Vaaz:Müslümanın Müslümana Karşı Vazifeleri
 

MÜSLÜMANIN MÜSLÜMANA KARŞI VAZİFELERİ *

[left]I. Konunun Planı
A- İman- İslam İlişkisi
B- İslam-Ahlak İlişkisi
C- Müslümanların Diğer Müslümanlara Karşı Vazifeleri:
1. Allah’a İmanın Gereği olarak,Allah’a İbadet Etmek
2. Allah’ın Yaratıklarına Şefkat ve Merhamet Göstermek
3. Müslümanların Birbirleriyle Olan Münasebetlerinde Sevgi, Saygı prensiplerine riayet ederek “ Müminler ancak kardeştirler.” (Hucurat, 49/10) ayetinin ruhuna uygun davranış içinde bulunmak.


II. Konunun Açılımı ve İşlenişi


Konuya iman-İslam ilişkisi açıklanarak başlanır. İmanın terim olarak, “Hz.Peygambere, Allah Teala’dan getirdiği kesin olarak bilinen hükümleri (Zarurat-ı Diniye) tasdik etmek, O’nun haber verdiği şeyleri tereddütsüz kabul edip bunların gerçek ve doğru olduğuna gönülden inanmak” olduğu anlatılır. İslam’ın terim olarak, “ Yüce Allah’a itaat etmek, Hz. Peygamberin din adına bildirmiş olduğu şeylerin hepsini kalp ile tasdik edip dil ile söyleyerek,inandıklarını yaşamak, sözleri ve davranışları ile kabul edip benimsediğini göstermek.” olduğu anlatılır. Daha sonra ilgili ayet ve hadislerle Müslümanların diğer Müslümanlara karşı vazifeleri birer, birer açıklanır.


III. Konunun Özet Sunumu
İslam’ın hükümlerini kısaca iki madde de özetleyebiliriz. Bunlar:
Allah’a ibadet etmek,
Allah’ın yaratıklarına şefkat ve merhamet göstermektir.


Sadece Allah’a ibadet etmekle vazifemiz bitmiyor, ahlaki görevlerimizi de yapmamız gerekiyor. Olgun bir Müslüman, sadece kendisini yaratan Allah’a karşı ibadetlerini yerine getirmekle kalmaz, Aynı zamanda bütün insanlara ve özellikle din kardeşlerine karşı da iyi davranışlar içinde bulunur; onlara elinden geldiği kadar şefkat ve merhametle muamele eder, iyilik yapar. Çünkü Allah’a ibadet nasıl dinimizin emri ise, başta insanlar olmak üzere O’nun yarattığı diğer canlılara merhamet göstermek ve iyi davranmak da dinimizin emridir. Müslümanlar her iki görevi yerine getirdiği takdirde olgun birer mümin olurlar.
Esasen ahlak ile iman ve ibadetler arasında sıkı bir bağ vardır. Allah katında makbul olan ibadet, kişiyi kötülüklerden uzaklaştıran ve güzel ahlak ile donatan ibadetlerdir.





IV- Konu İşlenirken Başvurulabilecek Bazı Ayetler
إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَم
Şüphesiz Allah katında din İslam’dır.


ومَاَ خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ


Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.
Konuyla ilgili faydalanılabilecek diğer ayetler şunlardır :


Hucurat, 49/10 ; Hucurat, 49/ 13 ; Enfal, 8/2-4 ; Enfal, 8/24 ; Al-i İmran, 3/103



V. Konu İşlenirken Başvurulabilecek Bazı Hadisler


ﻻ يُؤْمِنُ اَحَدُكُمْ حتَّى يُحِبَّ ﻷخيهِ ما يُحِبَّ لِنَفْسِهِ.


"Sizden biri, kendi için sevdiğini kardeşi için de sevmedikçe gerçek imana eremez."



المسلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَيَدِهِ، وَالْمُؤمِنُ مَنْ أمِنهُ الناسُ على دمائهم وأمْوَالِهِمْ.


"Müslüman, diğer Müslümanların elinden ve dilinden zarar görmediği kimsedir. Mü'min de, halkın, can ve mallarını kendisine karşı emniyette bildikleri kimsedir. "


مَثَلُ المُؤْمِنِينَ في تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعاطُفِهِمْ مَثَلُ الجَسَدِ إذَا اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالحُمَّى


"Birbirlerini sevmede, birbirlerine merhamette, birbirlerine şefkatte mü'minlerin misâli, bir bedenin misâlidir. Ondan bir uzuv rahatsız olsa, diğer uzuvlar uykusuzluk ve hararette ona iştirak ederler."
لا تدخلون الجنة حتى تؤمنوا. ولا تؤمنوا حتى تحابوا. أولا أدلكم على شيء إذا فعلتموه تحاببتم؟ أفشوا السلام بينكم
Rasulullah (S.A.V) şöyle buyurdu
« Siz iman etmedikçe cennete giremezsiniz ; bir birinizi sevmedikçe de iman etmiş olamazsınız.


Yaptığınız zaman birbirinizi seveceğiniz bir şey söleyeyim mi ? Aranızda selamı yayınız. »


إن الله يقول يوم القيامة: أين المتحابون بجلالي. اليوم أظلهم في ظلي. يوم لا ظل إلا ظلي


Rasulullah (S.A.V.) şöyle buyurdu :
Hiç şüphesiz Allah Teala Kıyamet günü : « Nerede benim rıza için birbirlerin sevenler ? Gölgemden başka gölgenin bulunmadığı bu gün onları, kendi arşımın gölgesinde gölgelendireceğim. » buyurur.



VI. Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar



Konuyla ilgili ayetlerin tefsirlerine bakılabilir. ( Örneğin Elmalılı, Hak Dini Kuran Dili, Prof. Dr. Süleyman Ateş, Yüce Kur’anın Çağdaş Tefsiri; D.İ.B. Kuran Yolu)
1. Diyanet İslam İlmihali, S.26-29; 461-511 Ankara-1999
2. İlmihal, T.D.V. 1.cilt S.75; II.cilt S. 485-538 İst.1999
3. T.D.V. İslam Ansiklopedisi, İman maddesi, 22/212-219; İslam Maddesi,23/1-42;
Ahlak Maddesi, 2/1-14

Vaaz:Müslümanın Müslümana Karşı Vazifeleri
 

MÜSLÜMANIN MÜSLÜMANA KARŞI VAZİFELERİ *

[left]I. Konunun Planı
A- İman- İslam İlişkisi
B- İslam-Ahlak İlişkisi
C- Müslümanların Diğer Müslümanlara Karşı Vazifeleri:
1. Allah’a İmanın Gereği olarak,Allah’a İbadet Etmek
2. Allah’ın Yaratıklarına Şefkat ve Merhamet Göstermek
3. Müslümanların Birbirleriyle Olan Münasebetlerinde Sevgi, Saygı prensiplerine riayet ederek “ Müminler ancak kardeştirler.” (Hucurat, 49/10) ayetinin ruhuna uygun davranış içinde bulunmak.


II. Konunun Açılımı ve İşlenişi


Konuya iman-İslam ilişkisi açıklanarak başlanır. İmanın terim olarak, “Hz.Peygambere, Allah Teala’dan getirdiği kesin olarak bilinen hükümleri (Zarurat-ı Diniye) tasdik etmek, O’nun haber verdiği şeyleri tereddütsüz kabul edip bunların gerçek ve doğru olduğuna gönülden inanmak” olduğu anlatılır. İslam’ın terim olarak, “ Yüce Allah’a itaat etmek, Hz. Peygamberin din adına bildirmiş olduğu şeylerin hepsini kalp ile tasdik edip dil ile söyleyerek,inandıklarını yaşamak, sözleri ve davranışları ile kabul edip benimsediğini göstermek.” olduğu anlatılır. Daha sonra ilgili ayet ve hadislerle Müslümanların diğer Müslümanlara karşı vazifeleri birer, birer açıklanır.


III. Konunun Özet Sunumu
İslam’ın hükümlerini kısaca iki madde de özetleyebiliriz. Bunlar:
Allah’a ibadet etmek,
Allah’ın yaratıklarına şefkat ve merhamet göstermektir.


Sadece Allah’a ibadet etmekle vazifemiz bitmiyor, ahlaki görevlerimizi de yapmamız gerekiyor. Olgun bir Müslüman, sadece kendisini yaratan Allah’a karşı ibadetlerini yerine getirmekle kalmaz, Aynı zamanda bütün insanlara ve özellikle din kardeşlerine karşı da iyi davranışlar içinde bulunur; onlara elinden geldiği kadar şefkat ve merhametle muamele eder, iyilik yapar. Çünkü Allah’a ibadet nasıl dinimizin emri ise, başta insanlar olmak üzere O’nun yarattığı diğer canlılara merhamet göstermek ve iyi davranmak da dinimizin emridir. Müslümanlar her iki görevi yerine getirdiği takdirde olgun birer mümin olurlar.
Esasen ahlak ile iman ve ibadetler arasında sıkı bir bağ vardır. Allah katında makbul olan ibadet, kişiyi kötülüklerden uzaklaştıran ve güzel ahlak ile donatan ibadetlerdir.





IV- Konu İşlenirken Başvurulabilecek Bazı Ayetler
إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَم
Şüphesiz Allah katında din İslam’dır.


ومَاَ خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ


Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.
Konuyla ilgili faydalanılabilecek diğer ayetler şunlardır :


Hucurat, 49/10 ; Hucurat, 49/ 13 ; Enfal, 8/2-4 ; Enfal, 8/24 ; Al-i İmran, 3/103



V. Konu İşlenirken Başvurulabilecek Bazı Hadisler


ﻻ يُؤْمِنُ اَحَدُكُمْ حتَّى يُحِبَّ ﻷخيهِ ما يُحِبَّ لِنَفْسِهِ.


"Sizden biri, kendi için sevdiğini kardeşi için de sevmedikçe gerçek imana eremez."



المسلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَيَدِهِ، وَالْمُؤمِنُ مَنْ أمِنهُ الناسُ على دمائهم وأمْوَالِهِمْ.


"Müslüman, diğer Müslümanların elinden ve dilinden zarar görmediği kimsedir. Mü'min de, halkın, can ve mallarını kendisine karşı emniyette bildikleri kimsedir. "


مَثَلُ المُؤْمِنِينَ في تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعاطُفِهِمْ مَثَلُ الجَسَدِ إذَا اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالحُمَّى


"Birbirlerini sevmede, birbirlerine merhamette, birbirlerine şefkatte mü'minlerin misâli, bir bedenin misâlidir. Ondan bir uzuv rahatsız olsa, diğer uzuvlar uykusuzluk ve hararette ona iştirak ederler."
لا تدخلون الجنة حتى تؤمنوا. ولا تؤمنوا حتى تحابوا. أولا أدلكم على شيء إذا فعلتموه تحاببتم؟ أفشوا السلام بينكم
Rasulullah (S.A.V) şöyle buyurdu
« Siz iman etmedikçe cennete giremezsiniz ; bir birinizi sevmedikçe de iman etmiş olamazsınız.


Yaptığınız zaman birbirinizi seveceğiniz bir şey söleyeyim mi ? Aranızda selamı yayınız. »


إن الله يقول يوم القيامة: أين المتحابون بجلالي. اليوم أظلهم في ظلي. يوم لا ظل إلا ظلي


Rasulullah (S.A.V.) şöyle buyurdu :
Hiç şüphesiz Allah Teala Kıyamet günü : « Nerede benim rıza için birbirlerin sevenler ? Gölgemden başka gölgenin bulunmadığı bu gün onları, kendi arşımın gölgesinde gölgelendireceğim. » buyurur.



VI. Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar



Konuyla ilgili ayetlerin tefsirlerine bakılabilir. ( Örneğin Elmalılı, Hak Dini Kuran Dili, Prof. Dr. Süleyman Ateş, Yüce Kur’anın Çağdaş Tefsiri; D.İ.B. Kuran Yolu)
1. Diyanet İslam İlmihali, S.26-29; 461-511 Ankara-1999
2. İlmihal, T.D.V. 1.cilt S.75; II.cilt S. 485-538 İst.1999
3. T.D.V. İslam Ansiklopedisi, İman maddesi, 22/212-219; İslam Maddesi,23/1-42;
Ahlak Maddesi, 2/1-14