[nzr]

Islam mezhepler tarihi (6.ünite) kendi çalışmam ^_^

İSLAM MEZHEPLER TARİHİ

6.ÜNİTE : ŞİİLİK II

1) İslam düşüncenin teşekkülünde önemli bir yer işgal eden Şiiliğin en önemli kolunu oluşturan mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

A) Batıniyye
B) Seb’iyye
C) İmamiyye
D) Hariciye

2) Hz. Peygamberin vefatından sonra Hz. Ali ve sırasıyla onun iki oğlu ile torunlarını Allah’ın emri,Peygamber’in tayini ve vasiyeti ile meşru imam kabul eden ve böylece on iki imama inanmayı dinin aslına dahil bir rükün olarak görenlerin mezhebi aşağıdakilerden hangisidir ?

A) İmamiyye
B) Zeydiyye
C) Rafıziyye
D) Seb’iyye

3) İmamiyye Şiasına göre Hz. Peygamberin’in vefatından sonra halife-imam olarak on iki imamı kabul ettiklerinden dolayı aşağıdakilerden hangisi söylenir?

A) Caferiyye
B) Rafıza-Rafıziyye
C) İmamiyye
D) İsnaaşeriyye

4) İmamiyye Şiasına göre İmamlara inanmayı imanın şartlarından saydıkları için aşağıdakilerden hangisi söylenir?

A) Caferiyye
B) Rafıza-Rafıziyye
C) İmamiyye
D) İsnaaşeriyye

5) İmamiyye Şiasına göre Hem itikat hem de ibadet ve muamelatta İmam Cafer Sadık’ın görüşlerine dayandırdıklarından dolayı aşağıdakilerden hangisi söylenir?

A) Caferiyye
B) Rafıza-Rafıziye
C) İmamiyye
D) Ashabu’l-intizar



6) İmamiyye Şiasına göre On ikinci imamın gelişini beklemeleri sebebiyle aşağıdakilerden hangisi söylenebilir ?

A) Ashabu’l-intizar
B) Kaimiyye
C) Rafıza-rafıziyye
D) İmamiyye


7) İmamiyye Şiasına göre Bekleyiciler ve on ikinci imam için çokca kullanılan kaim (hayatta olan,var olan) ünvanı nisbetle aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Kaimiyye
B) Caferiyye
C) İsnaaşeriyye
D) İmamiyye

8) İmamiyye Şia muhalifleri mezhebi aşağıdakilerden hangisi ile adlandırmıştır?

A) Ashabu’l-intizar
B) Rafıza-Rafıziyye
C) Kaimiyye
D) Caferiyye

9) Hüseyin’in vefatını takiben muhtelif bölünmelere karşı karşıya kalan Şia’dan bir grup KİMİ babasından sonra ilim ve amel yönünden en üstün imamet makamına en layık kimse olarak benimsemiştir?

A) Muhammed b. El- Hanefiyye
B) Ali b. Hüseyin Zeynelabidin
C) Muhammed Bakır
D) Cafer Sadık

10) Aşağıdakilerden hangisi Vasilik,imamet,nass ve tayin fikirlerini ortaya atanlardan değildir?

A) Beyan b. Sem’an
B) Muğire b. Said
C) Ali b. Hüseyin Zeynelabidin
D) Abdullah b. Muaviye

11) İmamiyenin istinad edeceği çizgideki ilk ciddi farklılaşma ve imamet nazariyesi oluşturma teşebbüsleri KİMİN döneminde ortaya çıktı?

A) Cafer Sadık
B) Muhammed el-Hanefiyye
C) Muahmmed Bakır
D) Beyan b. Sem’an

12) Aşağıdakilerden hangisi İslami fırkalar tarafından teşbih ve tescim gibi aşırı fikirlere sahip olmakla suçlanmamıştır?

A) Hişam b. Hakem
B) Zürare b. A’yen
C) Mü’minü’t-Tak
D) Cafer Sadık

13) Aşağıdakilerden hangisi İmamiyenin öncüsü olduğu iddia edilen Mü’minü’t-Tak’ı reddeden Risale fi Redd-i Mü’minü’t-Tak adında bir risale yazmıştır?

A) Hişam b. Hakem
B) İbnü’r-Ravendi
C) Fazl b. Şazan
D) Ali b. Misem et-Temmar


14) I- Musa Kazım’ın öldüğünü kabul ederek imametin oğlu Ali Rıza’ya intikal ettiğine inanan Kat’iyye
II- İmameti Musa Kazım’da sona erdirip onun ölümsüzlüğünü ve kaim-mehdi olduğunu iddia eden Vakıfe
III- Musa Kazım’ın ölüp ölmediği konusunda bir karara varamayan grup.

Yukarıdakilerden hangisi Musa Kazım’ın ölümünden sonra,onun imametini ileri sürenler,onun ölüp ölmediği konusunda ayrılan gruplardandır?

A) Yalnız I
B) I-II
C) I-III
D) I-II-III

15)Abbasi halifesi Memun kimi veliaht olarak tayin etmiştir?

A) Ali Rıza
B) Fazl b. Şazan
C) Hişam b. Hakem
D) Yunus b. Abdurrahman

16)İmam Cevad oğlu Ali el-Hadi’ye bıraktığı mirası kime vasiyet etmiştir?

A) Ali Rıza
B) Zürare b. A’yen
C) Abdullah b. Musavir
D) Ali b. Misem et-Temmar





17)Aşağıdakilerden hangisi imametin kesildiğini ve peygamberler arasındaki fetret devri bir geldiğini söyleyenler arasında yer almaz?

A) Nevbahti
B) Küleyni
C) Askeri
D) El-Hur el-Amili

18)On birinci imam Askeri’nin gaybette (gizlide) bir çocuğu olduğunu ileri süren kesim aşağıdakilerden hangisi ile adlandırılır?

A) İsnaaşeriyye
B) Caferiyye
C) Kaimiyye
D) Rafıziyye

NOT: On iki imam sırasıyla şöyledir: Ali b. Ebi Talip / Hasan b. Ali / Hüseyin b. Ali / Ali b. Hüseyin Zeyne’l-Abidin / Muhammed el-Bakır b. Ali Zeyne’l-Abidin / Cafer es-Sadık b. Muhammed el-Bakır / Musa el- Kazım b. Cafer es-Sadık / Ali er-Rıza b. Musa el-Kazım / Muhammed Cevad et-Taki b. Ali er-Rıza / Ali el-Hadi en-Naki b. Muhammed et-Taki / Hasan el-Askeri b. Ali en-Naki / Muhammed el-Mehdi b. Hasan el-Askeri

19) Aşağıdakilerden hangisi tarihte “ Ebu Bekir ve Ömer’in müftüsü” olarak geçmiştir?


A) HZ. Osman
B) Hz. Ali
C) Kummi
D) Tusi

20)Muhacirlerle Ensar tesisi( muahat ) sırasında Hz. Ali kiminle kardeş seçilmiştir?

A) Hz.Ebu Bekir
B) Hz. Peygamber
C) Hz. Osman
D) Hz. Ömer

21)Aşağıdakilerden hangisi Hz. Fatıma ve Hz. Ali’nin çocuklarının ismi değildir?

A) Zeynep
B) Hasan
C) Hüseyin
D) Rukiye






22)Hz. Ali aşağıdaki hangi savaşa katılmamıştır?

A) Uhud
B) Bedir
C) Tebük
D) Hayber

23)Şia’ya göre,Peygamber, Veda Haccında Medineye dönerken NEREDE Hz. Ali’yi kendisine halife ve ümmete imam olarak tayin ettiğini açıkca bildirmiştir?

A) Ğadir Hum
B) Medine
C) Mekke
D) Ebva

24)“…fakat bununla emirliği ve sultanlığı kastetmedi.Öyle demek istemiş olsa idi;bunu açıkça söylerdi.Çünkü Resulullah Müslümanların en fasih olanıdır…” sözü kime aittir?

A) Abdurrahman b. Mülcem
B) Talha
C) Hasan el-Müsenna
D) Zübeyr

25)Aşağıdakilerden hangisi Hz.Ali ile Cemel’de karşı karşıya gelmemiştir?

A) Hz. Aişe
B) Talha
C) Zübeyr
D) Hz. Hamza

26)Hz. Ali sıffin savaşında KİM tarafından yaralanmıştır?

A) Amr b. As
B) Kevva el-Yeşküri
C) Abdullah b. Mülcem
D) Muhammed Bakır

27)Hz. Ali aşağıdakilerden hangisi ile anılmamıştır?

A) Emru’l-mü’minin
B) Aliyyü’l-Murtaza
C) Esedullahi’l-Galib
D) Seyfullah


NOT: Hz. Hüseyin’in lakabı : EŞ-ŞEHİD’tir.

NOT: Hayatında yüzden fazla evlilik yaptığı için “ MİTLAK “ (çok boşayan) lakabıyla anılan işi Hz.Hasan’dır. Hz.Hsana hanımı Cade tarafından zehirlenerek öldürülmüştür.


NOT: Ali b. Hüseyin’in lakabı “ibadet edenlerin süsü” anlamında Zeynelabidin’dir. Babası Hz. Hüseyin,annesi İran hükümdarı Yezdcürd’ün kızı olan Şehribanu’dur. Hz. Hüseyin’in soyu Zeynelabidin’den yürüdüğü için kendisine ayrı bir önem verilmiş ve Ebu’l-Eimme (İmamların Atası) olarak lakaplanmıştır.

28) On iki imam arasında,literatürde kendisinden en çok bahsedilen kişi aşaıdakilerden hangisidir?


A) Muhammed el-Bakır b. Ali Zeyne’l-Abidin
B) Cafer es-Sadık b. Muhammed el-Bakır
C) Musa el-Kazım b. Cafer es-Sadık
D) Ali er-Rıza b. Musa el-Kazım

29)Suyuti, aşağıdakilerden hangisi için “Ebu Bekir ve Ömer’i hayırla anmayan kimseden uzağım” dediğini nakleder?

A) Hasan b. Ali
B) Hüseyin b. Ali
C) Cafer es-Sadık b. Muhammed el-Bakır
D) Musa el-Kazım b. Cafer es-Sadık

30)Aşağıdakilerden hangisi Cafer Sadık’ı dinlemek ve bilgi almak için gelenler arasında yer almaz?

A) Ebu Hanife
B) Vasıl b. Ata
C) Cabir b. Hayyan
D) Osman b. Said

NOT: İmamiye’nin sekizinci imamı olan Ali Rıza’yı Halife Menun tarafından Abbasi tahtına veliaht olarak tayin edildi ve Horasan’a getirildi. Cenaze namazını bizzat Menun kıldırmış ve onu Tus şehrinin Senabad köyüne,babası Harun Reşid’in yanına defnetmiştir. Daha sonra bu yöre Ali Rıza’nın hatırasını yaşatmak için “ şehadet yeri “ anlamında Meşhed diye isimlendirildi.

31)İmamiyye Şiasına göre halen gaybet halinde bulunan, fakat gelecekte mehdi olarak ortaya çıkıp dünyada adil bir düzen kuracağına inanılan on ikinci imam aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hasan el-Askeri bç Ali en-Naki
B) Ali el-Hadi en-Naki b. Muhammed et-Taki
C) Muhammed el-Mehdi b. Hasan el-Askeri
D) Ali b. Muhammed es-Semarri

NOT : GAYBET DÖNEMİ : İmamiyye’ye göre on birinci imam Hasan el-Askeri, on ikinci imamı, yani oğlu Muhammed’i doğduğu zaman ve kendi vefatına kadar ki zaman zarfında birçok kişiye göstermiş ve onun kendisinden sonra Allah’ın hucceti ve ümmetin imamı olacağını bildirmiştir.Ancak Askeri vefat edince oğlu Muhammed de gizliliğe ( gaybet ) çekilmiştir. Bu tarihden itibaren başlayıp Muhammed’in döneceği kıyamete yakın bir vakte kadar devam edecek döneme Gaybet Dönemi denir. Bu dönem Gaybet-i Suğra ( küçük gaybet ) ve Gaybet-i Kübra ( büyük gaybet) adıyla iki devre ayrılır.

32)I- Muhammed’in başta amcası Cafer tarafından olmak üzere öldürülme endişesi
II-Gaybetin Şia için bir imtihan vesilesi olması
III-İmamların büyük ve küçük günahlardan korunmuş olması
IV- Açıklanmasına izin verilmeyen bir sebebe bağlı olması
V- İnsanların Allah’ın yolundan sağmaları sebebiyle Allah’ın onlara gazap edip huccetini aralarından çekip alması
Yukarıdakilerden hangileri Mehdi’nin gaybetinin gerekçeleri olarak zikredilmemiştir?

A) I-III
B) Yalnızca V
C) I-II-V
D) Yalnızca III

33)Aşağıdakilerden hangisinde dört sefir sırasıyla doğru verilmişitr?

A) Osman b. Said el-Amri, Muhammed b. Osman b. Said el-Amri, , Hüseyin b. Ruh en-Nevbahti, Ali b. Muhammed es-Semarri
B) Hüseyin b. Ruh en-Nevbahti, Osman b. Said el-Amri, Muhammed b. Osman b. Said el-Amri, Ali b. Muhammed es-Semarri
C) Ali b. Muhammed es-Semarri, Hüseyin b. Ruh en-Nevbahti, Muhammed b. Osman b. Said el-amri, Osman b. Said el-Amri
D) Ali b. Muhammed es-Semarri, Osman b. Said el-Amri,, Hüseyin b. Ruh en-Nevbahti, Muhammed b. Osman b. Said el-Amri

34)İmamiyye’ye göre on birinci imam Hasan Askeri aşağıdakilerden hangisi için “ benden sonra imamınız,size halifem budur;bundan sonra dağılmayın… O ne derse kabul edin,onun emrine uyun,sözünü dinleyin.Artık o, İmamımız’ın halifesidir;emir ona racidir.” demiştir?

A) Hüseyin b. Ruh en-Nevbahti
B) Osman b. Said el-Amri
C) Ali b. Muhammed es-Semarri
D) Muhammed b. Osman b. Said el-Amri

35)İmamiyye’ye göre ulemanın imamın dolaylı temsilcisi olabilmesi için sadece iki ön şart gerekir. Aşağıdakilerden hangisi bu ön iki şarttır?

A) İlim-Bilim
B) İlim-İmamet
C) Adalet-İmamet
D) İlim-Adalet

NOT: Şia uleması , imamların söz,fiil ve takrirlerini de sünnet kapsamının içine sokmuşlar ve buna geniş manasıyla sünnet asını vermekle birlikte daha çok ayrıştırıcı bir tabir olan AHBAR’ı (tekil: haber) kullanmışlardır.

36)İmamiyye, imamın gaybetini müteakip aşağıdakilerden hangisi tarafından telif edilen Kütüb-ü Erba’a ve daha sonra kaleme alınan bazı hadis külliyatının, el-Usulü’l-erba’umie adı verilen ve imamlara nispet edilen asıl cüzlerden teşekkül ettiğini ileri sürenlerden birisi değilidir?

A) Küleyni
B) Tusi
C) Said
D) Şeyh Saduk

37)İmamiyye Şiası, ilk defa aşağıdakilerin hangisinin zamanında akidelerini serbest bir şekilde yazmak ve yaymak imkanını elde etmiştir?

A) Büveyhiler
B) Safeviler
C) Abbasiler
D) Kaçarlar

NOT: Şii itikad ve fıkhının kurucuları olarak kabul edilen Müfid;Murtaza ve Tusi Büveyhiler döneminde yaşamışlardır.

38)İmamiyye geçmişten günümüze hangi devletlerin resmi mezhebi olmuştur?

A) Karahanlılar-Irak
B) Karakoyunlular-Osmanlılar
C) Suriye-Selçuklu
D) Safeviler-İran

39)Aşağıdaki ekollerden hangisi şeri esas olarak kitap ve sünnet’i hatta sadece imamların ahbarını nihai delil olarak kabul etmiştir?

A) Caferilik
B) Hambelilik
C) Usulilik
D) Ahbarilik

40)I-Muhakkık Hili
II-Allame Hilli
III-Behdehani
IV.Muhammed Emin Estarabadi

Yukarıdakilerden hangileri usuli ekolinin temsilcilerinden biri değildir?

A) Yalnız IV
B) I-II
C) I-II-III
D) II-III


41)Aşağıdakilerden hangisi Safeviler döneminde ahbarilik ekolünü sistematik hale getiren kimsedir?

A) Muhammed Emin Estarabadi
B) Behdehani
C) Alemle :Hilli
D) Şeyh Murtaza Ensari


42)Aşağıdakilerden hangisi İmamiyyenin imamının gaybetini müteakip yazıldığını kabul ettiği Hadis eseridir?

A) Kütübü Tus’,
B) Kütübü Ricalin
C) Kütübü Erba’a
D) Kütübü Saadeteyn

NOT : Safevilerden sonra tahta çıkıp Şiilikle Suniliği birbirine yakınlaştırma çabasında bulunan fakat başarılı olmayan hükümdar NADİR ŞAH’tır.
43)Aşağıdakilerden hangisi Kaçar hanedanlığına son verip hükümdarlığını ilan eden Rıza Pehlevi ve oğlu Muhammed Rıza Şah’ın İran’ı çağdaşlandırmak için yaptıkları girişimlerden birisi değildir?

A) Din adamlarının nüfusunu azaltmak
B) Kadın haklarının iyileştirmesi ve okuma yazma seferberliği başlatmak
C) Açıklanmasına izin verilmeyen bir sebebe bağlı olması
D) Eğitim alanında değişikler yapması

44)İşnaaşeriye mezhebi aşağıdaki ülkelerden hangisinin resmi mezhebidir?

A) Türkiye
B) İran
C) Suriye
D) Horasan

NOT: İran Devletinin Cumhurbaşkanlarının görev tarihlerine göre sıralanışı : Ali Ekber haşimi Rafsancani, Muhammed Hatemi, Mahmud Ahmedi Nejad

NOT: 1989 tarihinde vefat eden Ayetullah Ruhullah el-Musevi el-Humeyni’den sonra, anayasanın 110. maddesi gerecğince, rehberlik yani dini-siyasi önderlik makamına Ayetullah Ali Hüseyin Hamenei getirilmiştir.

45)İmamiyye’ye göre dinin iki ana bölümlerinden biri olan Usul-i Din hangi konuları içermektedir?

A) İbadet
B) İnanç-İtikat
C) Mezhepler
D) Muamelat
46)İmamiyye’ye göre dinin iki ana bölümlerinden biri olan Furu_i Din hangi konuları içermektedir?

A) İbadet
B) İnanç-İtikat
C) Mezhepler
D) Siyer

47)İmamiyye’ye göre dinin iki ana bölümlerinden biri olan Usul-i Din hangi konuları içememektedir?

A) Tevhid-Nübüvvet
B) İmamet
C) Adl-Mead
D) Oruç

48)Aşağıdakilerden hangisi İmamiyyeye göre tevhidin kendi içindeki esaslardan birisi değilidir?

A) Tevhid-i Fiil
B) Tevhid-i zat
C) Tevhid-i ibadet
D) Tevhid-i imamet

NOT: İmamiyye Şiasına göre imamların özellikleri : *Allah tarafından seçilmişlerdir.. *Günahsızdırlar..*Peygamberlerin görevleriyle görevlendirilmişlerdir..*Hz. Peygamberin soyundan gelmişlerdir.

NOT: Mead : Allah’ın kullarını ölümlerinden sonra tekrar diriltip dünyaya yaptıklaının hesabını sorması anlamına gelir.Mead cismanidir ve bunlara icmalen iman yeterlidir.

49)Aşağıdakilerden hanisi dinin usulüyle ilgisi olmamakla birlikte İmamşyye mensupları tarafından itikadi konu olarak kabul edilmektedir?

A) Raec’at (dönüş )
B) Siyer
C) Bi’ad
D) İbadet

NOT: Rec’at = dönüş Beda = zuhur Takkiye = korunmak,sakınmak

50)Aşağıdakilerden hangisi İmamiyye’nin şeri hüküm kaynaklarından birisi değildir?

A) Kitap-Sünnet
B) İcma
C) Önsezi
D) Akıl

NOT: Ehl-i Sünnetin Kütüb-ü Sitte diye isimlendirdiği altı hadis kitabı gibi, İmamiyye’nin de Küleyni’nin el-Kafi’si, Şeyh Saduk’un Men la yahduruhu’l-fakih’i, Şeyh Tusi’nin Tezhib ve İstibsar’ından oluşan Kütüb-ü Erba’a’sı bulunmaktadır.

İslamın 5 şartının farziyeti konusnda imamiyyenin ya da fıkıhdaki mezhepleri olan Caferiyyenin hl-i Sünnetle bir ihtilafı bulunmamaktadır. Ancak bazı ibadetlerin ifasında küçük farklılıklar göze çarpmaktadır.
Abdest,ezan ve namaz : Caferilikte abdest alırken ayaklar yıkanmaz,su ile mesh edilir.buna mukabil mestler üzerine mesh caiz değildir. Ezanda Muhammedün Resulullah’dan sonra Aliyyün Veliyyün ilavesi ve hayye ‘ale’l-felah’dan sonra hayye ‘ala Hayri’l-‘amel ilavesi yapılır. Seferiliğe bakılmaksızın beş vakit namaz üç vakit içinde cem edilerek kılınır.Sabah namazı kendi vaktinde, öğle ile ikindi ve aşam ile yatsı da birleştirilmek suretiyle eda edilir. Namazda kıyamdayken Malikiyye’de olduğu gibi elleri bağlamak gerekmaz.Secdedeyken secdenin toprak cinsinden bir madde üzerine yapılması gerekir.Bu iş için genelde mühür denilen Kerbela toprağından mamül taşlar kullanılır.Cemaatle teravih kılmak meşru değildir.

Humus: Ramazan ayında oruç, hac mevsiminde haccetmek ve zenginler için zekat konularında diğer mezheplerle bariz bir ihtilaf bulunmamaktadır.Hımus vergisi ise zekattan ayrı bir mali ibadettir ve zekat almaları haram olan Ehl-i Beyt mensuplarına tevdi denir.Ticari kazançlar, harp ganimetleri ,define ve arazi gelirlerinden beşte bir oranında verilir.

Nikah: Normal nikah ahdi ( akd-i daimi) yanında Caferiyye mezhebi, geçici nikah akdine (akd-i intika) izin vermektedir. Mut’a nikahı ya da sıyka nikahı denen bu nikah türü, Ehl-i sünnet’e ve diğer mezheplere göre caiz değildir. Hz.Peygamber’in belli bir süre bu nikahı uygulattığı ancak daha sonra yasakladığı bilinmektedir.Yasaklayıcı rivayetler Caferilerce muteber sayılmıştır.
Mut’a nikahı, geçici süreliğine yapılan bir akit olup iki şartı bulundurmalıdır.İlk şart, evlilik süresinin tayin edilmesidir. İkinci şart, kadına ödenecek ücretin belirlenmesidir. Tayin edilmiş süre bittikten sınra nikah, boşamaya veya başka bir işleme gerek kalmadan kendiliğinden sona ererç. Ayrılan kadın 45 gün iddet beklemeden nikahlanamaz.Bu nikahtan eğer çocuk doğmuşsa, velayeti babaya aittir ve babasının mirasına hak kazanır.Mut’a müddeti içindeki ölümlerde ise karı ile koca birbirine mirasçı olamaz….




CEVAPLAR
1-C 2-A 3- D 4- C 5-A 6-A 7-A 8- B 9-C 10- C 11-A 12-D 13-A 14-D 15-A 16-C 17-C 18-A 19-B 20-B 21-D 22-C 23-A 24-C 25-D 26-C 27-D 28-B 29-C 30-D 31-C 32-D 33-A 34-B 35-D 36-C 37-A 38-D 39-D 40-A 41-A 42-C 43-C 44-B 45-B 46-A 47-D 48-D 49-A 50-C