Kuran-ı Kerim Dersinin Öğretilmesinde Kullanılacak Yöntemler
Kuran’ın öğretimiyle ilgili olarak araştırmacı ve öğreticiler tarafından çeşitli teknikler önerilmiştir.
Bunlardan bazıları şu şekilde özetlenebilir:
-
Adım adım öğrenme: Burada basitten karmaşığa doğru tedrici bir öğretim söz konusudur. (sunuş-buluş)
- Okuyucuyu Modelleme: Öğreticinin okuyuş tarzını kavrama ve uygulamadır. (cd,vcd- müziksel-ritmik)
-
Tekrarla Kavrama: Burada bilgileri tekrar ettirecek kavratma esastır. Tekrarlar bireysel veya toplu olabilir. (bireysel çalışma, grup çalışması)
- Tartışarak buldurma: Tecvid kuralları uygulamaları gösterilerek okuyucunun ve dinleyenlerin uygulanan okuma kurallarını tesbit etmesidir. (soru-cevap, mantıksal-matematiksel)
-
Anlatarak öğretme: Bazı anlaşılması güç noktaların teorik bilgi ile birlikte birden çok örnek üzerinde gösterilerek öğretici tarafından anlatılmasıdır. (takrir)
- Toplu Tekrar veya Grup Çalışması: Metinlerin okuma kurallarına dikkat ederek toplu tekrarı demektir. (grup çalışması)
- Bilinen Kelimelerden Hareketle Kuran Öğretimi: Günlük dilde kullanılan bazı kelimelerden hareketle Kuran metninin öğretilmesi (sunuş-buluş)
Öğreticiler sure ve ayetlerin anlamları öğretirken, öncelikle dört temel soruya cevap vermek durumundadırlar.
Bunlar kime, neyi, nasıl, niçin öğreteceğim sorularıdır.
“Kime öğreteceğim?” sorusu hedef kitleyi tanıma açısından önemlidir. Bunlar yetişkinler olabilir, gençler olabilir, çocuklar olabilir. Öğretici buna göre tavır alacaktır.
“Neyi öğreteceğim?” sorusu öğretimin içeriğini belirlemektedir. Hedef kitlenin durumuna göre içerik zenginleştirilebilir veya somutlaştırılabilir.
“Niçin öğreteceğim?” sorusu öğretimin amacını belirlemek açısından önemlidir.
“Nasıl öğreteceğim?” sorusu ise, öğretimde takip edilecek yöntemi ortaya koyması bakımından önem taşımaktadır. Öğretici hedef kitlesinin durumuna ve anlayış kapasitelerine göre farklı yöntemler belirleyebilir.
Metin öğretimi ve ezberleme ile ilgili aşamalar:
1. Metnin görsel sunumu,
2. Model okuyuşlarla doğru okumanın sağlanması,
3. Toplu tekrar yoluyla metnin öğrenilmesi,
4. Öğrencilerin tek tek dinlenerek okuyuşlarının düzeltilmesi,
5. Okuma veya ezberlemenin değerlendirilmesi.
Mana öğretimiyle ilgili aşamalar ise şöyle sıralanabilir:
1. Metnin anlamının sunulması,(takrir)
2. Metnin analizi,(beyin fırtınası)
3. Metindeki Kavramlar,
4. Metnin Ana fikri ve bugün için anlamı,(soru-cevap)
5. Anlam öğretiminin değerlendirilmesi.
Metnin anlam öğretimi noktasında en önemli nokta metindeki mesajı doğru anlamak ve bugüne taşıyabilmektir. Bunun için de öğreticinin manasını öğreteceği Kuran metnini iyi analiz etmesi ve üzerinde duracağı kavramları doğru tespit etmesi gerekmektedir.
(alıntı)