| www.medineweb.net, yükleniyor... 'den beri Kesintisiz Yayında.... |
| |||||||
Konuya ait Cevaplar (Yeniler yukarda) |
| 27 Aralık 2013 13:38 | |
| Medineweb | sakarya ilitam islam felsefesi 14. hafta-özet İSLAM FELSEFESİ 14. HAFTA DERS ÖZETİ İBN HALDUN - HAYATI VE ŞAHSİYETİ - ESERLERİ - TARİH - TOPLUMUN TEMELLENDİRİLİŞİ - TOPLUM - DEVLET VE MÜLK - FELSEFİ AKLİ İLİMLERE DAİR TASVİRİ 1. MANTIK 2. İLAHİYAT • FELSEFE ELEŞTİRİLERİ • MANTIK ELEŞTİRİLERİ • FİZİK ELEŞTİRİLERİ • METAFİZİK ELEŞTİRİLERİ • ELEŞTİRİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ • TESİRİ Hayatı ve Şahsiyeti Doğumu: 1332; Vefatı: 1406 Usul, kelam, mantık, felsefe ve matematik tahsili Tunus, Cezayir, Fas, Endülüs, Kahire Siyasi etkinlikleri Tarihsel hadiselerin ve toplumsal kurumların değişim ve sürekliliği sorunu üzerinde durmuştur Tarih Felsefesinin kurucusu sayılır Eserleri Şifau’s-sail Kitabu’l-iber Mukaddimetu Kitabi’l-iber Ümran Ümran ilmi: Toplumu ve topluma tabiatı gereği arız olan halleri, bu hallerin zorunlu sonuçlarından ibaret olan tarihi, tarihin hakikatini konu edinmektedir. Amacı: Geçmişte olmuş olanlara bakılarak, gelecekte olacak olanların anlaşılması; Tarihi toplumsal varlık alanında neyin kalıcı olduğunu ve neyin kalıcı olmadığını tespit etmek Ümran ilmi: Toplum metafiziği Ümran ilminin sahası: Havadis alemi > insana bağlı ve bağımlı alan Havadis alemini unsurlar aleminden ayıran şey, unsurlar aleminin zorunlu ve mutlak havadis aleminin insana bağlı olarak değişken olmasıdır Havadis aleminin unsurları: asabiyet, mülk, güç Insan > toplumsallık > asabiyet > mülk Tarih Klasik rivayetçi ve tasvirci tarih anlayışından kopuş Tahkike dayalı tarih anlayışı: sebepleri ortaya çıkarma > Hikmet/felsefe ilimleri içerisinde Bir varlık alanı olarak Tarihin kuruluşu Tarihi rivayetlerde tahkikin esası: umranın tabiatları Toplumun Temellendirilişi Tarih çalışması ve ümran ilmine teorik bir giriş Toplumun doğuşunu açıklama İnsan doğası gereği dayanışma ve paylaşmaya açıktır Çatışmadan korunmak için otoriteye duyulan ihtiyaç ve toplumsal yaşamın zorunluluğu İnsan toplumsal bir varlıktır > dayanışma >düzen > birbirini gözetme > otorite Toplum Toplumsal hayat şekillerinde iki kategori > insanların geçimlerini sağlama tarzındaki farklılık> Bedevilik/Göçebelik ve Hadarilik/Yerleşiklik Bedevilik: Fiziki şartları dönüştürmeden onunla yetinme vermeden alma Hayatta kalma ve düşmanlarla mücadele > dayanışma > asabiyet Hadarilik: Fiziki şartları dönüştürerek yeni imkanlar yaratma > doğal ihtiyaçların tatminiyle asabiyetin zayıflaması > toplumsal iş bölümü > idarenin belirginleşmesi Devletin zulmü engelleyici işlevi > modern dönemde merkezi gücün zorbalığı ve İbn Haldun’un teorisi arasındaki ikilem Asabiyet : Göçebeler arasındaki dayanışma ruhu > dayanışmanın kaynağı: nesep > toplumsallığı ve nesli koruma Asabiyetle ortaya çıkan gücün tahakküme yönelmesi: MÜLK Devlet ve Mülk Asabiyet grupları arasında mücadele: otoritenin ortaya çıkışı > devlet ve mülkün teşekkülü Mülk zorunlu olarak asabiyetle elde edilir, ancak mülk için bir de bazı ahlaki erdemlere sahiplik gerekir > ahlaki unsur: hılaf Mülke ulaşmayan asabiyet zamanla yok olur Siyaset zorunlu olarak hayrın neticesidir, aksi takdirde varlığını muhafaza edemez > hayr: insanların maslahatlarını koruma Siyaset ve mülk: halka kefalet, ALLAH’a hilafet Mülkün el değiştirmesi sırasında mağluplar galipleri taklit eder Devletin gücü asabiyetin gücü ile orantılıdır, asabiyet zayıflayıca devlet de zayıflar Tavırlar nazariyesi: Mülk tabiatının gerektirdiği şeyleri gerçekleştirdiği zaman zirvesine ulaşır ve zayıflamaya başlar > Döngüsel süreç Kuruluş Gücün şahsileşmesi Istikrar neticesindeki imkanlardan faydalanma İstikrarın yegane durum haline gelmesi Iktidarın keyfi kullanımı ve ihtiyarlık aşaması Felsefi-Akli ilimler tasviri Felsefi ilimler Mantık Fizik İlm-i ilahi > Meşşai filozofların metafiziğinden farklı, kelamcıların yaklaşımına yakın Matematik ilimler Mantık: mahiyetleri ortaya koyan tariflerden (hudûd) ve bunları doğrulamak için ileri sürülen delillerden (hucec), doğru ve geçerli olanlarının (sahîh) yanlış ve bozuk olanlardan (fâsid) ayrılmasını sağlayan kanunlar Müslüman filozoflar kıyası maddesi açısından değil daha çok sonuçları açısından ele aldılar Mantık ilmi alet olmaktan çıkıp amaç ve kendi başına bir ilim gibi oldu İlahiyat ilmi İlahiyat mutlak varlığı, varlığın ilkelerini ve zati arazlarını inceler Kelam ve ilahiyatın birbirine karıştırılmasına eleştiri: Kelamın felsefileşmesini tenkid > kelam amacından sapmıştır Felsefe Eleştirileri Soyutlama yoluyla tüm varlıklar ilk akla dayandırılır ancak ilk aklın dışındaki varlıklar ihmal edilir Akılla yetinip kalan filozoflar tabiatçılara benzer Filozoflar nakli ihmal etmişlerdir Mantık eleştirileri Duyulardan alınan ve hayalle oluşturulan birinci makuller ve akılla işlenip duyularda karşılığı olmayan ikinci makuller teorisine eleştiri Bilimsel bilginin konusu birinci makul müdür yoksa ikinci makul mü? İbn Haldun’a göre birinci makuldür, ikinci makullerin dış dünyada karşılığı olmadığından hata riski yüksektir Filozofların pratik konularda hata yapmasının sebebi budur Mantıktaki burhanlar her zaman kesin bilgi vermezler Fizik Eleştirileri Fizik ilminde cisimsel varlıklarla ilgili tanımların, bu varlıklara mutabakatı kesin değildir Fizikteki ilkeler geneldir, oysa dış dünyada fiziksel cisimler tikel olarak bulunur > ikinci makuller üzerinden birinci makuller hakkında hüküm verilemez Tabiiyyat araştırmaları İbn haldun açısından işlevsel olmayışı nedeniyle değersiz bulunur Metafizik Eleştirileri Duyularla bile tam idrak edilemeyen alemi burhan ve akli istidlalle idrak iddiası zayıftır İnsan zihni maddi idrak engellerinden dolayı ruhani varlıkları idrak etmede zorlanır Metafizik konulardaki yargılar daha çok zan ifade eder Mutluluk konusundaki eleştirileri Bilgi erdemdir önermesini doğru bulmaz Vahiy olmaksızın akıl tek başına erdemi ve iyiliği belirleyemez İdrak ve nazar mutluluğu sağlayan araçlar olamaz Mutluluk yalnızca akli ittisalin kemali olamaz, bu durum gerçek mutluluğun ancak bir kısmıdır Eleştirilerin Değerlendirilmesi Bilgi edinme imkanlarının kısıtlılığı eleştirisi > Eşari-Gazali çizgisini takip Eleştirileri sistem içi eleştiriler değildir Eleştirilerde kültürel ortam belirleyici olmuştur: Fıkıh merkezli sosyal yapı Ameli ilimler değerlendirmesi eksiktir > Felsefi ilimleri nazari ilimlerden ibaret görür gibidir Sebeplilik eleştirisi > Oysa sebepliliği ümran teorisinde kullanır Din-felsefe ilişkisiyle ilgili filozoflara atfettiği görüşler, esas görüşleri tam yansıtmamaktadır Felsefe-kelam sentezi eleştirisi > oysa bu durum ümranın tabiatındandır > bu durum ümranın bir hali olarak değerlendirilmelidir Felsefi kelam ve tasavvuf yozlaşma olarak kabul edildiğinde osmanlı düşüncesi tarihsel olarak nasıl açıklanacaktır? Fizik bilimlerin tesiriyle oluşan sanayi toplumu kavramı da ümranın hallerinden biridir Tesiri İbnu’l-ezrak: mukaddimeyi siyasetneme olarak görür Makrizi: Tarihçiliği üzerinde durur Katip Çelebi, Naima, Pirizade > tarih ve devlet görüşlerinin etkisi altında kalmışlardır Pirizade mukaddimeyi tercüme etmiştir İbn Haldun Tarih Felsefesi ve Sosyoloji’nin kurucusu olarak da görülmüştür Batı filozofları arasındaki benzerlikler üzerinde durulmuştur |
Yetkileriniz
|
| .::.Bir Ayet-Kerime .::. | .::.Bir Hadis-i Şerif .::. | .::.Bir Vecize .::. |
|
Medineweb
Sosyal Medya Gruplarımız: |
