Medineweb Tefsir tarihi ve usulü ünite özetleri 1-4
TEFSİR TARİHİ VE USULÜ 1.ÜNİTE KUR”AN “IN NÜZUL SÜRECİ:VAHİY 1- Kuran kaç yılda indirilmiştir? CEVAP:23 yılda 2-vahyin sözlük anlamları nelerdir? CEVAP: gizli ve süratli bir şekilde bildirmek seslenmek gizli konuşmak fısıldamak emretmek telkin etmek ilham etmek işaret etmek yazı yazmak bir şeyi başkasına intikal ettirmek elçi göndermek ve içgüdü 3-Vahyin terim anlamı nedir? CEVAP:Yüce Allahın insanlara ulaştırılmasını istediği mesajlarını peygamberlerine alışılmışın dışında gizli bir yolla süratli bir şekilde bildirmesidir. 4-Vahyin çeşitleri nelerdir? CEVAP: İslam alimleri vahyi Metlüv(okunan) ve gayr-i metlüv(okunmayan) olarak 2 ye ayırmışlardır.Cüveyni nin taksimi şöyledir: 1-Allah cebraili “Allah şöyle yapmanı emrediyor” diye Resulüne gönderir.Cebrailde Allah”ın dediklerini kavrayarak Hz.peygambere gelir ve rabbinin söylediklerini ona iletir. 2-Yüce Allah Cebrail e ”bu kitabı/metni Peygmbere aynen oku “ diye emreder; Cebrail de en ufak bir değişiklik yapmadan Allah ın kelamını olduğu gibi/harfiyen Resulallaha indirir. 5-Vahyin geliş şekilleri nelerdir? CEVAP: (Şura(42) 51) Bu ayete göre vahiy 3 şekilde gerçekleşmiştir. 1-Allahın iletmek istediği mesajları peygamberinin kalbine doğrudan bırakması 2-Vahyi Peygamberine bir perde arkasından bildirmesi. 3-Vahiy getirmekle görevlendirdiği bir meleği elçi olarak göndermesi Kuran bu şekilde yani Cebrail vasıtasıyla indirilmiştir. 6-Peygamberimize gelen vahiy şekilleri nelerdir? CEVAP:1-Hz.Peygamber in uyurken gördüğü sadık rüyalar.(Sadık rüya ile hiçbir ayet ve süre inmemiştir) 2-Cebrailin asli suretiyle görünerek vahiy getirmesi(necm (53) 13-14) 3-Cebrailin görünmeden çıngırak sesine benzer bir sesle vahşy getirmesi 4-Hz Peygamber uyanık iken meleğin görünmeksizin onun kalbine ilahi vahyi ilka etmesi. 5-Cebrailin insan suretine girerek vahiye getirmesi 7-Vahy sırasında Peygamberimizde görünen haller nelerdir? CEVAP:1-Resulallahın en soğuk günlerde bile alnının terlemesi. 2-Resulallahın üzerine büyük bir ağırlığın çökmesi 3-Resulallahın yanında bazen horultuya bazende arı uğultusuna benzer bir ses işitilmesi 4-resulallahın sırt üstü yatarak üzerinin örtülmesi ve yüzünün kızarması. 5-Bunlardan başka vahiy inerken Resulallahın uykusu gelir vücudu kaskatı kesilir ve ağırlaşır üzerine sekinet iner gözlerini belirli bir noktaya dikerdi. 8-Vahiyle ilham arasındaki farklar nelerdir? CEVAP:1-Peygamberler kendilerine indirilen vahyin Allah katından olduğunu kesin olarak bilirler.İlhamın kaynağı belli olmadığı için onu alanlar onun nereden geldiğini bilemezler. 2-Vahiy vasıtalı ilham ise vasıtasız olarak tecelli eder. 3-Vahiy olayı son bulmuştur ilham ise devam etmektedir. 4-vahiy bağlayıcıdır ilham ise bağlayıcı değildir. 5-Vahiy umumi ve külli ilham ise hususi ve cuzidir. 6-Vahiy yoluyla elde edilen bilgiler birbirleriyle çelişmez;ilham ile elde edilen bilgiler ise birbirleriyle çelişebilir. 9-Mükaşefe nedir? CEVAP: Kalp gözünün açılması ve gayb aleminin görülmesini sağlayan hal 10-Vahiy katipleri kimlerdir? CEVAP:Mekke de ilk vahiy katibi: Abdullah b.Sa”d b. Ebi Sarh”tır. Medine de ise ilk vahiy katibi Übeyy b.Ka”b “ tır. Ondan sonrada Zeyd b.Sabit Ali b.Ebİ Talib 11-Vahyin yazıldığı malzemeler nelerdir? CEVAP: Hurma ağacının yaprakları kabukları ve kabuklarının orta damarları – ince beyaz taşlar – kürek ve kaburga kemikleri – işlenmemiş deri – ince deri (rakk) – Çanak çömlek parçaları – Parşömen parçaları- Tahtadan yapılmış levhalar – bez parçaları 11-Vahye ait bazı terimleri açıklayınız? CEVAP:EL-HADARİ: Hz. Peygamber seferde ve misafirlikte bulunmadığı zamanlarda inen vahiylerdir. EL-SEFERİ:Hz. Peygamber yolculukta veya savaşta bulunduğu sırada nazil olan vahiylerdir. EL-NEHARİ:Gündüz nazil olan vahiylerdir. EL-LEYLİ: Geceleyin inen vahiylerdir. EL-SAYFİ:Yaz mevsiminde nazil olan vahiylerdir. EŞ-ŞITAİ: Kış mevsiminde nazil olan vahiylerdir. EL-FİRAŞİ:Hz.Peygamber yatağında iken nazil olan vahiylerdir. EL-ARDİ:Hz.Peygamber yeryüzünde iken nazil olan vahiylerdir. E-SEMAİ:Hz Peygamber semada iken inen vahiylerdir. 12-Vahyin nuzül aşamaları nelerdir? CEVAP:Vahyin yüce Allah’tan Hz.Peygamber’e inişine kadar olan nüzul aşamaları şunlardır: Lev-i Mahfuz’a inmesi -Beytü’l izze’ye inmesi(yakın sema) -Hz.Peygamber’e inmesi 13-“Kur’an dünya semasına kadir gecesinde toptan indirildi.Oradan da yirmi küsur yıl boyunca parça parça nazil oldu.” Sözü kime aittir? CEVAP: İbn Abbas 14- inzal ve nezzele nedir? CEVAP: İNZAL: toptan indirme NEZZELE: parça parça indirme 15-Tencimu’l Kur’an nedir? CEVAP: Kur’an’ın Hz. Peygambere toplu olarak bir defada değil peyderpey parça parça indirilmesi demektir. 16-peygamberimiz okuma yazma öğretmek ama
la kimlere görev vermiştir? CEVAP: erkekler için Abdullah b.Said b.El-As ile Ubade b.samit’i kadınlar için de Hafsa’yı görevlendirmiştir. 17-Kur’an’ın yazdırıldğına dair deliller nelerdir? CEVAP:1-ger şeyden önce Kur’an’ın bir ismininde “el-Kitap” olması onun yazıldığını göstermektedir. 2-şu ayetler kur’anîn yazıldığını ortaya koymaktadır.(abese(80) 12-16 (beyine(98) 2-3) (Tur(52) 1-3) 3-Resulallah şöyle buyurmuştur:”benden Kur’an’dan başka bir şey yazmayınız.Kim benden Kur’an’ın dışında bir şey yazmışsa onu imha etsin. 4-Hz.Ömer’in Müslüman olmaı hadisesinde kız kardeşi Fatıma’ın elinde bulunan Taha süresinin baş tarafının yazılı bulunduğu sahife de Kur’an’ın yazıldığını gösteren önemli bir delildir. 5-Abdullah b.Ömer şöyle demektedir:”biz Kur’an üzerimizde iken düşman ülkesine gitmekten menedilmiştik.Bunun sebebi o yazılı metinlerin düşman eline geçme korkusu idi.” 6-Bera b.Azib şunu anlatmaktadır Nisa(4) 95) ayeti nazil olunca resulallah bana ”Zeyd’i çağır kalem ve mürekkep getirsin”dedi.Zeyd istenenler 18-Peygamberimiz zamanında kur’an’ın tamamını kimlerin topladığı rivayet edilmiştir? CEVAP: Ali b.Ebi Talib Sa’d b. Ubeyd b. En Numan b.amr b.Zeyd Ebu’d-Derda’ Uveymir b.Zeyd Muaz b. Cebel Ebu zeyd b. Sabit Zeyd b. Sabit Übey b.Ka’b Ubeyd b.Mu’aviye 19-Peygamberimizin yaşadığı dönemde kur’an ‘ın cilt halinde toplanmayışının nedenleri nelerdir? CEVAP:1-Hz.Peygamber hayatta olduğu müddetçe vahiy devam ediyordu.Bu nedenle bazı ayetlerin neshedilme ihtimali vardı. 2-Ayet ve sureler nuzül tarihine göre sıralanmıyordu.Bazen daha önce bir sureye sonradan inen bazı ayetler ilave ediliyordu. 3-Vahyin tamamlanmasıyla Hz.Peygamberin vefatı arasındaki süre Kur’an’ın bir cilt halinde toplanmasına yetecek kadar değildi. 20-Kur’an’ın bir cilt halinde toplanmasının en önemli nedeni nedir? CEVAP: Yemame savaşında 70(bazılarına göre 500 veya 700) kurra sahabinin şehid edilmesi olduğu öne sürülmektedir. 21-Kur’an’ın bir cilt haline getirilmek için kurulan heyetin başkanı kimdi? CEVAP: Zeyd b. Sabit 22-Zeyd b. Sabit’in Bu işin başına geçirilmesinin nedenleri nelerdir? CEVAP:1-Zeyd uzun süre vahiy katipliği yapan bir kişi idi. 2-Resulallah hayatta iken Kur’an’ın tamamını toplamıştı. 3-Zeyd Kur’an’ın tamamını ezberleyen ve onu en güzel şekilde okuyan sahabilerden biriydi. 4-Zeyd çok zeki bir kişi idi. 5-Zeyd bütün Müslümanların güvenini kazanmış bir kişiydi. 23-Hz Ebu Bekir Hz.Ömer ve zeyd’e kur’an için ne talimatı vermiştir? CEVAP: “Biri size Allah’ın kitabından bir ayeti iki şahitle birlikte getirdiği zaman onu kaydedin” 24-Mushaf nedir? CEVAP: Hz.Peygamber’in vefatından 6 ay sonra başlıyan Kur’an’ı toplama faaliyeti yaklaşık 1 yıl sürmüştür.Toplanan bu nüshaya Abdullah b. Mesud’un teklifiyle MUSHAF adı verilmiştir. 25-Kur’an’ın Mushaf haline getirilmesinden sonra Zeyd. B.Sabit onu baştan sona okumuş ve nerelerde eksiklik olduğunu fark etmiş ve kimin şahitliğinde eklemiştir? CEVAP: Ahzab suresinin 23. ayeti ve Tevbe suresinin son 2 ayeti… ve bunları Huzeyme b.Sabit’in yanında eklemiştir. 26-Toplanan mushafın özellikleri nelerdir? CEVAP:1-Bu nüsha en ince ilmi tespit usulleriyle toplanmıştır. 2-Bu nüshaya ancak tilaveti mensuh olmayan ayetler alınmıştır. 3-Bu nüsha yedi harfi ihtiva etmektedir. 4-Bu nüshanın doğruluğu hem ümmetin icma’i ve hem de tevatürle sabitlenmiştir. 27-Kur’an kimin döneminde çoğaltılmıştır? CEVAP:Mushaf Hz.Ebu Bekir’e teslim edilmiş ve vefatına kadar onun yanında kalmıştır.Onun vefatından sonra Hz.Ömer’e onun da vefatıyla Hz.Ömer’in kızı Hafsa’ya verilmiştir.Hz. Osman Mushaf’ı esas alarak Kur’an’ı çoğaltmıştır. 28-Hz. Osman Kur’an’ı çoğaltacak olan heyete hangi prensiplere göre çalışma talimatı vermiştir? CEVAP:1-Çoğaltmada Ebu Bekir döneminde toplanan Mushaf esas alınacaktır. 2-Çoğaltılacak nüshalara Hz Peygamber’in son arzda okumuş olduğu bir harf alınacak geriye kalan 6 harf alınmayacaktır. 3-Bu nüshalara tilaveti neshedilmiş ayetler yazılmayacaktır. 4-Heyetteki üyeler arasında lehçe bakımından herhangi bir ihtilaf çıkarsa Kureyş lehçesi tercih edilecektir. 5-Birkaç Kur’an nüshası istinsah edilerek çeşitli beldelere gönderilecektir.Bu beldelere gönderilen Kur’an nüshalarına uyan diğer nüshalar aynen kalacak uymayanlar bunlara göre tashih edilecek tashihi mümkün olmayanların ise ya imhası ya da mürekkeplerinin silinmesi sağlanacaktır. 6-Sureler bugün elimizdeki Kur’an’larda olduğu şekilde tertip edilecektir. 7-Çeşitli maksatlarla kaydedilen birtakım özel not ve kayıtlar bu Mushaflara yazılmayacaktır. 29-Kur’an’ın çoğaltılması(istinsahı) kaç yıl sürmüştür? CEVAP: hicretin 25.yılında başladığı istinsah işi 5 yılda bitmiştir. 30-Hz.Osman döneminde çoğaltılan nüshaları günümüzde nerelerde bulmak mümkün? CEVAP: Londra’daki Indİa Office kütüphanesinde Topkapı sarayında ve Taşkent’te 31-Kur’an’ı harekeleme ve noktalama işlemini ilk başlatan kişi kimdir? CEVAP:Ziyad b. Sümeyye 32-Kur’an’ın harekelenmesi ve noktalanması nasıl olmuştur? CEVAP: Rivayete göre Basra valisi Ziyad b.Sümeyye Ebu’l-Esved ed –Dü’eli’ye müracaat ederek ondan Kur’an’a yanlış okumaları önlemek için bazı işaretler koymasını istedi.Ziyad ona 30 kadar katip gönderdi.Ebu’l Esved ed-Dü’eli’ Abdu’l-Kays’dan olan birini tercih etti.Katibe 2Bir eline Mushaf’ı diğer eline de mürekkep renginden farklı olan bir boya al bir harfi fetha okuduğunu duyunca onun tam üstüne kesre okuduğumda altına ötre okuduğumda önüne veya ortasına bir nokta Tenvinli okuduğumda ise iki nokta koy2 şeklinde talimat verdikten sonra Kur’an’ı yavaş yavaş okumaya başladı.O okudukça katipta noktakları koyuyordu.Noktalanması tamamlanan sayfayı katip Ebu’l-Esved ed-Düeli’ye veriyor o da bu sayfayı kontrol ettikten sonra devam ediyorlardı. 33-Resmü’l-Mushaf ne demektir? CEVAP: “Kur’an’ın kelimelerinin ve harflerinin yazılışında Osman b. Affan’ın tasvip ve tercih ettiği imla şekil ve tarzı” buna Resm-i Osmani de denmektedir. 34-Hz.Osman döneminde Mushaf çoğaltılırken bugünkü yazım kurallarından farklı bir yazı stili kullanılmıştır.Bunlardan bazılarını sayınız. CEVAP:1-Hazif yapılması.Yani kelimeden harf düşürülmesi demektir. 2-Fazladan harf ilave edilmesi.Mesela çoğul ya da çoğul hükmünde olan kelimelerin sonunda bulunan vavdan sonra elif ilave etmek gibi. 3-Bedel.Yani bir harfin yerine başka bir harfin yazılması. 4-Fasl ve vasl.Vasl kelimenin son harfinin onu takip eden kelimenin baş harfiyle kaynaştırılması demektir.Fasl ise kelimenin son harfinin takip eden kelimenin ilk harfiyle kaynaştırılması demektir. 5-İki kırata da elverişli olacak şekilde yazma. 35-“Mushaf-ı Osmani’nin hattına muhalefet etmek haramdır” bu söz kime aittir? CEVAP: Ahmed b. Hanbel 36-“Kur’an’ın resminde ne sahabenin ve ne de başkalarının hiçbir payı yoktur.O tamamen Peygamber’den olup yevkifidr.” Diyen kimdir? CEVAP:Abdulaziz ed-Debbağ 37-“Yazıya gelince Allah ümmet üzerine bundan hiçbirşeyi farz kılmamıştır.Çünkü vahiy katiplerine ve Mushafları yazanlara şu yazıyı kullanacaksın bu yazıyı kullanmayacaksın diye bir emir verilmemiştir.” Diyen kimdir? CEVAP: Bakıllani ALINTIDIR