[Medine-web]

Diğer üç mezhepte abdeste başlarken niyet farzdır.hanbelide besmele farzdır.tertib yani farzın ayette sayılan sıraya uygun yapılması şafi ve hanbelide farzdır. muvalat yani abdest işlemlerinin ara verilmeden yapılması maliki ve hanbelide farzdır. Caferiler ayağın yıkanması değil meshedilmesi farzdır der.
· Mestle 6 km yürünebilmeli ve topuktan aşağı kısmında üç ayak parmağı girecek delik yırtık bulunmamalıdır.
· Şafiler cünüpluk için şehvetle gelmeyi şart koşmaz.
· Gusulde delk yani ovalama ve muvalat yani ara vermeden yapma maikilere göre farzdır.
· teyemmümde niyet farzdır.
· Farzlara bağlı olmaksızın Allah rasulunun değişik zamanlarda nafile olarak kıldığı regaib namazlar gönüllü olarak kılındığı için tatavvu namazlar olarak da adlandırılır. Farzlara bağlı kıldıkları ise revatib adını alır.
· Hanefide isfar yani sabah namazını oralık aydınlandıktan sonra kılmak müstehaptır. sadece kurban bayramının ilk günü müzdelifede bulunan hacıların o günün sabah namazını tağliste yani fecri sadık doğar doğmaz karanlıkta kımak faziletlidir. diğerlerine göre her zaman tağliste kılmak daha iyidir.
· namazda tadili erkan vaciptir.ebu hanifeye göre huruç bi sunih yani namazdan kendi fiili ile çıkmak rukundür.
· ezan okunurken her cümle arasında biraz beklenir ve ikinci cümlede ses biraz yükseltilir. buna teressül veya irtisal denir.kamet ise duraklama yapılmaksızın seri okunur. buna hedir denir.
· Muhazatün nisa: kadınların erkeklerle aynı safta veya hizada bulunmasıdır.
· Tek başına namaz kılana münferid, imama uyarak kılana muktedi denir.
· Müdrik: Namazın tamamını imamla kılan kişi./ lahik: namaza imamla başlamış ama namaza ara vermek zorunda kalmış kişi./ Mesbuk ise imama namazın 1. rekatinin rukusundan sonra yetişen kişidir.
· Kefeni sünnet: Erkek için Kamis,izar ve lifafe;kadınlar için bunlarla birlikte baş ve göğüs örtüsüdür.
· kefeni kifayet:erkek için izar ve lifafe ve kadın için bir de başörtüsüdür.
· kefeni zaruret ise tek parça beze sarılmak.
· haram ayların perşembe cuma ve cumartesi günleri oruç tutmak ve zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmakl tavsiye edilmiştir. Savmı davud ise bir güntutup bir gün yemektir.en faziletli oruçtur.
· ramazan bayramı 1. gün ve kurban bayramı günleri oruç tutmak haramdır.
· Nema: Zekatın şarlarından olan nema malın artıcı nitelikte olmasıdır. havelanül havl ise malın üzerinden bir kameri yıl geçmesidir.
· Nisab:Altında 20 miskal:85 gram; Gümüşte 200 dirhem:595 gram; hayvanlarda 5 deve;30 sığır ve 40 koyundur.
· Rikaz:yer altındai maden, define hazine gibi şeyler için kullanılır.
· zekat için hayvan saime olmalı yani senenin çoğunu meralarda otlayarak geçirmelidir.yemle beslenen hayvana ise malufe, ziraat nakliyat gibi işlerde kullanılan hayvana ise amile denir.
· devede 5ten 9a kadar 1 koyun, 10dan 14e kadar 2 koyun, 15ten 19a kadar 3 koyun gerekir. sığırda 30dan kırka kadar 2 yaşına basmış erkek veya dişi buzağı; 40tan 60a kadar 3 yaşına basmış erkek veya dişi buzağı gerekir. koyunda 40tan 120ye kadar 1 koyun, 121den 200e kadar 2 koyun, 200den 399 kadar 3 koyun gerekir.
· Fıtr sadakası ramazan bayramına kavuşan ve temel ihtiyaçları dışında belli bir miktar mala sahip müslümanın kendisi ve velayeti altındaki kişiler için verdiği bir sadakadır.
· haccın geçerlik şartları: 1) Hac niyetiyle ihrama girmek 2)özel mekan 3) özel zaman
· İhramın rukunleri: Niyet ve telbiyedir.
· Mikat yerleri: 1) Zulhuleyfe: Medine tarafından gelenlerin ihram yeri.mekkeye en uzak burasıdır.hz. peygamber veda haccında halen Ahbarı Ali denen bu yerde ihrama girmiştir.
· 2) Cuhfe: Mısır ve Suriyeden
· 3) zatuırk. ırak , 4) Karnulmenazil. necid ve kuveyt
· 5) yelemlem: yemen ve hindistan yönünden gelenlerin mikat yeridir.mekkeye en yakın mikat da budur.
· Haccın farzları ihram,arafat vakfesi ve ziyaret(ifaza) tavafıdır.
· haccın asli vacipleri. say, müzdelife vakfesi,şeytan taşlama, halk veya taksir(saçları kısaltma) ve veda (sader) tavafı olmak üzere 5tir.
· Remyi cimar:Şeytan taşlama işlemi.
· ilk tehallül: Cinsel ilişki dışında yasaklar kalkar. saçların traş edilmesiyle başlar. ikinci tehallülde ise cinsel ilişki dahil tüm yasaklar kalkar. ziyaret tavafının yapılmasıyla olur.
· Umrenin farzları ihram ve tavaftır.
· sahih ilmam: Umre ile hac arasında herhangi bir sebeble memlekete dönmek.
· Hedy:hac ve umre menasikiyle ilgili kesilen kurbana denir.Kurban bayramı dolayısıyla kesilene ise udhiyye denir.
· Cinayet:İhramlıyken harem bölgesinde yapılması yasak olan şeylerin yapılmasına denir.
· Kurban için koyu ve keçi 1 yaşını ama koyun gösterişli ise 6 aylık olabilir,sığır için 2 yaş ve deve için 5 yaş şartı aranır.
· kurban bayramın 3. günü akşama kadar kesilebilir,şafiye göre 4. gün de kesilebilir.
· Akika kurbanı hanefide mübahveya mendupken diğerlerinde sünnet, zahirilere göre vaciptir.
· Adam öldürme keffareti, mümin bir köle azad etmek buna gücü yetmezse 2 ay peş peşe oruç tutmaktır.
· hacda traş olma keffareti; 3 gün oruç veya 6 fakiri doyurmak yada bir koyun kurban etmektir.
· Rici talak: kocaya yeni bir nikaha ihtiyaç olmadan boşadığı karısına dönme imkanı veren boşama türüdür.
· Bain talak: kocaya boşadığı eşine ancak yeni bir nikahla dönme imkanı veren boşama şeklidir.
· Karşılıklı rıza ile boşanmaya muhalea veya hul denir.
· mahkemeye boşnma için başvurmaya tefrik denir.
· Lian: karısına zina etti deyip bunu ispat edemeyen karı kocanın karşılıklı lanetleşmesididr.
· İla: Kocanın 4 ay veya daha fazla karısına yaklaşmayacağına yemin etmesi, adamasıdır.
· Teokrasi: Din temelli devlet türü; Bizantinizm ise siyasal otoritenin dini otoritenin önüne geçmesi ve onu himayesine almasıdır.
· Ariyet: bir kimseye bedelsiz olarak belli bir süre kullanmak üzere bir malın verilmesi, türkçede bu akde iğreti sözleşmesi de denir.
· Karz: geri ödenmek üzere birine verilen mal, borç.
· Hibe: bir malın bedelsiz olarak başkasına temlikidir.
· havale. borcun bir kimsenin zimmetinden başka bir kimsenin zimmetine nakledilmesidir.
· Şüfa: Sahibine, satım akdine konu olan bir akarı, müşteriye mal olduğu bedel karşılığında mülkiyetine geçirme yetkisi vermedir.
· kefalet. Kefilin zimmetinin borçlunun zimmetine birleştirilmesidir.
· vedia: emanet mal.
· lukata:buluntu mal.
· Hisbe teşilatı: İslam toplumunda genel ahlakı ve kamu düzenini sağlardı. muhtesib denen görevliler vardı.
· diyanet dergisi 1962 de çıkmaya başladı.
· istilam:haceri esvedi selamlamak.