Medineweb Forum/Huzur Adresi - Veda hutbesi ve çağımız

AY-YIL :ŞUBAT-2010
TARİH : 26.02.2010
وَأَطِيعُوا اللهَ وَالرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ

VEDA HUTBESİ VE ÇAĞIMIZ

Muhterem Müslümanlar!
Hz. Peygamber (sav)’in Medine'ye hicretinin 10. yılında (632) yapmış olduğu Hac vazifesi, O’nun ilk ve son haccıdır. Hz. Peygamber (sav), bu hac sırasında, yüz binleri aşan sahabeye, yaptığı bir konuşma ile vedâ etmiştir. İşte Hz. Muhammed (sav)’in bu tarihi konuşmasına “Veda Hutbesi” denir.
İnsanın, temel hak ve hürriyetleri açısından, çok önemli olan bu hutbe; ilahi mesajların özünü ve temel hedeflerini özetleyen bir konuşmadır. İslam’da insan hakları Batıda olduğu gibi “sonradan kazanılan” değil, “doğuştan sahip olunan” haklardır. Daha düne kadar, insan haklarını ayaklar altına alan Batı âlemi, ancak 20. Asrın ortalarında İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde dile getirdiği bu temel haklar, 14 asır önce Hz. Peygamber (sav) tarafından bizzat uygulamalı şekliyle pratiğe dökülmüş ve insan haysiyet ve onuru böylece koruma altına alınmıştır.
Aziz Müminler!
Çağlar ötesinden gelen, bizim için ve kıyamete kadar gelecek olan bütün insanlığın mutlu, huzurlu, barış içinde yaşayabileceği, ideal bir toplumun oluşmasında temel taşları olacak olan, Allah Resulünün ağzından çıkan, bu mübarek sözlere, gelin birlikte bakalım ve bu çağrıya sadece kulaklarımızı değil, yüreklerimizi de açalım.
Allah resulü (sav):
—Bu günleriniz nasıl mukaddes bir gün, bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay, bu şehriniz nasıl mübarek bir şehir ise; canlarınız, mallarınız, ırzlarınız da öyle mukaddestir, her türlü saldırıdan emindir…”[1]Buyurarak, insan için vatan, namus, mal ve can gibi mukaddes olan değerlere ve insan hak ve özgürlüklerine dikkatleri çekmektedir.
—Ashâbım! Kimin yanında bir emânet varsa, onu sâhibine versin …” ikazını yaparak, toplumsal barışın sağlanması için çok önemli olan güven ve itimat duygusunun oluşmasına dikkat çekmiş ve bu duygunun oluşmasına en büyük engel olan emanete ihanet etmeyi yasaklamıştır.
—Faizin her çeşidi kaldırılmıştır, ayağımın altındadır. Fakat aldığınız borcun aslını ödemek gerekir. Ne zulmediniz, ne de zulme uğrayınız. Allah'ın emriyle bundan böyle faizcilik yasaktır…”
—Ashâbım! Câhiliyet devrinde güdülen kan davaları da tamamen kaldırılmıştır…”[2]Diyerek, toplumu tehdit eden kemikleşmiş iki toplumsal hastalığa dikkat çekmiş, ekonomik hayatı ve sosyal hayatı felce uğratan faizin ve kan davasının kaldırıldığını ilan etmiş ve bizzat en yakınlarında uygulayarak göstermiştir.
—Ey İnsanlar! Kadınların haklarını gözetmenizi ve bu konuda Allah'tan korkmanızı tavsiye ederim. Siz kadınları Allah'ın emâneti olarak aldınız. Onların namus ve ismetlerini Allah adına söz vererek helâl edindiniz. Sizin kadınlar üzerinde hakkınız, onların da sizin üzerinizde hakları vardır…”[3]Buyurarak toplumun yapı taşını oluşturan kadının gerçek statüsüne kavuşmadığı takdirde o toplumun yıkılacağını görerek özel olarak kadın haklarını da ele almıştır.
Muhterem Cemaat!
Allah Resulü (sav) dünyada eşine rastlanmayan bir kardeşlik anlayışı getirmiş, ırkı, coğrafyası ne olursa olsun, anası-babası kim olursa olsun, inananları, tüm dünya insanlarını bir araya getirecek, bir çatı altında toplayacak en kapsamlı, en köklü ve en geniş olan evrensel kardeşlik bağını oluşturmuş ve bu veda konuşmasında tüm insanlığa şöyle seslenmiştir:
—Muhakkak ki Rabbiniz birdir, babanız da birdir. Hepiniz Âdem’densiniz, Âdem de topraktan yaratılmıştır. Hiç kimsenin başkaları üzerinde soy sop üstünlüğü yoktur. Allah katında üstünlük ancak takva iledir... Bütün Müslümanlar kardeştirler.[4]
Allah Resulü (sav) bu konuşmasının sonunda da çok önemli bir meseleyi dile getiriyor ve kıyamete kadar gelecek olan bütün insanlara, altından cevherden daha kıymetli olan şu sözleri söylüyordu:
—Size iki emanet bırakıyorum. Onlara sımsıkı sarıldıkça yolunuzu hiç şaşırmazsınız. Bu emanetlerden biri Allah’ın kitabı Kur’an, biri de O’nun Resulünün sünnetidir.”[5]
Muhterem Müslümanlar!
Dünya ve ahiret mutluluğumuz Hz. Muhammed (sav)’in getirdiği esaslara uymakla olacaktır. Bu dünyada O’nun getirdiği esaslara ne kadar uyabilirsek, dünya ve ahıretimiz de o kadar güzel olacaktır. Allah
Değerli Müminler!
Görüldüğü gibi bugün insanlık birçok problemin altında ezilmekte, belini bir türlü doğrultamamaktadır. Bütün bu problemlerin çözümünü Hz Muhammed (sav), bize bildirmiş, emir ve tavsiyeleriyle göstermiştir. Bir batılı düşünürün dediği gibi: “Bütün problemlerin üst üste yığıldığı asrımızda bütün müşkülleri bir kahve içme rahatlığı içinde çözen Hz. Muhammed (sav)’e ve getirdiği ilahi çağrıya beşer ne kadar da muhtaçtır.”
Hutbeme bir Ali İmran süresinin 132. ayetin meali ile son veriyorum. “Allah’a ve Peygambere itaat edin ki rahmete erdirilesiniz.”[6]

Hazırlayan : Abdullah KOÇİN
Görevi : İmam-Hatip
Görev Yeri : ÇAMELİ

[1] Riyazü’s-Salihin Tercümesi 1/253 Hadis No:2003

[2] Müslim 2/889 Hadis No: 1218

[3] Riyazü’s-Salihin Tercümesi 1/318 Hadis No: 274

[4] Buhari 1/35

[5] Müslim 2/889 Hadis No: 1218

[6] Al-i İmran 3/132