Türkçe Siyer Kaynakları
 

Arapça yazılıp Türkçeye kazandırılan birçok eser
kütüphanelerimizde mevcuttur. Türkçe kaleme alınan birçok telif esere de şuan sahibiz. İlk Türkçe eserin Siyer-i Nebî ismi ile Erzurumlu Mustafa Darir Efendi’ye ait olduğu söylenir. Hicri 790, Miladi 1388 yılında Mısır’da kaleme alınan bu eser, Mustafa Darir Efendi’nin genel düşüncesine uygun olarak edebi, şiirsel ve tasavvufi izler taşır.
Doğuştan gözleri görmediği için, birçok kitabı birilerine okutup öyle ilim tahsil etmiştir. Zaten Mustafa Efendi’ye “Darir” lakabını kazandıranda bu yönü olmuştur. Bu kıymetli âlimimiz yazdığı eserle yıllarca Osmanlı kütüphanelerine hizmet etmiş ve kendinden sonraki dönemlerde yazılacak birçok esere de rehberlik etmiştir.

Mustafa Darir Efendi’den sonrada bu toprakların yetiştirdiği birçok âlimin, Efendimiz’in hayatına dair kaleme aldıkları birbirinden kıymetli eserlerin olduğunu biliyoruz. son dönemlerde kaleme alınan bazı tercüme ve telif kitaplardan oluşturduğumuz, Türkçe siyer kaynaklarına dair listemizi sizlerle paylaşacağız.

Siyer kitaplarımızın genel bir eksikliği anlatılan olayların bir bütün olarak ele alınamaması, bazı olaylar öne çıkarılırken bazı önemli noktaların ihmal edilmesi... İşte bu genel eksikliği gidermenin yolu siyeri tek bir kitaptan ve tek başına okuma yerine, birkaç arkadaş ile beraber çeşitli kaynakları bir arada beraberce okumaktır.

Buna imkânı olanların böyle yapmaları kendilerine siyer konusunda çok güzel kazanımlar sağlayacağı muhakkaktır. Buna imkânı olamayanlar ve ille de tek başına okumayı tercih edenler ise işin başında neyi öğrenmek istediklerini iyice tespit edip, ona göre okuyacakları kitabı belirlemelidirler. Eğer öğrenmek istedikleri nokta siyerin sadece tarihi yönü ise okuyacakları kitap farklı, eğer siyerin felsefesi ise daha farklı, eğer Efendimiz’in muhteşem ahlakı ise daha da farklı olacaktır.

Bunun için muhatabı tanımadan tavsiye edilecek kitaplar, hastayı muayene etmeden ilaç tavsiye edenlere benzer.

İster tercüme olsun isterse telif olsun bugün elimizin altında bulunan siyer kitaplarımızdan oluşturduğumuz liste şöyledir.

1. Muhammed Emin Yıldırım, Bekir Develi, Herkes İçin Siyer 1-2, Profil Kitap

2. Muhammed el-Hudarî, Nûru’l-Yakîn Muhammed (sas), Nida Yayıncılık

3. Martin Lings / Ebubekir Siraceddin, Hz. Muhammed’in Hayatı, İnsan Yayınları

4. Sami b. Abdullah el-Mağlûs, Siyer Atlası, Siyer Yayınları

5. Muhammed Emin Yıldırım, Hz. Peygamber’in Albümü, Siyer Yayınları

6. Safiyyurrahman Mübarekfurî, Peygamberimizin Hayatı ve Daveti, Risale Yayınları

7. Abdurrahman Zapsu, Büyük İslâm Tarihi, Hz. Muhammed Dönemi, Risale Yayınları

8. Muhammed Gazali, Fıkhu’s-Sîre, Resûlullah’ın Hayatı, Risale Yayınları

9. İbrahim Sarıçam, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, Diyanet Yayınları

10. Mevlânâ Şiblî Numânî, Son Peygamber Hz. Muhammed, İz Yayıncılık

11. Muhammed Hamidullah, İslâm Peygamberi, Beyan Yayınları

12. Ebü’l-Âlâ el-Mevdûdi, Tevhid Mücadelesi ve Hz. Muhammed’in Hayatı (Mekke), Pınar Yayınları

13. Ramazan el-Bûtî, Fıkhu’s-Sîre, Dönem Yayınları

14. Celaleddin Vatandaş, Hz. Muhammed’in Hayatı ve İslâm Daveti, Pınar Yayınları

15. Âdem Apak, Siyer-i Nebi, Ensar Neşriyat

16. Münir Muhammed Gadban, Nebevi Hareket Metodu, Nehir Yayınları

17. İzzet Derveze, Kur’ân’a Göre Hz. Muhammed’in Hayatı, Düşün Yayıncılık

18. Muhammed Ebu Zehra, Son Peygamber Hz. Muhammed, Kitabevi Yayıncılık

19. Ömer Çelik, Mustafa Öztürk, Murad Kaya, Üsve-i Hasene, Erkam Yayınları

20. İhsan Süreyya Sırma, Müslümanların Tarihi, Beyan Yayınları

21. Ahmed Nedvi ve Said Sahib Ensâri, Asr-ı Saadet, Şamil Yayınevi

22. Heyet, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslâm, Ensar Neşriyat

23. M. Asım Köksal, Hz. Muhammed ve İslamiyet, Erkam Yayınları

24. Afzalur Rahman, Siret Ansiklopedisi, İnkilab Yayınları

25. Kettânî, et-Terâtibü’l-İdarîyye/Hz. Peygamber’in Yönetimi, İz Yayıncılık

26. Heyet, Asr-ı Saadet Dünyası Makaleler Serisi, Siyer Yayınları

Elbette şuan elimizde var olan Türkçe siyer kitapları bunlarla sınırlı değildir. Bunların dışında da birbirinden kıymetli birçok eserin olduğunu biliyoruz. Ama biz genel bir liste olsun diye bu 26 kitabı sizlerle paylaşmayı uygun gördük.

Burada iki temel noktaya dikkatleri çekelim. Bunlardan:

İlki: Eğer ilk kez bir siyer kitabı okuyacaksanız ilk 5 kitaptan birini seçip, okuyabilirsiniz.

İkincisi: Kitapların hiçbiri mutlak doğrudur anlamına gelmez. Allah’ın kitabının dışındaki tüm kitaplar netice itibari ile bir beşerin elinden çıkmıştır. Beşerin ise hakikatin ne kadarına vakıf olduğu bellidir. Dolayısı ile hiçbir kitap mutlak doğru olarak okunmayacağı gibi, hiçbir kitapta mutlak yanlış olarak okunmamalıdır.
Siyer vakfı
Alıntı

Listeye hangi eseri eklemek istersiniz?

M. Gazali
Hamidullah
Martin Lings
Mevdûdi

bu dört kaynak tatmin ve ikna edici.hamidullahın eseri çok güzel ama hurafe bidat ve abartılardan uzak kalmak için adeta konuları başlıkla geçiştirmiş.gerçekten saygıdeğer bir eser.dahası Resulullahın ömrünü geçirdiği her yeri adım adım dünya gözü ile görerek bazen fotograflar haritalar vererek vermesi de çok ilginç idi.özet şeklinde vermesi dışında bir proplem görmedim.araşrtırma amaçlı olanlar için bunu önermem.)

martinin daha geniş olması biraz daha ikna edici...
gazali ve mevdudi ise klasik siyer kitaplarının abartılardan birazcık uzak ama kaliteli eserler...

hem araştırma hem bilgi hemde abartılarda sorun yok bana uyar diyenler için; ibn esirin bidaye ve nihayesini tavsiye ederim.

Cemalettin Vatandaş yıllar önce okumuştum,,
İbrahim sarıçam
Günay Bayburtlu Kesler
Siyer olarak okumuştum

Muhammed Emin yıldırım'ı youtu.be den çok izliyorum

Son videoları sireti enbiya 'yı işliyor tavsiye ediyorum ilgilenen olursa, bayağı detaylı, ayet kaynaklı ve bir çok konu başlıklarıyla her bölüm Kuranıkerim de geçen Peygamberleri ele alıyor,,,,