Hz. İsa, İdris, İlyas ve Hızırın farklı hayat mertebelerinde bulunması
 

1- Hz İlyas (as), İsrailoğulları’nın yola gelmeyeceklerine iyice kanaat getirince kendisini onların arasından ayırmasını ve gökyüzüne kaldırması için Cenab-ı Hak’tan niyaz etti Cenab-ı Hak da İlyas (as)’ın bu duasını kabul ederek O’na kavminden ayrılmasına ve semaya yükseltilmesine izin verdi

2- İdris (as) Kur'an-ı Kerîm'de adı geçen peygamberlerden biridir Peygamberler silsilesinin ikinci halkasında bulunan İdris (as) Kur'an-ı Kerîm'de adı geçmeyen Şit (as)'den sonra peygamber olmuştur

İdris (as) rivayetlere göre, beyaz tenli uzun boylu, geniş göğüslü, gür sakallı idi Yürürken adımını kısa atar, önüne bakarak yürürdü İlk kez astronomi ve hesap ilmini, geçmiş zamanların ilimlerini öğrenen İdris (as)'dır

Hz İdris kavmini putlara tapmaktan şeytana ve Kabiloğullarına tarafgir olmaktan alıkoymuş, kendisine inanan az bir toplulukla Kabiloğullarıyla savaşmış ve onların bir çoğunu esir almıştır (bk İbnu'l-Esir, el-Kâmil, I, 62, 63) Hz Peygamber (sas) Mirac gecesinde semada Hz İdris ile karşılaşmış, Cebrail (as)'a "bu kimdir" diye sormuş Cebrail (as) "Bu İdris (as)'dır Ona selam ver" deyince, Hz Peygamber ona selâm vermiştir Hz İdris selama mukabele ederek "hoş geldin safa geldin salih kardeş salih peygamber" diyerek hayır dua etmiştir (Buhârı, Enbiyâ, 5)

Kur'an-ı Kerîm'de yer alan İdris (as) hakkında dört ayet-i kerime vardır Bunlardan ilk ikisi şu şekildedir: "(Ey Muhammed)! Kitapta İdris'e dair söylediklerimizi de an Çünkü o, dosdoğru bir peygamberdi Onu yüce bir yere yükselttik" (Meryem, 19/56-57) İdris (as) hakkında nâzil olan diğer iki ayet-i kerime şu anlamdadır: "(Ey Muhammed)! İsmail, İdris, Zü'l-kifl hakkında anlattığımızı da an; onların her biri sabredenlerdendi Onları rahmetimize kattık Doğrusu onlar iyilerdendi" (el-Enbiyâ, 21 /85-86)

İdris (as) hakkında indirilen bu ayetlerden onun; peygamber, dosdoğru, yüce bir mevkie yükseltilmiş, sabırlı, Allah'ın rahmetine kavuşmuş ve iyilerden olmak gibi niteliklere sahip olduğu görülmektedir

İdris (as)'e otuz sahife indirilmiştir Rivayete göre, ilk defa yazı yazan ve elbise dikip giyen odur Ondan önce insanlar, hayvan derisi giyerlerdi Ayrıca üçyüz altmış sene ömür sürdüğü de söylenmektedir İdris (as)'e göklerin sırları açılmış olup Allah Teâlâ onu diri olarak göğe kaldırmıştır (Fif Abdu'l-Fettah Tabbar Me'al-Enbiyâ, I, 842)

"Kitab'da İdris'i de an Çünkü o çok sadık bir peygamberdi Biz onu pek yüce bir yere yükselttik" (Meryem, 56-57) ayeti Hz İdris'in göğe çekildiğini bildirir

"Biz onu pek yüce bir yere yükselttik" ayetinin anlattığı konuda iki görüş bulunmaktadır

a) Bu, menzil ve rütbe bakımından yükseklik anlamındadır Nitekim Cenâb-ı Hak Hz Muhammed (sas)'e de: "Senin şanını da yükselttik" (inşirah, 4) buyurmuştur Çünkü Allah Teâlâ Hz İdris (as)'ı peygamberlikle şereflendirip ona, otuz sahife indirmişti O, kalemle ilk yazı yazan; yıldız ve hesap ilminden ilk anlayan kişi ve İlk defa elbise biçip diken ve giyen de o idi

b) Bundan murat, mekan bakımından onu, yüce bir mevkıye yükseltmektir Bu görüş, daha uygundur Çünkü, "mekân" kelimesiyle birlikte zikredilen "yükseltme" işi, derece bakımından değilde mekân bakımından yükseltme olur (Fahruddin Er-Râzi, Tefsir-i Kebir Mefâtihu’l-Gayb, Akçağ Yayınları: 15/371-372)

Hz İdris'in de Hz İsa as gibi göklere yükseltildiği ve hayatta olduğu kabul ediliyor Nitekim bir rivayette "Dört zat vardır ki: hala hayattadır Bunlardan Hızır ve İlyas yerde, Hzİsa ve Hz İdris de gökte hayat sürmektedirler (Bilmen, Ömer Nasuhi, Tefsir, 4/2034) denilmektedir

İdris as ın cennette olduğu konusuna gelince:

Hz İsa as gibi göklerde olduğu ve ahiret alemlerinden olan cennete girmediği kanaatindeyiz Çünkü cennete kıyametten sonra gidilecektir Ancak cennet gibi bir alemde olduğu ve melekler gibi yaşadığı bilinmektedir

Her canlının ölümü tadacağı gerçeği, Kıyamet kopunca Hz İdris aleyhisselamın da ölümü tadacağını gösterir Bunun için yeryüzüne inmesi şart değildir

3- İbn Asakir, îbn İshak'tan şöyle rivayet ediyor:

Bizim arkadaşlarımızın naklettiklerine göre, Adem vefat edeceği zaman çocuklarını biraraya topladı ve onlara: «Ey evlat-larım, Cenab-ı Hak kesinlikle yeryüzüne azap indirecektir Be-nim cesedim sizinle beraber mağarada kalsın Ne zaman indiniz, beni gönderin ve Şam arazisinde defnedin» dedi» Adem'in cese-di çocuklarıyla beraberdi, Cenab-ı Hak, Nuh'u peygamber olarak gönderdiği zaman o, cesedi yanına aldı Cenabı Hak tufanı yer-yüzüne gönderdiği zaman yeryüzü sulara garkoldu Hz Nuh üç çocuğuna cesedi emredilen mağaraya götürüp defnetmelerini söy-ledi Çocuklar: «Yeryüzü vahşet içerisindedir Ünsiyet verilecek hiç kimse yok Ve biz yolu da bulamayız Fırsat ver ki insanlar emin olup çoğalıncaya kadar bekletelim» dediler Nuh onlara: «Adem, Allah'ın katında kendisini defneden kişinin Kıyamet'e ka-dar diri kalması için niyazda bulunmuştur», dedi Buna rağmen Adem'in cesedi Hızır gelinceye kadar durdu Adem'i defneden Hı-zır'dır ve bundan dolayı da Cenab-ı Hak onu dilediği kadar yaşa-tacaktır»

4- Hz İsa, insanları hak dine davet ettikçe, yahudiler ona karşı temerrüd ve düşmanlıkta ileri gittiler Onun çalışmalarını engellemeye gayret ettiler Sonunda onun da Hz Zekeriya, Hz Yahya ve daha nice peygamberler gibi öldürmeye karar verdiler Bu maksadla içlerinden bir şahsı inanmış gibi aralarına soktular Bu şahıs onlara bunların faaliyetlerini, toplanma yer ve zamanlarınıbildiriyordu Öldürmeye azmettikleri zaman Cenab-ı Hak Hz İsaya şöyle vahyetti: "Ey İsa seni ecelin geldiğinde öldürecek olan benim Seni ben semaya yükselteceğim Yahudilerin suikastlerinden tertemiz kurtaracağım ve sana uyanları Kıyamete kadar seni inkar edenlere üstün kılacağım1 Sonra dönüşünüz bana olacak ve ihtilafa düştüğünüz meselelerde hükmü ben vereceğim (Ali İmran 55)
Alıntı