tabiatta cereyan eden hastalıklar, ölümler ve musibetlerin sebebi nelerdir
 

Kötülük problemi olarak adlandırılan, tabiatta cereyan eden hastalıklar, ölümler ve musibetler, Batı dünyasında düşünürleri ve inanç sahiplerini hep meşgul etmiştir Onlara göre bu kötülükler, Allah’ın rahmet, inayet, merhamet ve şefkatiyle bağdaşmamaktadır Onun için bu kötülük probleminin varlığını Allah’a vermemişler, genelde tabiat ve tesadüfe yükleyerek, evrimin kontrolüne havale etmişlerdir1
Batı’da, tabiat ve canlılara isabet eden kötülükleri açıklamak için iki Allah düşüncesinin öne çıktığı görülmektedir Bir düşünceye göre Allah tüm yüceliğiyle bir dünyayı tasarlamıştır Artık bu dünya O’nun İlâhi müdahalesine gerek kalmadan kendi kendine işlemektedir Bu durumda Allah eşyayı yarattığında o mükemmeldi ve eşyanın üzerinden elini çektikten sonra kusurlu olmaya başladı
İkinci düşünceye göre ise, Allah zatıyla yaratıkları arasına doğa yasalarını koymuştur Ve kötülük her nasılsa bu tabiat yasalarının talihsiz bir ürünü olmuştur2
İslâm düşünürlerine göre, tabiatta cereyan eden hastalıklar, ölümler ve musibetlerin arkasında iyilikler ve güzellikler saklıdır Allah, Rahmet, inayet, lütuf ve isimlerinin güzelliklerini göstermek için bütün varlıkları ve özellikle canlıları bir model yapmış, duygular ve hislerle süslü bir vücut elbisesini onlara giydirmiş, ücret olarak da birer lezzet vermiştir Onların her birisinin faaliyeti, kendilerine bir lezzet vermektedir Onların bu memnuniyeti, Yaratıcılarını da memnun etmektedir Bu da hadsiz bir faaliyeti gerekli kılmaktadır Böyle hadsiz bir faaliyet de ancak, değişiklikle, farklılaşmayla ve tahriple mümkündür Böyle bir değişiklik ve tahrip de ölümü ve ortadan kalkmayı getirmektedir
Her bir varlık, beslenme zinciri sayesinde, yerine göre bitki seviyesinden hayvan seviyesine ve hayvan seviyesinden insan mertebesine çıkmakla terakki etmekte, canlılar bu dünyadan yerlerine bâki vücutları bırakıp öyle gitmektedir Dolayısıyla geçici ve fani bir vücudun gitmesiyle, onun yerine bir nevi bekaya mahzar vücutların gelmesinden şikayet etmemek gerektir3
Aslında varlıklar ölümle yok olmuyorlar Bu âlemden bâki bir âleme gidiyorlar Allah’ın kudret dairesinden ilim dairesine geçiyorlar Madem eşya, O’nun isimlerinin bir aynasıdır O’nun varlığı ile beraber isimleri de bâkidir Dolayısıyla, o isimlerin tecellileri olan eşya da daimî olacaktır Eğer varlıklar ruh sahibi değillerse, onlardaki güzellik Allah’a aittir Şayet bunlar ruh sahibi olup akıllı değillerse, hayvanlar gibi, onların ayrılıkları ve ölümleri yokluk değildir Bunların ruhları, kendilerine layık bir saadete gönderilir
Şayet bu ruh sahipleri insanlar ise, zaten, dünyadan daha güzel ve ebedî saadete medar olan bir âleme gitmektedirler Dolayısıyla ölüm, onlar için yokluk değil, daha nurani bir âleme gitmeye vesiledir
Bir takım hastalık ve musibetlerin ise, insanın gideceği ebedi hayatında ona sevap ve mükafat olarak geri döneceği vaat edilmektedir

Prof Dr Adem Tatlı
1 Cavalier-Simith, T The Number of Symbiotic Origins of Organelles Biyosystems, 1992, 28, 91-106
2 Doolittle, R F The Evolution of Vertebrate Blood Coagulation: Acase of Yin and Yuang, Thrombosis and Haemostasis, 1993, 70, 24-28
3 Nursi, B S Mektubat Envar Neşriyat İstanbul, 1986