07 Kasım 2022 13:55 | ||
Hâdimul İslam |
Lakabı Su Mühendisi olan Diyarbakırlı dâhi mühendis el Cezeri. Cezeri, 1206 yılında tamamladığı kitabında su saatleri, mum saatleri, ziyafetlerde kullanılan kaplar ve ibrikler, el yıkama ve abdest alma aparatları, kan almada kullanılan ölçme aletleri, otomatik müzik düzenekleri, çeşitli robotlar, zamanın tarım devriminde çok etkili olan su terfi araçları, su pompalarını çalıştıran makineler, fıskiyeler, sürekli kaval sesi çıkaran tertibatlar ve başka çeşitli aletler ile metal döküm tekniğinden bahsetmektedir. Kitap, mühendislik uygulamalarıyla ilgili olarak bugüne ulaşan en eski el yazmalarından biridir. Bu kitapta açıklanan makine ve araçların her biri önemli bir icat olmakla birlikte, kitabın kendisi de sanat değeri olan renkli resimleri ve anlatım tarzıyla başlı başına önemli bir sanat eseridir. Hatta Cezeri’den 150 yıl sonra yaşayan Leonardo Da Vinci’nin Cezeri’nin çizimlerinden etkilendiği düşünülmektedir. Yaptığı makinelerin çoğunun su ile çalışması ve su temininde kullanılan aletler olması nedeniyle “Su Mühendisi” olarak da anılan Cezeri’nin su akıntısı gücüyle çalışan değirmenleri, uzun yıllar boyunca yerleşim yerlerine su taşıyarak, üstadın sadaka-i câriyesi olmuştur. Cezeri, ilmî çalışmalarında benimsediği ve bizlere de örnek olabilecek metodunu bir kitabının mukaddimesinde şöyle ifade ediyor: “Benden çok evvel gelen âlimlerin kitaplarını ve onları takip edenlerin çalışmalarını gözden geçirdim... Nihayet nakillerden kurtuldum, başkalarının yaptıklarından sıyrıldım ve problemlere kendi gözümle bakabildim... Uygulamaya dönüştürülemeyen her teknik ilmin doğru ile yanlış arasında muallakta kaldığını gördüm.” Cezeri, kitabında 50’den fazla icadını resimlerle çok ayrıntılı bir şekilde tarif ettiği için günümüzde bile bu makineler tekrardan inşa edilebilmiştir. Her ne kadar günümüzün teknolojisi kullanılarak yapılsa bile Cezeri’nin bazı makineleri uzun çalışmalar sonucu tekrardan oluşturulabilmiştir. Mesela Cezeri’nin en meşhur eseri diyebileceğimiz Fil Saati, MTE Stüdyoları’nda yaklaşık 150 kişilik bir uzman ekibin 11 bin saat çalışması sonucu ancak meydana getirilebilmiştir. Gülhane Parkı’ndaki İslâm Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi’nde birçok Müslüman bilim adamının çeşitli bilim dallarında ortaya koydukları çalışmaları görebileceğiniz gibi Cezeri’nin kendi tarifleriyle günümüzde tekrar oluşturulan icatlarını da burada yakından inceleme fırsatı bulabilirsiniz. Bunun yanı sıra Kocaeli, Bursa, Konya, Kayseri ve Elazığ’daki TÜBİTAK’ın bilim merkezlerinde Cezeri’nin icatlarını “dokunarak” deneyimleyebilir, çocuklarınıza veya öğrencilerinize Cezeri’nin çalışmalarını daha etkili bir şekilde öğretebilirsiniz. Cezerî'nin makinelerinden sadece biri, su çarkı ile işleyen tulumba modern mühendisliğin gelişmesine doğrudan doğruya katkıda bulunmuştur. Bu makine, a) çift etki ilkesinin uygulanması, b) dönme hareketinin ileri-geri harekete çevrilmesi, c) emme borusunun bilinen ilk kullanılışı olmasından dolayı çok önemlidir. Dolayısıyla buhar makinesinin ve emme basma tulumbanın ilk örneği sayılabilir. Söz konusu makinede akan suyun çevirdiği çark düşey düzlemde bir dişliyi, bu dişli de yatay düzlemdeki diğer bir dişliyi döndürmektedir. Yatay dişlinin çevresine yakın bir yerde düşey bir pim bulunmaktadır. Bu pime ortası yarık ve diğer ucu yine bir pimle sabitleştirilmiş bir çubuk geçirilmiş ve bu çubuğa da tulumbaların piston kolları bağlanmıştır. Yatay dişli dönünce yarık çubuk açısal bir hareket yapmakta, piston kolları da ileri geri gidip gelerek tulumbaları çalıştırmaktadır. | |
07 Kasım 2022 10:44 | ||
Esma_Nur | Alıntı:
xıı - xııı. yüzyıl mekanik alanında eser veren bir islam bilgini. İsmail b. Rezzaz Bediuzzamn Ebu'l-izz İsmail b. Er-Rezzaz el-Cezeri, hayatı hakkında, kitabının girişindeki kısa açıklamanın dışında bilgi yoktur. 1181-1206 yılları arasında Amid'de (Diyarbakır) Artuklu hanedanının himayesinde bulunduğunu söyleyen Cezeri, 1205' te tamamladığı Kitab fi-Marifeti'l-hi-Yeli'l-Hendesiyye (el-cami beyne'l-il mi ve'l-ameli'n- nafi fi sınati'l- hiyel) adlı ünlü eserini Emir Nasıruddin Mahmud'un isteği üzerine kaleme almıştır. | |
24Haziran 2022 15:27 | ||
Hâdimul İslam |
📌Ünlü eserini Emîr Nâsırüddin Mahmud’un isteği üzerine kaleme almıştır. Eserin bir bölümü, su saatleri ve kandil saatleri, ziyafetlerde kullanılan kaplar ve sürahiler, el yıkama ve kan alma için kullanılan kaplar, çeşmeler ve mekanik yollarla hareket eden (otomatik) müzik aletleri, su pompalayan makineler, muhtelif aletler üzerinedir. Kitapta her aletin şekli renkli mürekkeplerle çizilmiş ve çalışması ayrıntılı olarak izah edilmiştir. 📌Kitapta anlatılan su saatlerinden biri 1976’da Dünya İslâm Festivali için Londra Bilim Müzesi’nde, diğeri de 1/2 ölçeğinde İstanbul Teknik Üniversitesi’nde yeniden yapılmış ve çalıştırılmıştır. 📌Kendisini bir mucit olarak değil,mühendis olarak görür ve görevinin kendinden öncekilerin yapmış oldukları aletleri mükemmelleştirmek olduğu kanaatindedir. Bu meşhur islam aliminin ismi ve eseri nedir? | |
22 Kasım 2018 12:49 | ||
Nebevi Sevda | Allah razı olsun FECR ağabey | |
22 Kasım 2018 12:49 | ||
FECR | MÜNİR MUHAMMED GADBAN | |
22 Kasım 2018 12:46 | ||
Nebevi Sevda | ![]() Latife bir tarafa. Kardeşim kitabın özet başında ismini var. Nebevî hareket metodu nun yazarı kimdir? | |
22 Kasım 2018 11:28 | ||
Hâdimul İslam | Alıntı:
![]() | |
22 Kasım 2018 10:58 | ||
Nebevi Sevda |
Nebevî hareket metodundan kastedilen, Rasûlullah’ın, kendisine peygamberliğin gelişinden Rabbinin huzuruna intikal edişine kadar geçen süre içerisinde, izlediği metottur. Bizim de, pratikteki hareket metodumuzun İslâmî hükümler çerçevesinde ve sünnete uygun olabilmesi için, Rasûlullah’ın ortaya koyduğu bu metodun her merhalesini adım adım izlememiz gerekir. İslâmî hayatımızda yol almaya devam ederken, Allah Teâlâ’nın (cc) şu kavlinden yola çıkarak Rasûlullah’ın hareket çizgisini takip etmeliyiz: “And olsun ki, sizin için Allah’a ve Ahiret gününe kavuşmayı umanlar ve Allah’ı çok anan kimseler için Rasûlullah en güzel örnektir.” (Ahzâb, 21) Kitabın ismi ve yazarı kimdir? | |
21 Şubat 2014 11:15 | ||
makbergülü | Cevap: İslami Eserler Hakkında Bilgi Oyunu:) Alıntı:
![]() ![]() ![]() | |
21 Şubat 2014 11:11 | ||
azranur | Cevap: İslami Eserler Hakkında Bilgi Oyunu:) Alıntı:
![]() | |
Bu Konuda 10 fazla Cevap bulunuyor. Bütün Cevapları görmek için buraya tıklayın. |
![]() |
.::.Bir Ayet-Kerime .::. | .::.Bir Hadis-i Şerif .::. | .::.Bir Vecize .::. |
|