[enderhafızım]

s)İslam felsefesinde tercümeler aracılığıyla diğer kültürlerden etkilenen düşünce akımlarından biri olupArapça “zaman” anlamındaki bir kelimeden türeyen ve materyalist bir felsefî yaklaşıma işaret eden akıma ne ad verilir?
c)dehrilik

2s)Dehriliğin en önemli temsilcisi kimdir?
c)ibn ravendi

3s) Hayatının ilk döneminde Mutezile’ye mensup olup sonra rafiziliğe meyleden ve nihayet mülhidlik (dehrilik)’te
karar kılan şahıs kimdir?
c) ibn ravendi

4s)i bn ravendi nin eserleri nelerdir?
c) Fazîhatu’l-Mu’tezile, Kitabu’t-Tâc , Kitabu’l-Lü’lü , Kitabu’d-Dâmig, Zümürrüd, Kitabu’l-Ferîd, Kitabu’-Ta’di ve’t-Tecvir (veya Abesu’l-Hikme)

5s) Mu’tezilenin görüşlerini reddetmek için kaleme aldığı eseri hangisidir?
C) Fazîhatu’l-Mu’tezile”dir.

6s) Kitabu’l-İntisâr adlı eseri ile İbn Ravendî’ye cevap veren kimdir?
C)Hayyat

7s)Ravendi hangi eserlerinde madde ve alemin ezeli olduğunu, sonlu varlık olmadığını savunarak yaratılışı reddeder?
c) Kitabu’t-Tâc ve Kitabu’l-Lü’lü

8s) Ravendi hangi eserlerinde İslam prensiplerini ve Hz. Muhammed’i şiddetle tenkid ederek peygamberlik
müessesesine hücum eder ve peygamberleri göz boyayıcılar ve şarlatanlar olarak telakki eder.
c) Kitabu’d-Dâmig, Zümürrüd, Kitabu’l-Ferîd, Kitabu’-Ta’di ve’t-Tecvir (veya Abesu’l-Hikme)

9s) İbn Ravendî’ye reddiyeler yazan filozoflar kimlerdir?
c) Kindî “Risâletu’r-Redd alâ Delâili’l-Mulhidîn” adlı eseriyle, Farabî “Kitabu’r-Redd alâ’r-Ravendî” adlı eserleriyle reddiyeler yazmışlardır.

10s) ibn ravendi nin düşünceleri nelerdir?
c) peygamberleri göz boyayıcılar ve şarlatanlar olarak telakki eder, vahyi luzumsuz görür,mucizeyi inkar eder aklı tek rehber olarak görür ,Kur’an’ı taklid edip ve dualizm(Maniheizm)’in tevhid’den üstün olduğunu savunmuştur. ilahî hikmetin varlığını inkar etmiştir.

11S)ibn ravendi nin bu şekilde düşünmesinin ve kiyap yazmasının sebepleri nelerdir?
C) 1 yahudilerden para aldığı için
2 kendisi Yahudi veya Mecusi olduğu için
3 Mu’tezile’nin reisi olma sevdasını gerçekleştiremediği için
4) Berâhime olarak bilinen bir Hind mezhebinden veya İranşehrî’nin Hindlilerin mezhep ve görüşlerini işlediği eserlerinden etkilendiği için

12s) Şüpheci ve Serbest Fikirli Düşünürler kimlerdir?
c) İbnu’l-Mukaffa , Ebu’l-Atâhiyye, Ebu’l-Ala el-Ma’arrî, Ömer Hayyam

13s) Kitabu’l-Ahlâk, Edebu’l-Kebîr ve Edebu’s-Sağîr adlı eserleriyle bilinen Mazdeki dinini bırakarak
sonradan Müslüman olan şahıs kimdir?
c) İbnu’l-Mukaffa

14s) İbnu’l-Mukaffa nın görüşleri nelerdir?
c) İnsanın kendi hür iradesiyle mesut olabileceğini ve bundan dolayı da ALLAH’ın inayetine ihtiyaç duymayacağını savunmuş,Kur’an’ın vecizliğini kabul etmemiş ve Kur’an’a nazire yazmayı denemiştir. İşte bu tür fikirlerinden dolayı öldürülmüştür.
15s) Karamsarlığı ile dikkat çeken ve pek sevilmeyen, daha çok hissî şiir yazarak, bedbahtlıkla sonuçlanan aşk maceralarını dile getiren ,hayatın korkularına, ümitlerine, günah ve sevaba aldırmayan şüpheci kimdir?
c) Ebu’l-Atâhiyye

16s) Arap edebiyatı tarihinde en büyük özgür düşünür ve müstesna bir edebiyat ustası olup Hintli bir aileden gelen vejetaryen bir hayat süren bir sineği dahi öldürmekten nefret eden şüpheci kimdir?
c) Ebu’l-Ala el-Ma’arrî

17s)Ömer hayyam kimdir?
c) Selçukların hizmetinde bulunmuş büyük bir matematikçi ve astronomi alimi , insanlığın en değerli edebiyat hazinelerinden Rubaiyyât’ın yazarıdır.

18s)Dehriler ile Şüpheci ve Serbest Fikirli Düşünürler arasındaki fark nedir?
C) Şüpheciler dehrîler gibi aklı ve duyuları esas alıyorlarsa da, metafizik gerçekleri, ALLAH’ın varlığını tamamen ret ve inkar etmezler

19s) Felsefî sistemlerinde Tanrı’ya yer vermekle birlikte evrene ve insan hayatına her daim müdahalede bulunan dinî bir ilahiyata değil deist bir metafizik düşünceye işaret eden filozoflara ne ad verilir?
c) Tabiatçı Filozoflar

20s) Tabiatçı Filozoflar kimlerdir?
c) Serahsî ve Zekeriya er-Razi

21s) Latinlerin Rhazes, Alrazes ve Abubator olarak tanıdıkları tabib, filozof, kimyacı ve serbest düşünür kimdir?
c) Ebu Bekir Muhammed İbn Zekeriya er-Razi dir

22s) Gençlik yıllarında kuyumcu, sarraf veya büyük bir ihtimalle udî olup, simya için müziği terk eden ve daha sonra da otuz ya da kırkından sonra simya konusunda yaptığı deneylerden dolayı bir çeşit göz hastalığına yakalandı ve simyayı bırakan, et-Tıbbu’l-Mansûrî’yi yazan ve doktor olarak ün kazanan filozof kimdir?
c) Ebu Bekir Muhammed İbn Zekeriya er-Razi dir

23s)razi et-Tıbbu’l-Mansûrî’yi kime ithaf etmiştir?
c) İkinci Sâmânî hükümdarı olan Ahmed İbn İsmail İbn Ahmed adına Rey şehrinin valiliğini yapan hükümdarın yeğeni Mansur İbn İshak İbn Ahmed e

24s) Razi’nin hasımları kimlerdir?
c) Ebu'l-Kasım el-Belhi,Şuheyd İbnu'l hüseyin el-Belhi,Ebu Hatim er-Razi,İbnu'T-Temmar, Ahmed İbnu'-Tayyib es-Serahsi,Mutezile kelamcıları

25s)Razi hangi konularda eserler yazmıştır?
c) Tıp, Fizik, Mantık, Matematik ve astronomi, Şerhler, hülasalar ,kısa özetler, Felsefe ,nazari ilimler, Metafizik,İlahiyat, Simya, İlhad (ateistik)

26s) Latinceye tercüme edilen eserleri hangileridir?
c) Tıp ve simya

27s)Razi nin eserleri nelerdir?
c) )et-tıbbu'r-Ruhani,Es-Siretü'l-felsefiyye, Emari İkbali'D-Devle, Kitabu'l Lezze, Kitabu'l-İlmi'l-İlahi, Makale fi mba'de't-Tabia, eş-Şukuk ala Proclus

28s)Razi nin felsefesi nedir?
c) 1.Metod:O sadece akla inanır, nübüvvete ve vahye karşıdır
2.Metafizik.Kendi felsefesini yunanlılardan aldığı beş ezeli ilke üzerine kurmuştur:Tanrı , Külli ruh, ilk madde, mutlak mekan ve mutlak zaman.Bu beş ezeli ilkeden sadece Tanrı ve ruh canlı ve faaldir.Razi tenasuh teorisini kabul eder.
3.ilahiyat:Peygamberlere ihtiyaç yoktur,Akıl iyiyi ve kötüyü ayırt etmeye kadirdir,Peygamberler birbirleriyle çelişki içimdedir

29s)Razi “O, Tanrı’nın bize en güzel hediyesidir”dediği aklı hangi kitabında yücelterek anlatır?
c) et-Tıbbu’r-Rûhânî

30s) Razi nin Yeni-Eflatuncu metafizik fikirleri benimsemediğinin en büyük kanıtı nedir?
c) Proclas’a karşı yazdığı reddiyedir.

31s) Razî’nin metafizk doktrini hangi eserinde aranmalıdır?
c) Kitabu’l-İlmi’l-İlâhî

32s)Razi kitabında hangi konular üzerinde durmuştur?
c) Mekan, boşluk, zaman, süre, madde, ruh gücü, nübüvvet, hazlar ve maniheizm.

33s) Birûni’ye göre Zekeriya Razî, kadim Yunanlılardan hangi beş şeyin ezeli görüşünü almıştır?
c) Tanrı, küllî ruh, ilk madde, mutlak mekan ve mutlak zaman’dır.

34s) Bu beş ezeli ilkeden canlı ve faal olan hangisidir?
c)Tanrı ve ruh

35s) İnsan felsefe dışında bir yolla gerçek alemini bulamaz. Felsefe öğrenen ve hakiki dünyasını
tanıyan, bilgi kazanan kimse, kötü vaziyetten kurtulur” sözü kime aittir?
c)Razi

36s) Mutlak veya ilk madde atomlardan müteşekkildir. Madde ezelden beri mevcuttur. Çünkü bir şeyin yoktan meydana geldiğini kabul etmek mümkün değildir”diyen Razi cevher’i nasıl tarif eder?
c) En yoğun olan şeyler, toprağın cevheri ; toprağın cevherinden daha seyrek olanlar, suyun cevheri; suyunkinden daha da seyrek olanlar, havanın cevheri ve onunkinden de seyrek olanlar ateşin cevheri haline gelirler.

37s)Razi nin maddenin ezeliliğini göstermek için getirdiği 2 delil nedir?
c)1. delil yaratıklar açıkça ortadadır; o halde bir yaratıcı olmalıdır
2. delil yoktan yaratmanın imkânsızlığına dayanır

38s) Razî, kaç çeşit mekan ayırımı yapar?
C)2 çeşit mekan ayrımı yapar .Küllî veya mutlak mekan ile cüz’î ya da izafî mekan.

39s)Razi zamanı kaça ayırır?
c)2 ye ayırır. Mutlak zaman ve sınırlı (mahsûr) zaman. Mutlak zaman süre (dehr)’dir. Ezelidir ve işlemektedir. Sınırlı zaman ise, feleklerin, güneşin ve yıldızların hareketinden ibarettir.

40s)Razi nin ilahiyat konusunda düşünceleri nelerdir?
c) Razi, bir teisttir, ama vahiy ve nübüvvete inanmaz.

41s) Razî nübüvveti kaç temel üzerine tartışır?
c)3 temel üzerine tartışır
1 Akıl iyiyi ve kötüyü, faydalı ile zararlıyı ayırt etmeye kadirdir. Biz Tanrı’yı yalnızca akıl yoluyla bilebiliriz. Öyleyse neden peygamberlere ihtiyaç olsun?
2 Bütün insanlara rehberlik etme imtiyazını, bazı insanlara vermenin hiçbir haklı tarafı yoktur. Çünkü tüm insanlar akıl yönünden eşit doğarlar farklılıklar ancak yetişme biçiminden ve eğitimden kaynaklanır.
3 Peygamberler birbirleriyle çelişki içindedirler. Eğer onlar bir ve aynı tanrı adına konuşuyorlarsa bu tenakuz nedendir?

42s) İnsanoğlunun dine bağlanışının sebeplerini nasıl açıklar?
c) a)Taklit ve gelenek.
b)Devletin hizmetinde olan din adamlarının nüfuzu.
c)Dinin harici tezahürleri; basit ve saf kimselerin muhayyilesini etkileyen tören ve ayinler.

43s)Razî’nin ahlak felsefesi,hangi kitaplarında yer alır.
c) et-Tıbbu’r-Rûhânî ve es-Sîretü’l-Felsefiyye
44s) Bazı kimseler tarafından, Razî’nin, Sokrates’in modeline göre yaşamadığı suçlamasına karşı, felsefî açıdan kendi hayat tarzını savunduğu eser hangi eseridir?
c) et-Tıbbu’r-Rûhânî

45s)Razi Et-tıbbu’r-Rûhânî’de ahlakın temel konularını kaç bölüm içinde ele alır?
c)20 bölüm içinde ele alır Öncelikle aklı yüceltmekle işe başlar. Ardından arzular konusunu ele alırken ılımlı bir tavır takınır. İnsanın arzularına hakim olması gerektiğini söyler. Platon’un ruhun üç melekesi arasında yaptığı ayrımı alıp
kullanır. Bu melekeler, düşünme, gazap ve arzu (şehvet) gücüdür. Üç meleke arasında adaletin nasıl sağlanacağı üzerinde durur.
Razi ye göre haz : Haz, elem ve acı verenin kendi tabiî halinden çıkardığı bir şeyi tekrar bu hale iade etmesidir.
Razi ye göre aşk:b ir aşırılık ve arzulara boyun eğmedir
Razi ye göre kıskançlık:fakirlik ile açgözlülüğün bir karışımıdır.
Razi ye göre yalan: kötü bir alışkanlıktır. İki çeşittir: iyilik ve kötülük için olan yalan.
Razi ye göre cimrilik: bütünüyle kınanmaz. Onun değeri de gayesine bağlıdır. Şayet cimrilik, yoksulluk korkusundan kaynaklanıyorsa kötü değildir. Yok, eğer sırf öyle olma zevkinden kaynaklanıyorsa, kötüdür.
Razi ye göre cinsi münasebet: aşırıya kaçarsa bedene zararlıdır; erken yaşlanmaya, halsizliğe ve diğer birçok marazlara sebep olur

46s)Razi yi kısaca tanımlayınız
c) katıksız bir rasyonalistti.hikmet sahibi bir Tanrı’ya inanıyor, ama hiçbir dine inanmıyordu.her konuda akla güveniyordu. Dinler ve peygamberler birbirlerini yalanlamışlardır. Bütün insanlar yaratılıştan eşittir. Mucizeler birer vakıa değil, efsanedir. Din adamları ilmî araştırmaların en büyük düşmanıdır . Filozofların eserleri insanlık için mukaddes kitaplardan daha çok faydalıdır

47s)Irak’ın güneyinde yer alan Basra menşeli bir hareket olarak ortaya çıkan yazdıkları “Risaleler”i (er-Resâil) ile
ünlenen grubun adı nedir?
c) İhvan-ı Safa

48s) Neden kendilerine bu ismi vermişlerdir?
c) Kelile ve Dimne’deki “Tasmalı Güvercin” hikâyesinden mülhem olarak vermişlerdir

49s)Grupta bilinen kişiler kimlerdir?
c) Ebu Süleyman Muhammed b. Ma'şer el-Busti ,Ebu'l Hasen Ali b. Harun ez-Zencani, Ebu Ahmed Muhammed el-Mihrecani,el-Avfi,Zeyd er-Rıfaa

50S)Grubu kurma sebepleri nedir?
c) Şeriat bilgisizlikle boyanıp kirlendi, sapıklıklarla karıştı; onu bu kirlerden temizleyecek tek yol felsefedir. Yunan felsefesinin düzenlenmesi ve Arap şeriatının tanzim edilmesiyle olgunluğun oluştuğunu sandılar

51S) İhvan-ı Safa nın kaç risalesi vardır?
c)50

52s) İhvan-ı Safâ’nın eserleri nelerdir
c) Resailü ihvanı safa,Risaletü'l camia, Risaletü'l-Camiati ev ez-Zübtedü min Resaili ihvanı'S safa

53s) -İhvan-ı Safâ’nın en ünlü ve en önemli eseri nedir?
c) Resâilu İhvâni’s-Safâ (İhvân-ı Safâ’nın Risaleleri) adlı ansiklopedik derlemeleridir.

54s) İhvan-ı Safâ’ nasıl bir gruptu?
c) gizli olup gruba şahsî ve güvene dayalı temaslarla girilebiliyordu. Propaganda faaliyetlerini daha çok gençler arasında yürütüyorlardı. Grubun üyeleri, yaş durumuna göre, dört dereceye ayrılmaktaydı. İlk ve en aşağı derece, on beş yaşındaki gençlerden oluşuyordu. İkinci derece, otuz-kırk yaş arası üyelerden meydana geliyordu. Üçüncü derece, kırk-elli yaş arası üyelerden ibaretti. Sonuncu ve en üst derece ise elli ve üstü yaştan üyelerden oluşuyordu.

55s) İhvan-ı Safâ adlı grubun gayesi ne idi ?
c) Siyasi bir programları yoktu .Gayelerinin imanı tasdik etmek ve ahiret saadetine ulaşmak olduğunu söylemekteydiler. Teorik ilimlerde belli bir seviyeye ulaşmaya çalıştılar. Bunun yanında hiçbir yerde olmayan ütopya olan manevî bir şehir kurmak istediklerini açıkladılar.

56s)İhvan ilimler nasıl tasnif eder?
c) Üç kısma ayırmıştır. Matematik, fizik ve metafizik

57s) İhvan-ı Safa felsefesi kendilerinin de ifade ettikleri kaç kaynak üzerine oturtulmuştur?
c)4kaynak üzerine oturtulmuştur
1.Bilge ve filozofların matematik ve doğa bilimlerine dair eserleri.
2.Tevrat, İncil, Kur’an ve vahiy yoluyla peygamberlere gönderilen ve içlerinde birtakım sırlar bulunan kutsal kitaplar.
3 Varlıkların suretleri, gezegenlerin düzeni, burçların kısımları, yıldızların hareketleri ile maden, hayvan ve bitkiler aleminden bahseden tabiatla ilgili eserler.
4 Nefsin bedende olduğu ve bedeni terk ettikten sonraki çeşitli hallerinden bahseden tasavvufi ve metafizik eserler

58s)İhvan kimlerin etkisinde kalmıştır?
c) Usulde eklektik olan ihvan-ı Safa, matematikte Fisagor, Nikomakos ve Oklid’e, mantık, tabiat ve biyolojide Aristo’ya, metafizikte Eflatunculara, ahlakta Sokrat’a, din felsefesinde Farabi’ye bağlı iken tasavvufta Yeni-eflatuncuların etkisi altında kalmıştır.

59s)İhvan fisagorculuğun hangi öğretisini onaylamadı?
c)R uh göçü doktrini
s) İhvan Aristo’ya duyduğu saygıyı ifade etmek için nasıl bir hikâye uydurmuştur?
c) Hz. Peygamber demiş ki: “Aristo, getirdiğim risaleti bilecek kadar yaşasaydı, kesinlikle Müslüman olurdu”

60s)İhvan-ı safa ya göre bilgi kaç yolla elde edilir?
c)3 yolla elde edilir
1.Beş duyu ile bilgi edinme
2.Akıl vasıtası ile bilgi elde etme
3.Seyrü Sülük (intisab) ve otoriteyi tanıma ile elde edilen bilgi

61s )İhvan-ı safa ya göre felsefe nedir?
c) Felsefî hikmet, insanın olabildiğince ALLAH’a benzemeye çalışmasıdır. Bir başka ifadeyle, varlıkların mahiyeti hakkındaki ilmi elden geldiğince artırıp sevmek, bu ilimlerle iman ve ameli uyumlu hale getirmek”tir.

62s) İhvân-ı Safâ Felsefesinin Ana Kavramları nelerdir?
c) 1.Madde ve Suret
2.Zaman ve Mekan
3.Hareket
4.İlliyyet (Nedensellik)
5.Sayı
6.Varlık ve Südur

63s) İhvân-ı Safâ ya sudur teorisini nasıl açıklar?
c) el-Bârî (Yaratıcı, Tanrı): ilktir, kadim olan yegâne Varlık’tır; Bir’dir, hiçbir benzeri yoktur,
el-Akl (Akıl ya da nous): el-Akıl, Bari’den sadır olan ilk varlıktır .
Küllî Nefs: Muhît felekten yeryüzünün nefsine kadar bütün evreni içine alan mutlak cisimle bütünleşmiş alem ruhu mesabesindedir.
Tabiat: İhvân Küllî Nefsin ay-altı dünyasındaki bütün varolanlara etki eden gücüne tabiat
adını vermektedir. O, nesneler dünyasındaki bütün etkileri meydana getiren ruhanî bir güçtür.

64s) Dinî anlayış ve yaşayış biçimleri bakımından İhvan, insanları kaç grupta ele almıştır.
c)3 grupta ele almıştır.
1.Dinin zahiriyle yetinenler; peygamberi tasdik edip namaz, oruç vb ibadetleri güçleri ölçüsünde yerine getiren avam
2.Dinin zahiriyle amel ederler ama batınını anlamaya çalışırlar
3.Hem ilim hemde amele önem veren havas
65s) İhvan a göre dinî bilgiyi elde etmenin kaç yolu vardır?
c)2 yolu vardır. a) tahkik ve teemmül b)vahiy, iman, taklit ve telkin.

66s)İhvan a göre ibadet kaça ayrılır?
c) İbadeti, şerî ibadet ve felsefî ibadet şeklinde ikiye ayırmışlardır. Şer’î ibadet, Şeriat Sahibine (sahib-i namûs) itaat etmek ve namaz kılmak, oruç, haç ve diğer ibadetleri yerine getirmektir. Felsefî ibadet de ALLAH’ın birliğini (tevhid) ikrar etmektir.

67s) ihvan-safanın evrim anlayışına göre sosyopolojik evrimin üç temel etkeni nelerdir?
C)1.İlahi etken
2.Semavi ve coğrafi etken
3.Nefs terbiyesi etkeni

68s)İhvan hayvanları hangi yönleriyle insanlara benzetmiştir?
c)İ hvân, İnsan derecesine en yakın hayvanları huyları yönüyle at, zeka yönüyle fil ve papağan, fiziki yapısı itibarıyla maymun, sanatkarlık yönüyle de arı olarak belirler.ü

69s) İhvân-ı Safa’da ahlakın tek ölçüsü nedir
c) Nefs tezkiyesi

70S) İhvan ahlakı kaça ayırır?
c) fıtrî ahlak (el-ahlaku’l-merkûze), sonradan kazanılmış ahlak (el-ahlaku’l-mükteseb

71S)İhvan-ı safa insanlarda ahlakın oluşmasında dört faktörün etkin olduğunu belirtir. bu faktörler nelerdir?
C)1.Yaratılıştan sahip olunan mizaç ve karakter
2.İnsanın içinde doğup büyüdüğü çevre ve iklim
3.Aile ve okulda alınan dini eğitim
4.Çocuğun ana karnında ve doğduğu sırada gökteki yıldızların durumu ve tesir

72s)4 faktör arasında en etkili olan hangisidir?
c)4. dür

73S)İhvan agöre nübüvvetten sonra en şerfli meslek nedir?
c)felsefedir
İhvan a göre: güzel ahlak (hüsnü’l-hulk) ve adaletli yaşayışı (es-sîretü’l-âdile) meleklerin, kötü ahlakı ve fena yaşayışı (es-sîretü’l-câire) da şeytanların ahlakı diye nitelendirmiş; Eflatun ve Aristo arasında orta bir yol tutmuşlardır.
İhvan a göre: Faziletler, iki zıt taraf arasındaki orta yoldur.
İhvan’a göre: iyilik, ne mükâfat ne de korku için işlenmemelidir; iyilik bizzat iyilik için yapılmalıdır.
İhvan’a göre :Gerek akıl ile doğrudan doğruya keşfedilen, gerekse din ile belirlenen bütün değerlerin kaynağı, mutlak varlık Tanrı’dır.
İhvan’a göre :İnsan iyi ve kötü şeylerin bir kısmını akıl ve onun hükümleriyle, bir kısmını ise dinin koyduğu
emir ve yasaklarla bilebilir.
İhvân :hayırlı ameller ile onların ilimleri arasında uygunluğun olması gerektiği üzerinde ısrarla dururlar.