Namaz İçin Vaktin Önemi Nedir?
 

Namaz İçin Vaktin Önemi Nedir?

"Namazlar en hayırlı vakitlere konuldu Onun için, namazların arkasından duâ ediniz"
(Hadîs-i Şerîf )
Farz namazlar, sabah, öğle, ikindi, akşam ve yatsı olmak üzere beş vakittir
Vakit, namazın sıhhatinin en başta gelen şartıdır
Vakit namazları, vakti girdikten itibaren, vaktin sonuna kadar edâ edilebilir Namazı vaktinde kılmanın büyük sevab ve mükâfatları vardır
İbn-i Mes'ud Hazretleri, Resûl-i Ekrem'e (asm) Allah'ı en çok razı eden amelin hangisi olduğunu sormuş, Resûlüllah Efendimiz de: "Vakti içinde kılınan namaz" olduğunu ifâde etmişlerdir
Vaktinde kılınan namazın da en faziletli ve sevablı olanı, namaz vakti girer girmez kılınan, vaktin evvelinde edâ edilen namazdır Hadîs-i şerîfte:
"Namaz vakti nerede girerse hemen kıl! Çünkü fazilet, vaktin evvelindedir" buyurulmuştur
Diğer bir hadîs-i şerîfte ise:
"Namazın ilk vakti, Allah'ın rızası(na); orta vakt(i) Allah'ın rahmeti(ne vesile)dir Son vakti ise, Allah'ın afvı(na vâbeste)dir" denilmektedir
Vakti içinde kılınmayan namazlar kazaya kalmış olur, kulun uhdesinden sâkıt olmaz
Kaza namazları her ne kadar kulu namaz borcundan kurtarır ise de, vaktinde kılınan namazın verdiği feyiz ve kemâli, uhrevî fayda ve menfaati vermez
Aslında farz namazların ciddî bir mâzeret olmadan vaktinde kılınmayıp sonraya terki, sahibini mes'uliyet altına da sokar Namazın sonradan kazâ edilmesi her ne kadar namaz borcunu düşürürse de ibâdet vazifesinde ihmalkârlık ve kulluk görevini zamanında yapmamak günahını ortadan kaldırmaz
2 - Öğle Namazının Vakti:
Öğle namazının vakti, güneşin zeval vaktinden itibaren başlar Yani yeryüzündeki bir cismin gölgesinin güneşli bir havada doğuya doğru uzamaya başlama ânı, öğlenin başlangıç vaktidir
Yere dikilen bir sopanın üzerine doğan güneş, sabahleyin batıya doğru bir gölge bırakır Ve bu gölge vakit ilerledikçe ve güneş yükseldikçe kısalmaya başlar En sonunda gölgenin kısalması bir süre için durur Buna istiva vakti denir Bu esnada güneş, göğün tam ortasında bulunmaktadır Daha sonra da gölge doğuya doğru uzamaya başlar Gölgenin doğuya doğru uzamaya başlama ânı, zeval vaktidir Zeval vakti ile birlikte, öğle vakti de girmiş olur
İstiva vaktinde iken herşey'in gölgesinin kısalmasının durduğunu, zeval vakti ile de doğuya doğru uzamaya başladığını söyledik İşte cisimlerin zeval vaktinden önceki bu sabit gölgesine fey'i zeval tabir edilir
Öğle vaktinin bitiş zamanı hakkında iki rivayet vardır:
İmam-ı A'zam'a göre, öğle vakti, zevalden itibaren herşey'in gölgesi, fey'-i zevale (zevalden önceki sâbit gölge uzunluğuna) ilâveten kendisinin iki misli oluncaya kadar devam eder Bu vakte asr-ı sânî tâbir edilir
İmam-ı Muhammed ile İmam-ı Ebû Yûsuf'a ve diğer üç mezheb imamına göre ise, öğlenin vakti; cismin gölgesi fey'-i zeval üzerine kendisinin bir misli ilâve olunca sona erer Buna da asr-ı avvel denir
İhtiyat olarak öğle namazları asr-ı sânîye kadar geciktirilmemeli, ikindi namazları da asr-ı sânîden önce kılınmamalıdır
Cuma namazının vakti, öğlenin vaktidir
3 - İkindi Namazının Vakti:

İkindinin vakti, yukarıda geçen iki görüşe göre öğle vaktinin çıkmasından itibaren, güneşin batacağı zamana kadardır
4 - Akşam Namazının Vakti:

Güneşin batışından itibaren ufukta beliren kızıllığın kaybolmasına kadar devam eden vakittir (Bu, İmameyn'e göredir)
Diğer bir görüşe göre de, güneşin batışından sonra ortaya çıkan kızıllığın gidip, onu tâkiben beliren beyazlığın kaybolması zamanına kadar devam eder (İmam-ı A'zam'a göre)
5 - Yatsı Namazının Vakti:

Yatsının vakti, akşam vakti sona erdikten itibaren gerçek fecrin doğuşuna kadar sürer
6 - Vitir Namazının Vakti:

"Cenâb-ı Hak size bir namaz ziyade etmiştir ki o da vitirdir Onu yatsı namazından sonra, fecir vaktine kadar kılınız" hadîs-i şerîfine göre, vitir namazının vakti yatsı vaktidir
Vitir namazı, İmam-ı A'zam'a göre vâcib, İmameyn'e göre ise, yatsının farzına tâbi bir sünnettir
Her iki görüş de vitr'in yatsıdan sonra kılınmasını zarurî kılar; önce kılınması câiz olmaz
7 - Terâvih Namazının Vakti:

Yatsı namazını kıldıktan sonra, gerçek fecir doğuncaya kadar devam eder Vitir namazından önce kılındığı gibi, sonra da kılınabilir Yatsı namazından önce kılınması ise sahih değildir
Ramazan gecesi camiye teravih namazı kılınırken yetişen kimse önce yatsının farzını kılıp ondan sonra teravih için imama uymalıdır
8 - Bayram Namazının Vakti:

Güneşin doğuşundan itibaren 45 - 50 dakika geçtikten sonra, yani kerahet vakti çıktıktan sonra başlar ve güneşin istiva vaktine kadar sürer
Vaktinde kılınmayan teravih ve bayram namazlarının kazası yoktur


Mehmet Dikmen