Vakit namazlarının sadece farzını kılıp sünnetleri terketmek caiz mi?
 

Sabah ve öğle namazlarının sünnetleri müekked sünnet olduğundan terketmemek gerekir. Terkedilirse günah olmasa da büyük sevab kaybıdır. Sebepsiz yere terketmek Peygamberimizin (asm) şefaatinden mahrum kalmaya sebeb olabilir.

A) Namazlara bağlı olan müekked sünnetleri şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Sabah namazının farzından önce kılınan iki rekatlık sünnet: Bu namaz en kuvvetli bir sünnettir. Hz. Peygamber (asm) şöyle buyurmuştur:

"Sizi atlar kovalasa da sabah namazının iki rekat sünnetini terketmeyin." (Ahmed b. Hanbel, II/405).

"Sabah namazının iki rekatı sünneti, dünyadan ve dünyada bulunan her şeyden daha hayırlıdır." (Müslim, Misâfirîn, 96, 97; Tirmizî, Salât, 190).

Hz. Âişe (ra) şöyle demiştir:

"Hz. Peygamber, sabah namazının iki rekatı gibi başka hiç bir nâfile namaza devam etmemiştir." (Buhâri, Teheccüd, 27; Müslim, Misâfirîn, 94; Ebû Dâvûd, Tatavvu', 2; Ahmed b. Hanbel, VI, 43, 54, 170).

Başka bir sünnet kaza edilmezken, yukarıdaki hadisler sebebiyle, sabah namazını kılamayan kişi aynı gün zevalden önce onu kaza ederken sünnetini de birlikte kılar. Diğer yandan ikinci rekatta bile imama yetişebileceğini anlayan kimse önce sünneti kılar, daha sonra imama uyar.

2. Öğle veya cuma namazından önce kılınan dört rekat namaz. Hz. Âişe (ra) şöyle demiştir:

"Resûlullah (asm) öğleden önce dört, sabah namazından önce de iki rekat namaz kılmayı terketmezdi." (Nesâî, Kıyâmü'l-Leyl, 56).

3. Öğle namazından sonraki iki rekât namaz. Bu iki rekat, müekked sünnet olup, bunun dörde tamamlanması ise menduptur. Cuma namazından sonra tek selâmla kılınan dört rekat nâfile namaz da müekked sünnetlerdendir. Hadiste şöyle buyurulur:

"Hz. Peygamber cuma namazından önce dört, cuma namazından sonra dört rekat namaz kılar, rekatlar arasını selâm ile ayırmazdı." (Zeylaî, Nasbur-Râve, II/206).

4. Akşam namazından sonra iki rekât. Bu da Allah elçisinin devam ettiği sünnetlerdendir.

5. Yatsı namazından sonra iki rekat. Bunun delili; gün ve gecede on iki rekat nâfile namaza devam eden için Allah Teâlâ'nın cennette bir köşk bina edeceğini bildiren hadistir. (Tirmizî, Salât, 189; Nesâî, Kıyâmül-Leyl, 66; İbn Mâce, İkâme, 100).

B) Gayri Müekked Sünnetler:
Hz. Peygamber (asm)'in kesintisiz devam etmediği ve bazan terkettiği sünnetler olup, bunlara mendup da denir. Bu namazlar şunlardır:

1. İkindi namazından önce tek selamla kılınan dört rekat namaz. Resulullah (asm) bu namaz hakkında şöyle buyurmuştur:

"İkindi namazından önce dört rekat namaz kılan kimseye Allah rahmet etsin." (Tirmizî, Salât, 301).

2. Yatsı namazından önce kılınan dört rekat namaz. Hz. Âişe (r.anha)'den şöyle dediği nakledilmiştir:

"Hz. Peygamber, yatsıdan önce dört rekat namaz kılardı." (Zeylaî, a.g.e., II/145 vd.; eş-Şevkânî, a.g.e., III/18).

3. Evvâbîn namazı: Evvâbîn, evvâb kelimesinin çoğulu olup, Allah Teâlâ'ya çokça yönelen kişi anlamına gelir. İki ilâ altı rekata kadar kılınabilir. Bir, iki veya üç selâmla kılmak mümkündür. Hz. Peygamber (asm), akşam namazından sonra altı rekat namaz kılınan evvâbînden sayılacağını bildirmiş ve arkasından şu ayeti okumuştur:

"Eğer siz iyi olursanız, şunu iyi bilin ki Allah kötülükten yüz çevirerek tövbeye yönelenleri (evvâbîn) son derece bağışlayıcıdır." (el-İsrâ,17/25; İbn Kesîr, Tefsîr; İstanbul 1985, V/64, 65; eş-Şürünbülâlî, Merâkıl-Felâh, İstanbul 1984, s. 74).

Bunlar farz namazlara tabi olan nafile namazlardır.