[makbergülü]

DİNİN SOSYOLOJİK MANASI (3. ÜNİTE)
Din arapçada üstün gelme idare etme hakimiyet kurma otorite sahibi olma yönetme baş eğdirme zora başvurma köleleştirme itaat kulluk kölelik inanma adet edinme şeriat kanun mezhep millet yargı sorgu gibi anlamlara gelmektedir.arapçadaki din terimi hem genel anlamda bütün inanma ve bağlanmaları hemde özel anlamda islam dinini ifade ederken batıdaki din terimi daha dar anlamda kullanılmakta ve hristiyanlığı ifade etmektedir.

Din sosyolojisi:toplumsal bir olgu olarak dini disiplinli sistematik bir tarzda anlamayla ilgili bir bilim dalıdır.toplumun karşılıklı ilişkilerini yani etkileşim noktalarını araştırma konusu yapar.

Dinin sosyolojik manası:dini sosyolojik zaviyeden ele almayı anlamayı tasvir etmeyi yorumlamayı dinin toplumsal gerçekliğini sosyal bir fenomen olarak dini din ile toplumun karşılıklı ilişkilerini olduğu veya gerçekleştiği gibi sosyolojik perspektiften ampirik verilere dayanarak ama onu büsbütün sosyal ve sosyolojik olana indirgemeden anlama ve yorumlama çabasını ihtiva etmektedir.

Din sosyolojisinin konusu:dinin toplumsal ve toplumunda dinsel gerçekliğini ,dinin toplum ve toplumunda din üzerindeki etkilerini,bir kurum olarak dini,dini kurum,yapı,organizasyon,oluşum,grup,hareket,olay ve olguları dini ilşki ve etkileşimleri konu edinir.

Din tanımı 2ye ayrılır.
1substantif tanımlar
2fonksiyonel tanımlar

substantif özsel din içerik olarak sahip olduğu kutsal aşkın ilahi sır tanrı tabiüstü veya fizik ötesi anlam ve değer muhtevalarına bağlı olarak tanımlar.r.otto dini kutsalın tecrübesi olarak tanımlamıştır.spiro ise din kültürel olarak talep edilen insanüstü varlıklarla kültürel olarak kalıplaşmış etkileşimden oluşan bir kurumdur.

fonksiyonel(işlevsel)tanımlar,dinin özde ve temelde ne olduğu ile değil ne yaptığı ve insan ve toplumu nasıl etkilediği ile ilgilenmektedir.durkheime göre bir din,kutsal şeyler,yani ayrı tutulan ve yasak kabul edilen şeylerle ilgili inanç ve pratiklerden ibaret birleşik bir sistemdir.
t.parsons :ampirik olmayan normatif bir inanç sistemidir.
t.luckmann:din insan organizmasının bir yeteneği olduğundan dolayı insani olan aynı zamanda dinidirde.
c.geertz.din,insanlarda genel bir varlık düzenine ilişkin kavramlar formüle ederek ve bu kavramları bir gerçeklik atmosferiyle kaplayarak o gerçeklik atmosferi içinde eşsiz derecede gerçekçi görünen güçlü geniş kapsamlı ve uzun süreli ruhsal durum ve motivasyonlar tesis etmeye çalışan bir semboller sistemidir.

Dinin toplumsal işlevleri:

1)inananlarına çeşitli toplumsal durumlarda değişik toplumsal olaylar karşısında takip edecekleri tutum ve tavırları belirleyen bir zihniyet ve ideoloji kazandırma işlevidir.
2)bütünleştirme
3)bütünleştirme tersine parçalama ve çatıştırma işlevi
4)bütünleştirmeyle ilgili olan organizasyon işlevidir
5)sosyalizasyon
6)yapılandırma
7)kimlik bir varlık bilinci aidiyat bilinci birlikte var ve taraf olma bilinci
8)muhafazakar meşrulaştırıcı özellikleriyle yakından bağlantılı olarak kültürün korunmasında kuşaktan kuşağa aktarılmasında kültürün süreklilik kazanmasında işlevseldir
9)toplumda problemin kaynağı olarak ortaya çıkabilecek değerler çatışmasını önler 10)devletle toplum aktörleri arasında aracı kurumluktur
11)meşrulaştırma
12)din,insan toplumuna gündelik dünyayı aşan bir referans noktası kazandırır.din bireyler ve gruplar için hayata bir anlam verme duygusu sağlar.


alıntı