[Medine-web]

2. Sınıf islam düşünce tarihi ara sınav çalışma özeti

AÇIKÖĞRETİM İLAHİYAT 2. SINIF İSLAM DÜŞÜNCE TARİHİ ARA SINAV ÇALIŞMA ÖZETİ



ÜNİTE 1
-İslam Düşüncesi genel insanlık düşüncelerinden kaynağı bakımından ayrılır.
-Yahudi din felsefesinin kurucusu Philon dur.
- Hıristiyan din felsefesinin kurucuları Origene ve Crement dir.
-Yahudilik ve Hıristiyan din felsefeleri Eflatun ve Yeni Eflatunculuk düşüncelerinin yorumlanmasından oluşmuştur.
-İslam düşüncesine etkisi en az olan düşünce Sabiilik'tir.
-İslam felsefesinin temel kaynağı Yunan -Hellenistik düşüncedir.
-Hellenistik felsefe devrinde ortaya çıkan mekteplerin başında, Şüphecilik, Epikürcülük ve Yeni Eflatunculuk gelir.
-Batı düşüncesinin ortaya çıkışı XI ve XII yy larda

ÜNİTE 2

-İslam akılcılığının temeli Hz. Muhammed'in vefatıdır.
-Hz.Muhammed ilk müslümanların sağlık ihtiyaçlarını bilimsel olarak çözmek için teyzesinin kocasını İran'a tıp öğrenmesi için göndermiştir.
-Kelami, Siyasi ve Hukuki düşünce akımları Emeviler devrinde ortaya çıkmıştır.
-Hz. Osman , Hz. Ali ve Muaviye döneminde cereyan eden olayların nedeni Hilafet Meselesi'dir.
-Haricilerin ilk fırkası Ezrakiler'dir.
-Muaviye ve Emevi iktidarı taraftarlığını savunan Cebriye Fırkası'dır.
-Felsefi ve Bilimsel düşünce Abbasi devrinde ortaya çıkmıştır.
-Mutezileninde öncülüğünü yaptığı Allahın Sıfatlarının olumsuz karşılanması görüşü Cehmiyye fırkası'dır.
-Düşünce haraketlerine fırka yerine mezhep denmesi Abbasi döneminde başlamıştır.
-Maturidilik hukuk sahasında ortaya çıkan bir mezhep değildir.
-Selef haraketinin başlangıcı sayılan ilk fıkhi haraket Kur'an ve Sünneti anlamaya yönelik olan Medine Ehli haraketidir.
-Medine Ehli haraketi İmam Şafi, Ahmet B.Hambel, Malik B.Enes gibi alimlerin yetişmesine vesile olmuştur.
-İslamda esas tecüme haraketleri Abbasi döneminde başlar.
-Abbasi döneminde başlayan tercüme haraketi adeta bir devlet politikası olmuş ve 830 yılında Beytül_Hikme adıyla tercüme bürosu açılmııştır.

ÜNİTE 3

-Kalbe, akla düşüncelerin gelmesi ve marifet anlayışının temelini oluşturan İsbatiyye prensibi Havatır'dır.
-İbnül Arabi'ye göre cihanı meydana getiren mertebelerin sonuncusu İnsan_ı kamil'dir.
-Tarikatlerin müesseseleşmesi XVI yy. da başlamıştır.
-Tasavvuf'a felsefi ve kelami düşünceyi sokan ve hululittisal anlayışlarına karşı çıkan mutasavvıf Gazzali'dir.
-İbnül Arabi'nin en önemli eseri Fususil_Hikem'dir.
-İmam Rabbani2nin en önemli eseri Maktubat'tır.
-Rüya yolu ile Hz. Muhammed2ten feyz alınarak kurulan tarikat Üveysi tarikatıdır.
-Gazzaliden önceki kelamcılar döneminde kelamın konusu Allahın Zat'ı ve Sıfatları olmuştur.
-Felsefe'nin islam aleminde yayılması ile kelamın konusu Mevcud teşkil etmiştir.
-Kelam ilmini felsefe ile mücadele yapabilecek şekilde geliştiren kelam ekolü Eş'ariyye'dir.

ÜNİTE 4

-Alimlerin kelam ilmini tarif ederkenitina gösterdikleri Usul_ü Selase : Allah_Nübüvvet_Ahiret'tir.
-El Fıkhul Ekber adlı eseri ile fıkıh ile kelamı birbirinden ayıran islam alimi İmam Ebu Hanife'dir.
-Tarih boyunca kelam ilminin konuları ve metodları açısından değişimindeki etken ortaya çıkan ihtiyaçlardır.
-Allahı zatından ve sıfatlarından, fiil ve birliğinden bahseden Kelam ilmidir.
-İslam fikir tarihinde Kelam ilminin ilk kurucusu Mu'tezile kabul edilir.
-Mu'tezile'nin kullandığı bu metod'a Kelam , İslam akaidini savunan ilme de Kelam ilmi denmiştir.
-İmamiyye ve Zeydiyye Şiilik kelam ekolünün temelini oluştururlar.
-İmam Ebu Hanife'nin iman esaslarını ele aldığı eseri El_Fıkhul_Ekber'dir.
-İmam Maturidi'nin kelama dair görüşlerinin bulunduğu eseri Te'vilatü Ehlis_Sünne veya Te'vilatul Kur'an adlı eseridir.

ÜNİTE 5

-İslam dünyasında felsefenin gerilemeye başlaması XIV yy da olmuştur.
-Tabiat felsefesiyle uğraşmış olan İlahıyatçılar ile Tabiatçılar arasındaki fark ****fizik konulardır.
-Felsefi reddeden bir tutum içerisinde olan Malikiler'dir.
-Yunan-Hellenistik felsefeye karşı Doğu kaynaklı bir Hikmet felsefesi kurmak girişiminde bulunan Suhreverdi El-Maktul'dür.
-IX yy İslam felsefesinin doğuş devridir.
-İslam düşünce tarihinde Yunan-Hellenistik düşünceye bağlı felsefe akımının son temsilcisi İbn_Rüşd'tür.
-Tabiatçıların en ünlü düşünürleri Es_Serahi ve Ebu Bekr Er_Razi'dir.
-Er_Razi bilimsel kimyanın kurucusu sayılır.
-Er_Razi'nin tıp alanında en ünlü eseri El_Havi ve Kitabul_Mansur'dur.
-Er_Razi felsefesinde kozmolojik ve ****fizik görüşlerini hepsi ezeli olan Allah,Ruh,Madde,Zaman ve Mekan esaslarına dayandırır.

ÜNİTE 6

-İlk islam filozofu Kindi'dir.
-Farabi Allahın varlığını Kozalite delili ile ispatlamıştır.
-Sudur nazariyesinin kaynağı Sümerler'dir.
-Aristo'nun Batılılarca tanınmasını sağlayan ve Batıda hür düşüncenin doğmasına öncülük eden İslam düşünürü İbn_Rüşd'tür.
-Suhreverdi'nin kurduğu İşrakilik temelde hakikatin sezgiyle elde edileceğine inanır.
-İşrakilik geniş ölçüde Gazzali-Tasavvuf etkisinde kalmıştır.
-İşarakilik eklektik bir felsefedir.
-İşrakiliği tanıtan filozof Risale fi Akvalil isimli eseriyle Kasapbaşızade'dir.
-Endülüs felsefe tarihinin önemli ilk filozofu İbn_Bacce'dir.
-Gazzali2nin Tasavvufa yönelmesinde etkili olan şüphelerini anlattığı eseri El Munkız ed_Dari adlı eseridir.
-İbn Sina dinle felsefeyi uzlaştırmada dini tercih etmiştir.
-Sosyoloji ve Ekonomi ilimlerini kuran ve ilk Tarih Felsefecisi olan düşünür İbn Haldun'dur.
-İbn Halduna şöhreti veren tarih felsefesi yaptığı eseri Mukaddime adlı eserdir.,
-İbn Haldun'un Mukaddime adlı eserine ilk çeviriler Türkiye'de Pirizade Cevdet Paşa tarafından yapılmıştır.

ÜNİTE 7

-Düşünce tarihimizin yazılmasında zorlukların en fazla yaşandığı dönem Anadolu Türk Tarihidir.
-Tasavvufi düşünce ve tarikat olarak en yaygın olan Nakşibendiliğin Osmanlı düşünce hayatına girişi Simavlı Molla İlahi iledir.
-Tasavvufi düşüncenin en önemli ekollerinden olan Vahdet_i Vucud İbnü'l Arabi ile doğmuştur.
-Mutasavvıflara göre Tasavvuf düşünce ve pratik olarak özünü Kur'an ve Sünnet'ten alır.
-Tasavvuf'un gerçek kurucusu Hasan el Basri'dir.
-Batıda gelişen modern mantık Osmanlılar düşüncesine Ali Sedat ve Salih Zeki ile girmiştir.
-Osmanlı kelam düşüncesi büyük ölçüde Eş'ariliğin ve Maturidiliğin yorumlarına dayanır.
-Kurtuluş devri kelamcıların en önemlisi İznik medresesinin ilk müderrisi, vahdet_i vücudçu olan Davud'ül Kayseri'dir.
-Beşir Fuad ****ryalist bir ilim adamıdır.

ÜNİTE 8

-Vasıtalı dorulama yöntemi Delil'dir.
-Bilgide esas olan bilginin kesinliği (doğruluğu ve yanlışlığı )dır.
-Bütün İslam alimlerinin bilginin kaynakları olarak birleştikleri kavram Akıl'dır.
-Objektif ve Subjektif bilgiyi ifade eden kavramlar Akıl ve Duygu'dur.
-Tümdengelim ve Tümevarım yöntemleri özellikle bilginin çıkarımsanımı için gereklidir.
-Kelamcılara göre Tümevarımda anoloji yapılırken Hikmet gözönünde bulundurulur.
-İlim tarihinde ilk sınıflamalar IX yy da Harizmi ve Kindi ile başlamış, Farabi, İbn Sina ve İhvanı Safa'larlada genişlemiştir.
-İlmi matlablar kendileri ile ilim elde edilen sorulardır.
-Farabinin ilimler sınıflaması İhsaü'l_Ulum adlı eserindedir.
-Harizinin ilimler sınıflaması Mefhatihü'l_ulum adlı eserindedir.