemek Mevcutların ilkeleri: ayan-ı sabite Mevcutların bağlı olduğu tümel ilkeler: ilahi isimler Çokluk felsefede olduğu gibi suretlerle değil varlıktaki tecellinin derecelenmesi/taayyünü ile ortaya çıkar Varlık Mertebeleri La taayyun mertebesi: Ehadiyet ve İlahi zatın biricikliği mertebesi > Burada henüz çokluk yoktur, sadece İlahi zatın biricikliği vardır Eleştirisi: Aristo ve Meşşai filozoflarda varlığın buradaki aslına intikal edilmez. Onlarda söz konusu edilen mevcuttur varlık değil İbn Arabi’nin vurguladığı bu nokta onun bir ontolojist veya kozmolojist olmadığını alemle Tanrı arasında ontolojik bir fark gözettiğini ortaya çıkarır Taayyun-ı evvel mertebesi: ayan-ı sabite Taayyun-ı sani: Mevcutlar Zatı gereği varlık: Mutlak varlık > Tanrı Tanrı ile mevcut olan > Arş, kürsi ve semavat-ı ula Üçüncü şey: varlık ve yoklukla nitelenmeyen şeydir, alem bundan ortaya çıkar > ilahi isimler, hakikat-i muhammediye gibi isimlerle anılır [felsefedeki imkana tekabül eder] Varlığın Batından Zahire Çıkma Süreci Mutlak Varlık Maddeden soyutlanmış mevcut: ruhani mufarık akıllar Mekansal mevcut: cirimler ve cisimler Tabiatı itibariyle bir yerde bulunan mevcut: arazlar İbn Arabi aynı çerçevede başka tasnifler de yapar İlahi İsimler Teorisi: Esma ve Sıfat İlahi isimler alemin var oluşunun sebebidir Tanrı’nın sıfatlarından en önemlisi hayat sıfatıdır. HAYAT hareketin sebebidir > Hareket tecelliyata neden olur > Vücud hayatla nitelenmiştir > Hayy olduğundan dolayı kendi zatını idrak eder: İLİM > İlim sıfatı İRADE ve KUDRET sıfatını beraberinde getirir > bunlar ise İŞİTME, GÖRME, KELAM VE TEKVİN sıfatlarını gerektirir. Bütün ilahi isimler hayat sıfatına, hayat sıfatı ALLAH ismine, ALLAH ismi de İlahi zat’a döner İlahi Zatın bir olması yanında İlahi isimlerin çokluğu, oluşun/kesretin sebebidir Ilahi sıfatlar birer nispet ve izafetten ibarettir. Mümkünler alemindeki farklılıkları ortaya çıkaran bu nispetlerdir İlahi zat sıfatlarla, sıfatlar isimlerle, isimler de nesnelerle zahir olur Mevcutlar ilahi isimlerin tezahür alanıdır: Mevcutları bilmek demek ilahi isimleri bilmek demektir Ayan-ı Sabite Ayn: Hakikat, zat, cevher ve mahiyet Sübut: akli, zihni varlık Ayn-ı sabite: mahiyetlerin Tanrı’nın ilmindeki varlığı > alemdeki şeylerin asılları, ilkörnekleri Ayn-ı sabite’nin duyulurlar alemine çıkmasının nedeni: feyz-i mukaddes Feyz-i mukaddes: Hakk’ın varlığının aleme tenezzülü/dereceler halinde inişi > mahiyetlere varlık giydirilmesi Ayan-ı sabitelerin bulunduğu alem: alem-i sübut, ilm-i ilahi, hazret-i ilmiye Bu alem mutlak gayb alemi ile şehadet alemi arasında bir yönüyle gayba diğer yönüyle şehadet alemine bakan bir yüze sahiptir Sabit aynların idealardan ya da faal akıldaki tümel akli suretlerden farkı: 1. Bunlar tümel değil tikel suretlerdir 2. sabit aynlar Hakk’ın taayyünleridir; Hakk kendi zatını düşünürken buradaki aynlar da O’nu düşünür Nefis Görüşü Nefs-i natıka külli nefse iştirak ederek yitmez Düşünen nefs bedene tamamen zıttır ve rahmanın nefesini teşkil eder Yetkinliği varlığın birliği ve kendisinin de bu birliğin parçası olduğunu idraktir İnsan Görüşü İnsan alemin özüdür, yaratılışın gayesidir İnsandan murat da insan-ı kamildir İnsan-ı kamil mutlak anlamda hakikat-i muhammediyeye tekabül eder İnsan Tanrı’nın ilminde ilk, varlıkta son ve gayedir. Bu açıdan diğer varlıkların varoluşunun nedeni ve kendisine yöneldiği gayedir. İnsanın yöneldiği gaye de mutlak varlıktır Tanrı bütün sıfatlarıyla insanda tecelli eder Bilgi Teorisi Varlığın hakikati fikir ve nazarla değil keşif ve müşahedeyle bilinir Müşahede tecellileri idraktır Hakikatler zat tecellisini idrakle kazanılır Eşyanın hakikatine dair bilgi ayn-ı sabiteyle ilişkilidir, hakikatleri bilmek bu tikel ilkörneklerin bilgisini elde etmektir İlimler Akli ilimler: felasife Ahval ilimler: ehl-i tecarüb ve kesb Sırlar ilmi: nebiler ve veliler İbn Arabi’ye yöneltilen eleştiriler Tasavvuf içindeki tenkitler: Simnani, Cili, İmam Rabbani > vücud mu şuhud mu daha ileri bir mertebedir, Hakk’a mutlak varlık denilir mi, ilim maluma tabi midir gibi konular.. Tenkitlerin kaynağı: Kabul edilen bir hakikatin isimlendirmesiyle ilgili sorunlar Kelam ve fıkıh merkezli tenkitler: İbn Teymiye, Bikai, Ali el-Kari, el-Halebi, İbnu’l-Ehdel Tenkitlerin kaynağı: Usul ve ilke farklılıkları Tesirleri Sadruddin Konevi: Tasavvufun İbn Arabi geleneği içerisinde bir metafizik, bir ilim haline gelmesi Fusus şarihleri: Afifuddin et-tilimsani, Fahreddin Iraki, Saiduddin Fergani, Müeyyiduddin Cendi, Abdurrezzak Kaşani, Davud Kayseri, Molla Fenari vd. Ekberiye: Vahdet-i vücud öğretisini temele alan tasavvufi akım Osmanlı düşüncesi şiirden, felsefeye, süsleme sanatlarına, mimariye kadar vahdet-i vücud düşüncesinin izlerini taşır Eserleri Temel eserleri Futuhat-ı mekkiye Fususu’l-hikem Tedbiratu’l-ilahiyye Tercümanu’l-eşvak |
Yetkileriniz
|
| .::.Bir Ayet-Kerime .::. | .::.Bir Hadis-i Şerif .::. | .::.Bir Vecize .::. |
|
Medineweb
Sosyal Medya Gruplarımız: |
