[bilinmez]

[Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...]


بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ


Birinci Şüphe

Bazı insanlar kitap ve sünnet dışında bir şeye muhakeme olan veya Allah'ın indirdikleriyle hükmetmeyenlerden kimileri hakkında:

"onlar şehadet getiriyorlar, namaz kılıyorlar, oruç tutuyorlar, dolayısıyla bunları müslüman saymalıyız" diyebilir.

Şeyh Muhammed Hamid el-Fıkhi bu şüphe üzerine genel olarak şöyle konuşuyor:

"Kendini alim sanan birçok kimse "La ilahe illAllah" ın manasını bilmediğinden; mezarlara, ölülere, putlara, tağutlara tapma, dinde haramlığı kesin olan şeyi helal sayma, Allah'ın indirdikleriyle hükmetmeme ve din adamlarını rab edinme gibi açık küfürleri işleyen buna rağmen La ilahe illAllah'ı telaffuz eden herkesi müslüman sayıyorlar.

Eğer bu alim taslakları akletmiş olsalar ve "La ilahe illAllah" ın manasını bilselerdi böyle yapmazlardı. Çünkü:

La ilahe illAllah'ın manası: Allah-u Teâlâ'dan başka ibadet edilenleri tanımamak, onlara ibadet edenleri tekfir edip reddetmek ve bütün ibadetleri Allah-u Teâlâ'ya has kılmak şeklinde kesin bir söz ve bir ahid vermektir.

Nitekim şu ayet buna işaret ediyor:

"Kim tağutu inkar edip, Allah'a iman ederse işte o kimse, kopmak bilmeyen sağlam bir kulpa tutunmuştur." (Bakara: 256)

Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem gelecek olan bir taifeye işaret ederken; onların çok namaz kıldıklarını, oruç tuttuklarını ve La ilahe illAllah'la yüklü Kur'an'ı çok okuduklarını buna rağmen okun yaydan çıktığı gibi dinden çıktıklarını, küfürde olduklarını haber veriyor. Ve onlar hakkında şöyle buyuruyor:

"Eğer onlara yetişebilseydim onları, Ad kavminin mahvoluşu gibi mahvederdim." (Buhari - Müslim)

Eğer yalnızca "La ilahe illAllah" lafzını söylemek yeterli olsaydı, Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem ile müşrikler arasında hiçbir savaş meydana gelmezdi. O müşrikler ki "La ilahe illAllah" ın manasını zamanımızın alim taslaklarından daha iyi biliyorlardı. Fakat Allah bu alim geçinen kimselerin kalplerini mühürlemiştir. Artık onlar akledemezler. (Fethül Mecid s: 216 Dipnot 2)

Şimdi size bu şüphe hakkında alimlerin açık olan sözlerini zikredelim:


Hanefi alimlerinden Fakih Alaeddin Ebu Bekir b. Mesud El-Kilmani bu şüphe hakkında şöyle diyor:

Bir şahsın müslüman olup olmadığına hükmetmek üç şekilde olur:

- Ya söylediği bir sözle,

- Ya gösterdiği bir amelle veya

- Tabi olduğunu gösteren bir hareketle.

Söze gelince; La ilahe illAllah'ı veya La ilahe illAllah Muhammedun Rasulullah'ı söylemesi ve bulunduğu dinlerle beraber bütün dinlerden uzak olduğunu açık bir şekilde söylemesidir.

Buna göre kafirler dört sınıftır:

1 - Yaratıcıyı inkar eden Dehriyye ve muattıla gibi.

2 - Yaratıcıyı kabul edip birliğine inanmayan putperestler ve mecusiler gibi.

3 - Yaratıcıyı ve birliğini kabul eden fakat vahyi inkar eden bazı felsefeciler gibi.

4 - Yaratıcıyı, birliğini ve vahyi kabul eden fakat Muhammed sallAllahu aleyhi ve sellem'in tüm insanlara rasul olarak geldiğini inkar eden yahudi ve hristiyanlar gibi.

Birinci ve ikinci sınıftan olanların:

La ilahe illAllah'a veya Muhammedun Rasulullah'a şehadet etmeleri halinde İslamlığına hükmedilir. Çünkü bu kimseler daha önce ne tevhid şehadetini ne de Muhammedun Rasululah'ı kabul ediyorlardı. Bunlardan bir tanesini kabul edip getirmeleri ikisini de kabul manasına geleceği için bunlara müslüman hükmü verilir.

Üçüncü sınıftan olanların ise:

La ilahe illAllah'a şehadet etseler bile İslamlığına hükmedilmez. Çünkü vahyi inkar etmektedirler. Zaten daha önce de yaratıcıyı inkar etmiyorlardı. Ancak bunlar Muhammed Rasulullah diye şehadet ederlerse İslamlığına hükmedilir. Çünkü daha önce bunu kabul etmiyorlardı. Bunu kabul etmeleri imanı kabul etmiş sayılmalarının bir delilidir.

Dördüncü sınıfa gelince:

La ilahe illAllah Muhammedun Rasululullah'a şehadet etse bile müslüman sayılmaz. Müslüman sayılması için eski dini olan hristiyanlık veya yahudilikten arınıp ondan vazgeçtiğini belirtmesi lazım. Ancak bu durumda İslamlığına hükmedilir. Çünkü bu sınıftan bazıları Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem'in rasullüğünü kabul ediyorlar ama "bütün insanlara değil yalnız araplara gönderilmiş bir rasuldür" diyorlar. Bundan dolayı:

Eşhedu en la ilahe illAllah ve eşhedu enne Muhammedun Rasulullah demesi müslüman olması için yetmez.

Yahudi ve hristiyan bir kişi, "ben mü'min oldum" "müslüman oldum" veya "İman ettim", "teslim oldum" derse yine de İslamlığına hükmedilmez. Çünkü bunlar hristiyan ve yahudi olduklarından dolayı zaten "mü'min ve müslümanız" diyorlar.

Hasan, Ebu Hanife'den nakletti ki:

Ebu Hanife şöyle dedi:

Bir hristiyan veya yahudi "ben müslümanım" veya "teslim oldum" derse sorulur:

"Bununla ne demek istiyorsun?"

"Bununla hristiyanlık veya yahudilikten çıkıp İslam'a girdiğimi kasdediyorum" diye cevap verirse, müslüman olduğuna hükmedilir. Sözünden dönecek olursa mürteddir.

Ama; "müslüman olduğumdan hak üzere olduğumu bu yüzden dinimden döndüğümü kastetmiyorum" derse müslüman olduğuna hükmedilmez. Bir hristiyan veya yahudi "La ilahe illAllah"a şehadet ediyorum ve "Ben dinimden arındım (çıktım)" derse müslüman olduğuna hükmedilmez. Zira onlar tevhid kelimesini ikrar etmekten kaçınmıyorlar, söz konusu dinleri terketmeleri de İslam olduklarına delil olamaz. İslam'dan başka bir dine girmiş olmaları ihtimal dahilindedir.

Ama Kelime-i Tevhid'i getirir, hristiyanlık ve yahudilikten beri (arınmış) olduğunu açıklar ve böylece Muhammed sallAllahu aleyhi ve sellem'in dinine girdim derse, bu durumda müslümanlığına hükmedilir. Çünkü artık başka ihtimaller söz konusu değildir. (Beda-üs Sanai Fi Tertib Eş-Şerai c: 9 s: 4311)

Ebu Hanifenin arkadaşı olan Muhammed b. Hasan Şeybani şöyle diyor:

"Hasan radiyAllahu anh'dan şöyle dediği rivayet edilmiştir:

Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

"İnsanlarla "La ilahe illAllah" deyinceye kadar savaşmakla emrolundum. Bu kelimeyi söyleyince, İslam hakkı müstesna kanları ve malları benden emniyette olur. Sonra onların hesabı Allah'a aittir" (Buhari-Müslim)

Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem bu sözü söylerken Allah'ın birliğine inanmayan putperestlerle çarpışıyordu. Onlardan birisi La ilahe illAllah'a şehadet ederse, bu üzerinde bulunduğu akideyi terk manasına geldiği için müslüman olduğuna hükmedilir. Çünkü kalpten geçenleri bilmediğimizden dolayı ancak o kişiden duyduğumuz ikrarı ve şehadetine göre hüküm veririz. Bulunduğu akideyi değiştirdiğini ifade eden bir söz söylediğinde daha önce söylediği şeyleri değiştirmiş olduğunu anlamış oluruz.

Putperestler Allah'ın varlığını kabul ediyorlar, fakat tevhidi reddediyorlardı.

Bunu Kur'an şu şekilde belirtiyor.

"Onlara sizi yaratan kim? derseniz, muhakkak Allah diyecekler." (Zuhruf: 87)

"Onlara "La ilahe illAllah" denince büyüklük taslarlar." (Saffat: 35)

Bir başka ayette mantıkları ortaya konuyor.

"İlahları tek bir ilah mı yaptı? Doğrusu bu acaip bir şey (dediler)" (Sa'd: 5)

Evet onlardan kim "La ilahe illAllah" derse itikadını değiştirmiş oluyordu. Ve Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem bunu imanları için bir alamet kıldı. Ve şöyle buyurdu:

"İnsanlarla "La ilahe illAllah" deyinceye kadar savaşmakla emrolundum. Bu kelimeyi söyleyince, İslam hakkı müstesna kanları ve malları benden emniyette olur. Sonra onların hesabı Allah'a aittir"

Buna göre birçok ilah kabul eden veya iki ilah kabul eden kimse La ilahe illAllah'a şehadet ederse müslüman olduğuna hükmedilir. Oysa yahudi ve hristiyanların durumu farklıdır. Onlar "La ilahe illAllah" dese bile bu İslamlarına delil değildir. Çünkü bunu her zaman ikrar ediyorlardı. Fakat Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem zamanında onun risaletini kabul etmediler. Onların İslam'a girmeleri için bunu da ikrar etmeleri gerekmektedir.

Şöyle bir hadise olmuştur:

"Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem hasta olan yahudi komşusunu ziyaret edip ona:

"La ilahe illAllah'a ve benim Allah'ın rasulü olduğuma şehadet et" dedi. Hasta olan yahudi babasına baktı. Babası da ona:

"Ebel Kasıma (Rasulullah'ı kastederek) itaat et" dedi. Hasta olan yahudi de şehadeti getirdikten sonra öldü. Bunun üzerine Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem:

"Benim vasıtamla bir nefsi ateşten kurtaran Allah'a hamd olsun." dedi ve ashabına:

"Kardeşinizle ilgilenin" buyurdu. (Müslim)

Bugünkü Irak yahudileri; tevhidi ve Muhammed sallAllahu aleyhi ve sellem'in Allah'ın rasulü olduğunu kabul etmektedirler. Fakat, onun kendileri için değil, yalnız araplar için geldiğini iddia etmekte ve bu iddialarını da şu ayete dayandırmaktadırlar
Ümmilere (araplara) onlardan olan bir rasul gönderen O'dur." (Cuma: 2)

İşte bu sebeble, bunlardan Muhammed sallAllahu aleyhi ve sellem'in risaletini ikrar edenler olsa bile, onlar tabi oldukları eski dinlerinden tamamen arınmış olduklarını söylemedikçe müslüman olamazlar. Hatta yahudi ve hristiyanlardan herhangi birisi; "Ben müslümanım veya teslim oldum" dese bile onun müslümanlığına hükmedilmez. Çünkü onlar zaten kendi dinlerinde bulunmakla bunu iddia etmektedirler. Zaten müslüman kelimesinin manası; ancak hakka teslim olan ve ona bağlanan, demektir. Onlar ise üzerinde bulundukları dini hak zannetmektedirler. Bu sebeble bu yahudilerden herhangi biri: "Ben yahudilikten ayrıldım ve İslam'a girdim" demedikçe müslüman sayılmaz. Çünkü yahudilikten ayrılıp hristiyanlığa da girmiş olabilir. Ancak bu sözüyle birlikte; "Bu dinden ayrıldım ve İslam'a girdim" derse, o zaman bu ihtimal ortadan kalkar.

Bazı alimlerimiz şöyle dedi:

Bunlardan birisi kendi dinlerinden beri olduğunu söylemez fakat ben İslam dinine girdim dese müslüman olduğuna hükmedilir. Çünkü bu sözden kendi dinini terkedip İslam dinine girdiği anlaşılmaktadır. Bir mecusi "ben müslüman oldum" veya "teslim oldum" dese müslüman olduğuna hükmedilir. Çünkü mecusiler böyle bir vasfa haiz olduklarını iddia etmiyorlar ve böyle bir vasfın çirkin ve kötü birşey olduğuna inanıyorlar. Hatta birisi çocuğuna sövmek istediğinde bu lafzı kullanır. Bundan dolayı "ben müslümanım" demesi İslam dinini kabul ettiğini gösterir.

(Kitab es-Siyer El Kebir bi Şerh el Eimme Muhammed b. Ahmed Serahsi c:1, s:1500)


Hafız İbni Hacer El-Askalani "Fetih" adlı kitabında "Farzları kabul etmeyen kişi tevbeye çağırılır tevbe etmezse öldürülür" babında aşağıdaki hadisi zikrettikten sonra şöyle diyor:

"İnsanlarla "La ilahe illAllah" deyinceye kadar savaşmakla emrolundum. Bu kelimeyi söyleyince, İslam hakkı müstesna kanları ve malları benden emniyette olur. Sonra onların hesabı Allah'a aittir"

Bu hadis "La ilahe illAllah"ı söyleyenin başka bir şey eklemese bile öldürülmesinin yasak olduğunu gösterir. Bu haktır ama yalnız bu sözü söylemekle müslüman olur mu? Tercih edilen görüş "Hayır, müslüman olmaz" şeklindedir. Yalnız bu durumda öldürülmez ta ki imtihan edilinceye kadar. Rasulullah'ın risaletini kabul edip İslami hükümlere bağlanırsa müslümanlığına hükmedilir. Bu hadisin devamındaki "İslam hakkı müstesna" sözünde buna işaret vardır.

(Ahmed b. Ali b. Muhammed El-Kinani El-Askalani: Filistinlidir. H. 773 senesinde doğmuştur. H. 852 senesinde Kahire’de vefat etmiştir.)

İmam Begavi şöyle diyor:

"Allah'ın birliğine inanmayıp çok ilaha veya iki ilaha inanan kafirler ise La ilahe illAllah deseler müslüman olduklarına hükmedilir. Sonra bütün İslami hükümleri ve İslam dininden başka bütün dinlerden beri olduğunu kabul etmeye zorlanır. Fakat eğer Allah'ın birliğini kabul edip Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem'in risaletini inkar edenlerden ise La ilahe illAllah demesi müslüman olması için yeterli olmayıp ancak ona Muhammedun Rasulullah kelimesini eklerse müslüman olduğuna hükmedilir.

Eğer Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem'in araplara özel olarak gönderilmiş bir rasul olduğuna inananlardan ise La ilahe İllAllah Muhammedun Rasulullah demesi müslüman olması için yeterli değildir, ancak bunlara Muhammed sallAllahu aleyhi ve sellem'in bütün insanlar için gönderildiğini de ekleyerek söylerse müslüman olduğuna hükmedilir. Eğer kafir olmasının sebebi farz olan birşeyi inkar ettiği için veya haram olan bir şeye helal dediği için ise La ilahe illAllah Muhammedun Rasulullah demesi yetmez ancak inandığı bozuk şeylerden vazgeçtiğini söylemesiyle müslüman olur. (Neylil Evtar c: 9 s: 84)

(Ebu Muhammed El-Hüseyin İbn-i Mes’ud b. Muhammed b. Ferra El-Begavi: H. 433’te doğmuş. H. 516’da vefat etmiştir.)


İmam Nevevi şöyle diyor:

Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem'in :

"İnsanlarla "La ilahe illAllah" deyinceye kadar savaşmakla emrolundum. Bu kelimeyi söyleyince, İslam hakkı müstesna kanları ve malları benden emniyette olur. Sonra onların hesabı Allah'a aittir" hadisini zikrettikten sonra Hattabi radiyAllahu anh'in bu hadis hakkında şöyle dediğini zikretti:

"Açıkca bilinir ki bu hadiste kastedilenler putperestlerdir, ehli kitab değildir. Çünkü ehli kitab La ilahe illAllah dedikleri halde bile onlarla savaşılır. Hadiste "hesabı Allah'a aittir" den kasıt; gizledikleri günahların cezası Allah-u Teâlâ'ya aittir. Yoksa açık olarak işledikleri günahın cezası değil. Onların cezası dünyada tatbik edilmeldir. Bu hadisten de anlaşılıyor ki küfrü gizleyip de müslüman olduğunu söyleyen kişinin zahiren İslamı kabul edilir. Alimlerin çoğu bu görüştedir.

İmam Malik'e göre:

Zındıkın (kendini müslüman gösterip küfrünü gizleyen kişinin) tevbesi kabul edilmez. İmam Ahmed b. Hanbel de bu görüştedir.

Kadı İyad da bu manayı tekid ettikten sonra meseleyi daha da açıklayarak şöyle dedi:

"La ilahe illAllah'ı söyleyenin malı ve nefsinin emniyet içinde olmasının sebebi zahiren imanı kabul ettiğini gösterdiği içindir. Bu hadisten kasedilenler arap müşrikleri, putperesler ve Allah'ı birlemeyenlerdir. Çünkü bu kimseler İslam'a ilk davet edilen ve müslümanlarla ilk savaşan kimselerdir.

Fakat daha önce Tevhidi kabul edenlere gelince; "La ilahe illAllah" demeleri zahiren onları müslüman saymak, mal ve canlarını korumak için yetmez. Çünkü kafirken de bunu kabul ediyorlardı. Nitekim bu hadisin başka rivayetinde Rasulullah'ın Allah'ın rasulü olduğunu kabul ve namaz kılıp zekatı verme, eki vardır ve şöyledir:

"İnsanlarla "La ilahe illAllah" deyinceye ve benim Allah'ın rasulü olduğumu kabul edinceye ve de namaz kılıp zekat verinceye kadar savaşmakla emrolundum. Bu kelimeyi söyleyince, İslam hakkı müstesna kanları ve malları benden emniyette olur. Sonra onların hesabı Allah'a aittir"

Kadı İyad'ın sözü burada bitiyor.

İmam Nevevi bu konuya şöyle devam ediyor:

İnsanın can ve malının korunması için Rasulullah'ın bütün getirdiği şeylere iman etmesi gerekir. Çünkü hadisin başka rivayetlerinde böyle ibareler vardır.

Ebu Hureyre'den şöyle bir rivayet vardır:

"La ilahe illAllah'a şehadet edinceye, bana ve benim getirdiğime iman edinceye kadar insanlarla savaşmakla emrolundum." (Sahihi Müslim Nevevi Şerhi c: 1 s: 206)

(Muhyiddin Ebu Zekeriyya Yahya b. Şeraf El-Huza El-Havaribi (İmam Nevevi): H. 631’de doğmuştur. 644’da Şam’a gelmiştir ve orada 676 yılında vefat etmiştir.)


Küfür işleyip de La ilahe illAllah Muhammedun Rasulullah'ı söyledikleri halde tekfir ettiğimiz kişiler şöyle diyebilirler:

Bizi nasıl Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem zamanında Kur'an'ın kendilerine kafir dedikleri kimselere benzetirsiniz?

Onlar La ilahe illAllah'a şehadet etmiyorlar. Rasulullah'ı yalanlıyorlar. Dirilmeyi inkar ediyorlar. Kur'an'ı yalanlayıp ona sihir diyorlar. Halbuki biz La ilahe illAllah Muhammedun Rausullah'a şehadet ederiz, Kur'an'ı tasdik eder, namaz kılar, oruç tutarız. O halde bizi nasıl onlar gibi kafir görürsünüz?


Bu kimselere şöyle cevap verilir:

Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem'in getirdiği şeylerin bir kısmını tasdik edip de bir kısmını yalanlayan kişi bütün alimlere göre müslüman değildir, kafirdir.

Aynı şekilde Kur'an'ın bir kısmına iman edip bir kısmını yalanlayan kimse de böyledir.

Aynı şekilde de tevhidi kabul ettiği halde namazın farziyetini reddeden veya tevhidi ve namazı kabul edip zekatı kabul etmeyen de böyledir. Hatta tevhidi ve Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem'in risaletini kabul edip, namazı kılıp zekatı veren fakat haccı kabul etmeyen kişiler de böyledir. Bütün alimlere göre bu kimseler kafirdirler.


İmam Malik'e göre:

Zındıkın (kendini müslüman gösterip küfrünü gizleyen kişinin) tevbesi kabul edilmez. İmam Ahmed b. Hanbel de bu görüştedir.

Kadı İyad da bu manayı tekid ettikten sonra meseleyi daha da açıklayarak şöyle dedi:

"La ilahe illAllah'ı söyleyenin malı ve nefsinin emniyet içinde olmasının sebebi zahiren imanı kabul ettiğini gösterdiği içindir. Bu hadisten kasedilenler arap müşrikleri, putperesler ve Allah'ı birlemeyenlerdir. Çünkü bu kimseler İslam'a ilk davet edilen ve müslümanlarla ilk savaşan kimselerdir.

Fakat daha önce Tevhidi kabul edenlere gelince; "La ilahe illAllah" demeleri zahiren onları müslüman saymak, mal ve canlarını korumak için yetmez. Çünkü kafirken de bunu kabul ediyorlardı. Nitekim bu hadisin başka rivayetinde Rasulullah'ın Allah'ın rasulü olduğunu kabul ve namaz kılıp zekatı verme, eki vardır ve şöyledir:

"İnsanlarla "La ilahe illAllah" deyinceye ve benim Allah'ın rasulü olduğumu kabul edinceye ve de namaz kılıp zekat verinceye kadar savaşmakla emrolundum. Bu kelimeyi söyleyince, İslam hakkı müstesna kanları ve malları benden emniyette olur. Sonra onların hesabı Allah'a aittir"

Kadı İyad'ın sözü burada bitiyor.

İmam Nevevi bu konuya şöyle devam ediyor:

İnsanın can ve malının korunması için Rasulullah'ın bütün getirdiği şeylere iman etmesi gerekir. Çünkü hadisin başka rivayetlerinde böyle ibareler vardır.

Ebu Hureyre'den şöyle bir rivayet vardır:

"La ilahe illAllah'a şehadet edinceye, bana ve benim getirdiğime iman edinceye kadar insanlarla savaşmakla emrolundum." (Sahihi Müslim Nevevi Şerhi c: 1 s: 206)

(Muhyiddin Ebu Zekeriyya Yahya b. Şeraf El-Huza El-Havaribi (İmam Nevevi): H. 631’de doğmuştur. 644’da Şam’a gelmiştir ve orada 676 yılında vefat etmiştir.)


Küfür işleyip de La ilahe illAllah Muhammedun Rasulullah'ı söyledikleri halde tekfir ettiğimiz kişiler şöyle diyebilirler:

Bizi nasıl Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem zamanında Kur'an'ın kendilerine kafir dedikleri kimselere benzetirsiniz?

Onlar La ilahe illAllah'a şehadet etmiyorlar. Rasulullah'ı yalanlıyorlar. Dirilmeyi inkar ediyorlar. Kur'an'ı yalanlayıp ona sihir diyorlar. Halbuki biz La ilahe illAllah Muhammedun Rausullah'a şehadet ederiz, Kur'an'ı tasdik eder, namaz kılar, oruç tutarız. O halde bizi nasıl onlar gibi kafir görürsünüz?


Bu kimselere şöyle cevap verilir:

Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem'in getirdiği şeylerin bir kısmını tasdik edip de bir kısmını yalanlayan kişi bütün alimlere göre müslüman değildir, kafirdir.

Aynı şekilde Kur'an'ın bir kısmına iman edip bir kısmını yalanlayan kimse de böyledir.

Aynı şekilde de tevhidi kabul ettiği halde namazın farziyetini reddeden veya tevhidi ve namazı kabul edip zekatı kabul etmeyen de böyledir. Hatta tevhidi ve Rasulullah sallAllahu aleyhi ve sellem'in risaletini kabul edip, namazı kılıp zekatı veren fakat haccı kabul etmeyen kişiler de böyledir. Bütün alimlere göre bu kimseler kafirdirler.
DEVAMI ALTTA...