Yöresel Lügat (Yörenize Özel Kelime ve Konuşmalar)

[KuM TaNeSi]

Yöresel Lügat (Yörenize Özel Kelime ve Konuşmalar)

.: Sivaslıca Lügat :.

teyyydanerde: işte orada manasında kullanılır.
-postane nerede acaba?
-teyyydanerde

ellahamki: herhalde manasında kullanılır.
göğlenmek: havalanmak manasındadır. "ö" harfi "o"harfne yakın ve biraz uzun söylenir.
örn: maç spikeri: top göğlendi göğlendi ellahamki gol olacak.

nörüyon: ne yapıyorsun,nasıl gidiyor manasında kullanılır.
-nörüyon la?
-nörüyüm la sen nörüyon.

eğlemek: durdurmak manasında kullanılır. "ğ" harfi yokmuş gibi "e" uzatılarak okunur.
-şöför bey müsait bi yerde durur musunuz?
-bacım eğle de eğleyek ne yalvarıyon ki!

hemi: emi

-çimmek: banyo yapmak
-gadalarını aldığım( ortada ğ yolmuş gibi söylenir)

zati: zaten manasında kullanılır.
- zati ben de sana ayrılmak istediğimi söyleyecektim.

-yom : şimdiki zaman takısı olan -yorum'un yerine kullanılır.
-bekle beni satı,hemen yanına geliyom.

hers: sinir,sinirlenmek manasında kullanılır.
-la bak benim hersimi çıkarma gafanı yararım.

güvermek: salmak,bırakmak manasında kullanılır."ü"harfİ "u" olarak okunur.
-tavuhları güver gitsin baam nolacah.

gardaş: kardeş manasındadır.sivas'ın en meşhur lafıdır denebilir.
-sen nerelisin birader?
-buyur gardaş?
-nerelisin dedim?
-gardaş dedik ya gardaşşş.

karaltın kalksın: beddua edilen bir deyimdir. karşı tarafın ölmesi istenmektedir.
-bak beni bağırttırma eve gel diyorum
-yav ben yemeyecem yemek
-karaltın kalksın ne diyim.baban gelsin kırdıracam bacaklarını

zaar ya da zahir: herhalde

madenis: maydonoz demektir. "a" harfi uzun okunur.
-oğlum koş bakkaldan iki bağ madenis al da gel.

ilağançe: leğen demektir. "a" uzatılarak okunur.
-gız ilağançedeki çamaşıları g*türüp as.

herhal: heralde manasında kullanılır.
-herhal bunlar gelmeyecek hadi gidelim biz.

ariye vermek : ziyan etmek,boşa harcamak manasındadır.
- sen ver bakalım bana şu parayı. olur olmaz verlere harcayıp ariye verecen.

essah: gerçekten, sahi anlamlarında kullanılır.
sana bi yudum su vermes o herif
anaa essah mı la abi
essah la

soyha: kötü şey, nahoş olan anlamında kullanılır

mal: büyükbaş hayvanlar için kullanılır. (ama küfürlerde de sık sık geçer. örn: mal mısın olum sen?)

dıhmak: sokmak, içeri almak anlamlarında kullanılır.
-malları ahıra dıhtın mı la?

vuuu : sivaslıca şaşırma efekti,hayret nidası.
-vuu ,şu gelen hatçenin kızı değil mi gı?
(daha öte kullanımı ise "vuşşş"tur )

[KuM TaNeSi]

herkes kendi ilinin yöresel deyimlerini vb. paylaşsın

[KuM TaNeSi]

KELİMELER(alanya dili)

apolya :-> hoparlör
başdar :-> laf,söz dinlemeyen
babıç :-> ayakkabı
badılcan :-> patlıcan
badırık :-> ekşi
badırık(2) :-> ağaçların yaban filizi
bangulut :-> banknot
bıdıkı :-> azıcık
billemek :-> biraraya getirmek,toplamak
bisel :-> fazla,çok sayıda
bülüç :-> piliç
bosdan :-> salatalık
böör :-> yan karın boşluğu
böbek :-> bebek
cırcır :-> fermuar
çabıt :-> bez
çamış :-> ehlilleştirilmemiş büyük baş hayvan
çebiç :-> keçi yavrusu
çengildemek :-> konuşmak
çırıcı :-> davetiye getiren kimse
çimmek :-> yıkanmak
çömçe :-> büyük tahta kaşık
dalap :-> bir işe çok iştahlı olan
daraba :-> gölgelik
davar :-> mal,küçükbaş hayvanlar
dınnak :-> tırnak
düggen :-> dükkan
elemet :-> iri,büyük
elemlenmek :-> utanmak
ellelem :-> herhalde
endenden :-> bundan,şundan
etiröz :-> korkusuz,korkmayan
evlek :-> bahçede ekim için açılan küçük kanal
evmek :-> çabuk olmak,acele etmek
folus :-> kalbur
foraz :-> horoz
foreçmek :-> makbule geçmek
gövre :-> gübre
hatıl :-> eskiden duvar aralarına konlan ağaç parçası
harnup :-> keçi buynuzu
hazar :-> herhalde
hünük :-> sıcak havada serinletici esinti
ıcık :-> biraz
iğ :-> dert
iğlemek :-> hastalanmak,tükenmek
ilana :-> lahana
ileri süklük :-> şalvar uçkuru
imirmek :-> uyuklamak,hafif uyku
ini :-> kadının kocasının küçük erkek kardeşi
inilemek :-> inlemek,ızdıraptan ses çıkararak çekmek
işgillenmek :-> kuşkulanmak
izbe :-> eski evlerde bulunan gömme dolap
gabartma :-> olmammış,ermemiş incir
gabıg :-> kabuk
gak :-> kalk
gak balım :-> kalk bakalım
gapsa :-> bahçe kapısı
gargılı :-> uçurtma
gari :-> artık
garsak :-> yaşlı ağaç
gatıntı :-> gelinin oğlanevine götürdüğü giyecek hediyesi
gayıl olmak :-> kabul etmek
gedey :-> hayvan ahılı
gıyırga :-> bol,çok fazla
gidişmek :-> kaşınmak
keler :-> kertenkele
kemiş :-> kuru,zayıf,çelimsiz
kepelemek :-> zayıflamak,kurumak
ketir :-> leke
köken :-> fidan,fide
gavız :-> içi boş
gebig :-> emzikten düşmüş incir
gengrişmek :-> sabah uykusuzluğunda yapılan hareketler
gevmek :-> lokmayı çiğnemek
gubba :-> bardak
goçmar :-> kertenkelenin koç gibi iri olanı
gurulmak :-> rahatlık için oturmak,uzanmak
küldüremek :-> gürültü,patırtı
küple :-> hopla
küpüç :-> plastikten kap
maşrapa :-> bakır su kabı
meh :-> al ,işte
ende :-> bu ,şu
maara :-> mağara,in
meset :-> uzun tomruk
mıh :-> çivi
muhar :-> pınar, su başı
muharre :-> baca
murabıt :-> hamam böceği
musandere :-> odanın üzerinde bulunan dolap
münnet :-> ev, mesken
nacak :-> balta
nahıl :-> nasıl
napan :-> ne yapıyorsun
öd sıdgını :-> ödlek, korkak
öğür :-> hemcinsinin devamı
öndüğün :-> evelki gün
örü :-> gece yemeği
pardı :-> yassı,düzensiz odun,tahta parçası
pambık :-> pamuk
pataz :-> avuç
payam :-> badem
pisgevit :-> bisküvi
piştuvan :-> iki hatılı birbirine bağlayan tahta
sako :-> ceket
sındı :-> makas
sırışmak :-> zor karşısında kaçmak
sırt :-> elbise
sıdgısıyrılmak :-> soğumak,hevesi kaçmak
sile :-> kova
sinsileyesice :-> çek,çekesice
söbü :-> uzun,yuvarlak olmayan
süsmek :-> boynuz
şıpdüşen :-> eski kapılarda kullanılan kapı kolu
ketiryer :-> taşlık yer
tıkıla :-> tık diye ses vermek
tingildemek :-> yerinde duramamak
tirik :-> sincap
tellik :-> terlik
teynek :-> değnek
toh :-> yazık, vah
tokucak :-> çamaşır tokucu
topan :-> yastık
topana :-> bıçak
tosba :-> kaplumbağa
oğmaç :-> yufka ekmekle yapılan bir yiyecek
tülekes :-> tüyü dökülen
toğuk :-> tavuk
dünemek :-> gecelemek,barınacak yer
ulama :-> bezden dokunan kilim
uluk :-> uyuşuk kimse
ülübü :-> börülce
uş :-> fena,kötü
udlu :-> terbiyeli
çöre :-> çitlenbik
yağar :-> çıban,yara
kaksı :-> tadı değişmiş,bozulmuş
yasılmak :-> uzaklaşmak
yeğni :-> hafif, ağır olmayan
ırılmak :-> zayıf,güçsüz düşmek
ılkı :-> davar sürüsü
hangırda :-> nerde
pafın :-> altın(sahte)
şenderde :-> şurda
puta :-> havlu
peşgir :-> el havlusu
ötüüz :-> öbür taraf,diğer taraf
yanşamak :-> gevezelik etmek
okuntu :-> hediye
şengini :-> şunu
naracak :-> (olumsuzluk eki)bende yok,bende değil
nahıl :-> nasıl
öreke :-> uzun
yazmış :-> doğurmamış keçi
zövele :-> hamur topası

[KuM TaNeSi]

BUNLARDA ALANYADAN BEDDUALAR
adıbatmayasıca
adıocaküllenesice:ADI OCAĞI KÜLLENESİCE
arasattagalasıca.ARASATTA KALASICA
boğazarısınaorayasıca:BOĞAZ AĞRISINA UĞRAYASICA
boyuposudevrilesice
çatlayasıca
çekmeyesice
doymayasıca
dişidınnadökülesice:DİŞİ TIRNAĞI DÖKÜLESİCE
galmayasıca
gebertmeokunaorayasıca:GEBERME OKUNA UĞRAYASICA
gahrolasıca
gahrolmayasıca
gözükörolasıca
guduzokunaorayasıca:KUDUZ OKUNA UĞRAYASICA
inim inim inleyesice
ocayanasıca:OCAĞI YANASICA
ocasönecise:OCAĞI SÖNESİCE
ocandadumantütmeyesice:OCAĞINDA DUMAN TÜTMEYESİCE
onmayasıca
öze üzülesice

sürüm sürüm sürünesice
yoğol yoğolasıca
yüzünü olü yıkayıcıları göresice:

[nuryuzlum]

mabeyn:antre
soyha:kötü
kele:hele
marim neymişsin:yani nasıl bir insanmışsın
anamazım kıtalmış:anlamamda sorun var demek
culuk:hindi

[KuM TaNeSi]

bu hangi yöreye ait acaba kardeşim?

[_bülbül_]

Samsun
Ana ben de köye geliyem gıı

bağçadan mancar toplıyam

Yarın kasabaya inerik

Komşunun evine seslenirlir

Hu latife huuuu

Latife ses vermez komşu bu sefer


O ooooo latife nerdesin gııııııı


Latife

Ne diyen yingeeeee

[KuM TaNeSi]

saolasın bülbül kardeşim.

[Emekdar Üye]

vuuu : sivaslıca şaşırma efekti,hayret nidası.
-vuu ,şu gelen hatçenin kızı değil mi gı?
(daha öte kullanımı ise "vuşşş"tur )

NUR editör bunun gibi birkaç sivaslıca sende kelam et güzelmiş

[Esma_Nur]

Sivaslıların dilini yazmış arkadaşımız benim yazmama gerek yok sizin yörenize ait şiveleri öğrenelim mahsuru yoksa