[umut628]

Türk islam edebiyatı 2. ünite özet ve deneme sınavı
TÜRK İSLAM EDEBİYATI 2.ÜNİTE

*türk islam edebiyatının kaynakları 3 başlık altında ele alınır.
-ilk kısım: bu edebiyata genel özelliklerini ve muhtevasını veren kaynaklar meydana getirmektedir.
-ikincisi: edebi metinlere ulaşmada başvurulacak başlıca kaynaklar olan divan mecmua ve cönk vs. gibi yazma ve matbu eserlerdir.
-üçüncüsü: edebiyat tanımak öğrenmek ve doğru biçimde günümüze aktarmak için yapılacak araştırma ve çalışmalarda başvurulacak kaynaklardan oluşmaktadır.


*nihat sami banarlı: islam medeniyeti çağlarında türk edebiyatının ilim ve fikir kaynağı başlangıçta tamamıyla kurandır. devrin ilim ve tefekkür hayatında esasen aynı kaynaklar nemalanmıştır

*agah sırrı levend: ümmet çağı türk edebiyatı islam dinini koyduğu hükümlere dayanır.

*türk edebiyatına şekil ve muhtevasına ait özellikleri kazandıran kaynaklar:
-necla pekolcay = türk islam edebiyatı

*doğrudan dini kaynaklar:

-kuranı kerim -hadis veya sünnetî nebevi -kısası enbiya
-eski kavim bilgileri -tasavvuf


*kuranı kerim:
-belagat anlayışını temellendirmiştir.
-cevdet paşanın belagati osmaniyyeyi kaleme alıp ilk defa klasik islam belagatini tam kadrosuyla ortaya koymuştur.

-kuranın türk nesri üzerindeki etkisi:
*kutadgu biligin mukaddimesiyle başlayıp

*rabguzinin kısasü'l enbiyası ile gelişerek

* anadolu sahasında behçetü'l hadaik merzuban-name, tazarru'at gibi eserlerle geliştirilmiştir.

Manayı en güzel ve kesin bir şekilde anlatmıştır.

*hadis veya sünnet-i nebevi:
-mücmel: kuranın ana hatlarıyla özet olarak verdiği pek çok bilgilerdir
.
-tafsil: doğru ve geniş bir şekilde açıklanarak anlaşılması


*mehmet akif safahatında kuran ile ilgili şiirlere yer verdiği gibi, pek çok beytinde de kuranı anlattığı için kuran şairi olarak tanınmıştır

-siyer-i mevlid türü örnekler:
*yazıcıoğlu mehmed'in XV.yy muhammediyesinde arapça mağaribü-z- zamanın türkçeye nazmen tercümesinden doğmuştur.

*kısas-ı enbiya ve tevarih-i hulefa: en seçkin örneklerinden biri muhiddin ibnül arabinin
fusüsü'l-hikem adlı eseridir. Ahmet bican türkçeye çevirmiştir.

*tasavvuf ve tarikatlerden gelen malzeme: mesneviden ilham alanlar;aydınlı dede ömer rüşeninin miskinlik-name, ney-name ve çoban namedir.hüsnü aşk müellifi şeyh galip..

*mutasavvufların nesirden ziyade manzum söze rağbet etmelerinde birçok sebep yanında ilahilerin maddi manada sözün güzeli nitelemesine daha uygun düşmesi etkili bir vasıta kabul edilmesinin önemi vardır.

*mevlevi, şeyh, derviş ve şairlerin hayatını anlatan eseler; ü
-sakıp dedenin: sefine-i nefise: mevleviyan
-esrar dedenin: tezkire-i şuara-i mevleviyye

*önemli tabakat:
-Hulvi mehmet efendinin lemezat-ı hulviyye ez-lemeat-ı ulviyye şairler hakkındaki önemli tabakattir.

*osmanzade hüseyin vasafın sefine-i evliya adlı eseri 17-20 yy yaşamış çoğu osmanlı 2000 kadar mutasavvıfın hayatını eserlerine anlatan önemli bir eserdir.

*doğrudan dini olmayan kaynaklar:
-İslam öncesi ve sonrası arap kültüründen gelen malzeme..
-islam öncesi ve sonrası arap kültüründen gelen malzeme, ahbar veya ahbarü'l arap, eyyamül arap adlarıyla anılır..

*kıssa: çok uzak mazide cereyan etmiş olaylar ve hayali unsurlarla süslenmiş remizli hikayeler tarif edilir.

*atasözleri: emsal

*vecizeler: kelamı kibar

*kabile ve aile şecerelerinden(ensab)

*prof.dr.nihad çetin: ahbar olarak değerlendirilmiştir.

*kıssaları anlatmak meslek haline dönüşmüş ve mesleği icra edenlere kass(cemi kussas) veya kasas denirdi.

*arap şairlerinden hatim/hatem et-tai hakkında bilgiler ahbardan intikal etmiştir.

*hatim/hatem et-tainin hayatını ve özelliklerini anlatmak üzere fars şairi hüseyin vaiz-i kaşifi kısasu asar-ı hatimi tai adıyla bir eser yazmıştır. türkçeye hikayeyi hatimi tai diye çevrilmiştir.

*islam öncesi ve sonrası fars kültüründen gelen malzeme :

-türk islam edebiyatına fars kültüründen gelen malzemenin de önemli bir kısmı iranlıların islam öncesi devirlerinden gelen dini (ateş-perest) ve milli rivayetlerinden kaynaklanmaktadır.
-büyük kısım gazneli mahmud adlı türk hükümdarının desteğiyle yazılmıştır. şehnamedede bulunmuştur.
-şehnameyi firdevsi yazmıştır
-şehname: iranın, pişdadiler, keyariler, eşkaniler, sasaniler gibi eski devirlerinin tarihini anlatan bir destandır.
-şehname: iranlılar ve turanlılar arasındaki mücadele destansı biçimde anlatılır. zaman zaman türk kültürüne yer verilmiştir.
-şehnamenin kahramanlarından birinin adı rüstemdir.

*devrin ilimleri:

-dini ilimler: gerçek ilimler ve gerçek olmayan ilimler


*dini ilimler:
-fuzuli matlau'l-itikad adlı bir akaid kitabı yazmuştır.

*gerçek ilimler: gerçek ilimlerin içine felsefe, matematik (riyaziye) musiki astronomi fizik kimya tıp gibi ilimler girmektedir.

-gerçek olmayan ilimler: astroloji(ilmi tencim) simya, büyü(sihir) vs. gibi havas yahut gizli ilimler denen alanlara ait bilgilerdir.


*havas ilimlerine ait pek çok özelliğe dayanan bu alanda ortaya konan eserlerden bir kısmı imam ali, imam cafer (cafer es-sadık), muhiddin arabi gibi islamın önde gelen kişilerine atfedilir.

*tefeül maksadıyla başvurulan eserler:
-hz.mevlananın=mesnevi divanı kebiri
-sadinin gülistanı
-hafız-ı şirazinin yunus emre ve niyazi-i mısrıinin divanlarıyla ahmediye muhammediye ve envarü'l aşikın gibi eserlerdir.

*yerli malzeme:
-türk milletinin kendine has: yaşama biçimi eğlencedeki mühim gün ve geceleri kutlama şekli sahip olduğu adet ve anananeler gibi hususlar toplanır.

-ilk mevlid kutlamaları: türk atabeği olan selahattin gökbörü tarafından başlatılmıştır.

*türk edebiyatı metinlerinin kaynakları:
-divan -mesnevi -mecmua -cönk -müntehabat (seçki, antoloji) münşeat gibi eseler


*divan:

-divan şiir kitaplarıdır. Bir şairin hayatı boyunca yazdığı şiirleri toplayan bir kitaptır.

*şairlerin eski ve yeni şiirleri bir araya getirilmiştir. Buna divan tertib etmek denir.

*divanda şiirler nazım şekillerine göre sıralanır. En başta büyük nazım şekilleri yer alır. Kasideler (tevhid, na't münacaat, medhiye) terkib-bend terci- bend ve müsammatlar..

*orta hecimde şiirler sayılacak gazeller yer alır.

*hemen hemen her harfte bir gazel yer almışsa bu divan mürettep kabul edilir

*divanın son kısımda küçükten en küçüğe doğru şu nazım şekilleri yer alır:

rubai
kıta,
nazım,
müstakil beyit
mısralar


*en eski divanlarının başında yunus divanı gelir.

*orta asya sahasında hatırlanacak ilk eser ahmet yesevinin divanı hikmetidir.

*osmanlı edebiyatı sahasının klasik ölçülerine uygun ve aruzla yazılmış şiirleri toplayan divanlarının başında ahmedinin eseri gelmektedir.

Ahmed-i dai ve şeyhinin divanları bundan sonraki önemli divanlardır.

*mesnevi

-kahramanları hep aynı olan aşk maceralarının anlatıldığı uzun manzumelerdir.

-arap edebiyatında mesnevi yoktur.

Kökü pehlevi edebiyatına kadar giden bu şekil fars edebiyatının islami devrinde X.asırda rudegi gibi şairlerin eserleri ile ortaya çıkmıştır.

Firdevsi ile büyük bir gelişme gösterdikten sonra araplara geçmiştir.



*Mecmua:

-çeşitli büyüklükteki metinlerin ve risale denilen küçük kitapçıkların derlenip bir araya getirilmesi ile oluşturulan ve bazen derleyicisi belli çoğu kere de derleyeni bilinmeyen eserler olarak tarif edilebilir.

*mecmuaların dini olanları:

-mecmuatül e hadis
-mecmua-i fetava
-mecmua-i ed'iye gibi isimlerle anılmıştır.


*edebi olan mecmualar ise:

-mecmua-i eşar
-mecmua-i tevarih
-mecmua-i münşeat
-mecmua-i ebyat

*CÖNK:

-aşık edebiyatı halk edebiyatı ve folklar ürünlerinin toplandığı anonim mahiyette mecmua türüdür.

*MÜNTEHABAT:

-sözlükte “seçilmiş, seçilerek bir araya getirilmiş” anlamında olan kelime müntehabtır

-müntehabın çoğulu müntehabattır

-geniş hacimli eserlerin içinden belirli kısım veya konuların seçilmesi ve düzenlenen eserlere denir.

*mecmua, muhtar/
*muhtarat, muktefat/
*muktetafat

*muhtasar/ muhtasarat, mülahhas, telhis, hulasa, tezhip, zübde başlığını taşıyan eserler bir tür müntehabat sayılır.

-müntehabat XIX.yy dan sonra gelişmiştir.türklerde.

* XIX. Yüzyıldan sonra gelişmiş müntehabatlara örnek olarak: şinasinin müntehabatı eşarı

edirne müftüsü fevzi efendinin müntehabat-ı divani fevzi adlı eserleri örnek verilebilir.

*müntehabatların türk edebiyatında en tanınmış örneği ziya paşaya aittir. en hacimli ve önemli örneği:1262 şiir ihtiva eden harabatı türk edebiyatında bütünüyle şiire tahsis edilmiş müntehabatlardır.


*XX. yy. Başlarında edebi metinleri derleyen antoloji niteliğindeki kitaplar arasında bulgurluzade rıza beyin müntehabatı bedv-i edebiyyesi önemlidir.

*Türk islam edebiyatı çalışmalarında başvurulacak kaynaklar:
-tabakat
-tezkiretü'ş şuara

*tabakat:
– günümüzdeki ansiklopedik biyografi kitaplarına benzeyen bir telif türüdür

Tabakatler osmanlı devrinde teracim/teracim-i ahval kitapları adıyla anılmıştır tezkire gibi.

Osmanlı tabakat kitaplarına çok sonradan kaleme alınmış Tabakatle en meşhur eserlerden biri mehmed Süreyya beyin sicill osmanlı veya tezkire-l meşahir-i osmaniyye

Bursalı mehmet Tahir beyin osmanlı müellifleridir

Hacı zihni efendinin meşahiru’n nisası islam öncesinden itibaren arap, fars ve türk dünyasında ilim, edebiyat, tasavvuf ve siyaset alanında meşhur olmuş 1165 kadınla ilgili genel bir eserdir
*Örnek eserler tabakat'e
-feriüddin attar: farsça: tezkiretül evliya(72 mutasavvıfın hayatına dair yazılmış eserdir)
Sinan paşa başta olmak üzere birkaç kere tercüme edilmiş sufi tabakattır

-molla cami: farsça: nedehatül üns
-ali şir nevai: nesayimül muhabbenin şemaimil fütüvvet

*türk musikisi alanında ilk tabakat şeyhülislam ebu ishakzade esad efendi tarafından atrabü'l asar fi tezkireti urefai'l edvar adıyla kaleme alınmıştır.

*türk musikisi alanında son ve mühim tabakat ibnül emin mahmut kemal inalın kaleme aldığı hoşsadadır.

osmanlı hattatları hakkındaki tabakatın başında gelibolu mustafa alinin menakıb-ı hünervanı gelir.

*osmanlı devlet adamlarıyla ilgili tabakat kitaplarının en önemlileri osmanzade taib’in hadikatü-l – vüzerası gelir.

*şeyhülislam hakkında ilk tabakat müstakim zadenin devha-meşayih-i kibardır.

*tezkiretü'ş-şuara:

*türk-islam edebiyatını daha doğrudan ilgilendiren biyografik eserler şuara tezkireleri başlığı altında toplanır

-ali şir nevai tarafından ilk tezkire mecalisü’n- nefais 455 şairin hayat hikayesini aktarır.

-osmanlı sahasındada ilk eser sehi beyin XVI. Asır osmanlı şairlerinden 229’nu anlatan heşt bihişttir.

*türk-islam edebiyatını tanımak öğrenmek ve doğru biçimde günümüze aktarmak için yapılacak araştırma ve çalışmalarda başvurulacak klasik kaynaklar

-sufi tabakaları
-tezkiretü-ş-şuaralar
-tezkire-i hattatin
-hadikatü'l -vüzera

1- Türk islam edebiyatının kaynakları kaç kısımdan oluşur ?

a -2
b -3
c -4
d -5
e- 6

I - divan,mecmua,cönk v.s
II - bibliyografya,kaynakça,müracaat eserleri ve başvuru kaynakları
III- Kur'anı-ı kerim,hadis veya sünnet-i nebevi,kısas-ı enbiya ,tasavvuf
IV- islam öncesi ve sonrası Arap kültürü,islam öncesi ve sonrası Fars kültürü

2- yukarıdakilerden hangisi yada hangileri Türk islam edebiyatının kaynaklarının ilk kısmını oluşturmaktadır ?

a-) I-II
b-) III-IV
c-) II-III
d-) yalnızca III
e-) yalnızca I

3- aşagıdakilerden hangisi günümüzde Edebiyat fakultelerinde ,İslami Türk Edebiyatı yerine kullanılan isimlerden degildir ?

a-) divan edebiyatı
b-) eski türk edebiyatı
c-) klasik türk edebiyatı
d-) Osmanlı edebiyatı
e-) tanzimat edebiyatı

4-)'Ümmet Çagı Türk Edebiyatı' hakkında aşagıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur ?

a-) Tanzimattan sonra Türk edebiyatına yön veren islami düşünür ve yazarların oluşturdugu birligin kullandıgı isim
b-) Osmanlı devletinin edebiyattaki ulaştıgı en üstün nokta
c-) Osmanlı devletinin tarihe karışmasıyla genelde, aşagılamak ,karalamak,küçümsemek veya reddedici maksatlada yapılan adlandırma
d-)Osmanlı devletinin gerileme döneminde , içinde bulundugu bunalım durumunun ,Ümmet'çilik terimiyle bütünleşmeyi sağlamak amacıyla bu döneme verilen isim
e-) yeni kurulan Türkiye cumhuriyetinin ilk döneminde ,tekke ve zaviyelerin kapatılmasıyla oluşan tepkilerini en aza indirmek için kullanılan adlandırma

5-)'islami türk edebiyatında neviler','islami türk edebiyatı metinlerini tetkik metodları' adlı eserler kime aittir ?

a-) Nihat Sami Badarlı
b-) Necla Pekolcay
c-) Şemsettin Şinasi
d-) Ziya paşa
e-) Nazan Bekiroğlu

6-) Aşagıdakilerden hangisi edebiyatı etkileyen doğrudan dini kaynaklardan degildir ?

a-) kelam-ı kibar
b-) kısas-ı enbiya
c-) tevarih-i hulefa
d-) Kuran-ı Kerim, hadis veya sünnet-i nebevi
e-) tasavvuf ve tarikatler

7-) Aşagıdakilerden hangisi Türk islam edebiyatında H.z Peygamber konulu eserlerden degildir ?

a-) Mevlit
b-) Miraciye
c-) Mücizat-ı Nebi
d-) Hilye
e-)ilm-i tencim

8-) aşagıdaki yazar eser eşleştirmelerinin hangisi yalnıştır ?

a-) Müntehebat ı Eşar - Şinasi
b-) Miskinllik name - Dede Ömer Ruşen
c-) Divan ı Hikmet - Ahmet Yesevi
d-) Tezkiretül Evliya - Ziya paşa
e-) Hadikatül vüzera - Osmanzade Taib

9-) İslami Türk edebiyatında siyer - mevlid türünün ilk örnegi olan Muhammediye hangi yüzyılda kim tarafından yazılmıştır ?
a-) XV. yy Yazıcıoğlu Mehmet
b-) XV. yy süleyman Çelebi
c-) XIV.yy Muallim Naci
d-) XIV yy Zİya Paşa
e-) XVI yy. Namık Kemal

10-) Hangisi edebiyatı etkileyen dogrudan Dini olmayan kaynaklardan degildir

a-) islam öncesi ve sonrası Arap kültüründen gelen malzeme
b-) islam öncesi ve sonrası Fars kültüründen gelen malzeme
c-) islam öncesi ve sonrası Roma kültüründen gelen malzeme
d-) Devrin ilimleri ( ilim ve fen )
e-) Yerli malzeme ( Türk milletinin kendine has yaşama biçimi ,sosyal hayatı )

11-) İslam kültüründe mecmua türü ,henüz adı konulmadan .H.z Peygamber'in ............ yazımına izin vermesiyle çıkmıştır
yukarıdaki cümlede noktalı yere aşagıdaki şıklardan hangisi gelmelidir

a-) Hilye
b-) Hadis
c-) Miraciye
d-) Naat
e-) Siyer-i Nebi

12-) Türk edebiyatındaki ilk mesnevi olma özelligi taşıyan eser ve yazarı hangisidir

a-) Tezkiretül evliya - Feridüddin Attar
b-) Divan-ı Hikmet - Ahmet Yesevi
c-) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
d-) Divân-ı Lügati't-Türk - Kaşgarlı Mahmut
e-) mecalisün nefais - Ali Şir Nevai

13-Kim belagati osmaniyyeyi kaleme alıp ilk defa klasik islam belagatini tam kadrosuyla ortaya koymuştur?

a-Ziya paşa
b-Mevlana
c-Cevdet paşa
d-Yusuf has hacip
e-Ahmet yesevi

14- osmanzade hüseyin vasafın sefine-i evliya adlı eseri 17-20 yy yaşamış çoğu osmanlı kaç mutasavvıfın hayatını anlatan önemli bir eserdir?

a-1000
b-2000
c-100
d-500
e-750

15- …… çok uzak mazide cereyan etmiş olaylar ve hayali unsurlarla süslenmiş remizli hikayeler tarif edilir. Boşluğa hangi kelime gelmelidir?

a-Hikaye
b-Masal
c-Anı
d-Kıssa
e-Roman

16- hatim/hatem et-tainin hayatını ve özelliklerini anlatmak üzere fars şairi …….. kısasu asar-ı hatimi tai adıyla bir eser yazmıştır. türkçeye hikayeyi hatimi tai diye çevrilmiştir
Yukardaki boşluğa hangi isim getirilmelidir?

a-Hüseyin vaiz-i kaşifi
b-Firdevsi
c-Sadi
d-Feridüddin-i atar
e-Cevdet paşa

17-“ islam medeniyeti çağlarında türk edebiyatının ilim ve fikir kaynağı başlangıçta tamamıyla kurandır. devrin ilim ve tefekkür hayatında esasen aynı kaynaklar nemalanmıştır”
Bu söz kime aittir?

a-Fuat köprülü
b-Agah sırrı levend
c-Nihat sami banarlı
d-Necla pekolcay
e-Sami şenocak

18- Kısas-ı enbiya ve tevarih-i hulefanın en seçkin örneklerinden biri muhiddin ibnül arabinin
fusüsü'l-hikem adlı eseridir. Eseri kim türkçeye çevirmiştir?

a-Fuat köprülü
b-Namık kemal
c-Şeyh galip
d-Ahmet bican
e-Nihat sami banarlı

19-Şehname’yi yazan kimdir?

a-Firdevsi
b-Şeyh galip
c-Nedim
d-Ahmet yesevi
e-Yunus emre


20-Şehname , vaktin şahı olan kime sunulmuştur?

a- I. Mahmud
b- Melikşah
c- Alparslan
d- Gazneli mahmud
e- Osman gazi

21- Kitabında Kuran ile ilgili şiirlere yer verdiği gibi, pek çok beytinde de Kuranı anlattığı için, Kuran şairi olarak tanınan şair kimdir?

a-Firdevsi
b-Nedim
c-Mehmet akif Ersoy
d-Yunus emre
e-Nihat sami banarlı

22- Kuranın ana hatlarıyla özet olarak verdiği pek çok bilgilere ne ad verilir?

a- Tafsil
b- Mücmel
c- Hadis
d- Sünnet
e- Rukün

23- Kuranın türk nesri üzerindeki etkisirabguzinin kısasü'l enbiyası(en önemli eseri) Anadolu sahasında behçetü'l hadaik, merzuban-name, tazarru'at gibi eserlerle hangi döneme girmiştir?

a-Gerileme
b-Duraklama
c-Gelişme
d- Başlangıç dönemi
e- Milli akım dönemi

24- Orta Asya sahasında hatırlanacak ilk eser olan divanı hikmet kimin eseridir?

a- Ahmet yesevi
b- Mevlana
c- Yunus emre
d- Şeyh galip
e- Hacı bektaşı veli

25-)'Bir şairin hayatı boyunca yazdığı şiirleri toplayan kitap'. Bu tanım aşağıdaki Türk Edebiyatı Metinleri'nin hangisinin tarifidir?

a-) Mesnevi
b-) Cönk
c-) Mecmua
d-) Müntehabat
e-) Divan



26- ……. son kısımda küçükten en küçüğe doğru şu nazım şekilleri yer alır: kıta, nazım, müstakil beyit ve mısralardır
Yukarıdaki boşluğa hangi kelime gelmelidir?

a-Cönk
b-Divan
c-Mesnevi
d-Mecmua

27- ilk …… kutlamaları, türk atabeği olan selahattin gökbörü tarafından başlatılmıştır
Yukarıdaki boşluğa hangi kelime gelmelidir?

a-Miraciye
b-Kaside
c-Naat
d-Mevlit

28- Hemen hemen her harfte bir …… yer almışsa bu divan mürettep kabul edilir
Yukarıdaki boşluğa hangi kelime gelmelidir?

a-Gazel
b-Mesnevi
c-Cönk
d-Mecmua

29-En eski divanlarının başında hangi divan gelir?

a-Yusuf divanı
b-Divan
c-Yunus divanı
d-Divan-ı hikmet


30- Kahramanları hep aynı olan aşk maceralarının anlatıldığı uzun manzumelere ne denir?

a-Mesnevi
b-Cönk
c-Gazel
d-Mecmua


31- Çeşitli büyüklükteki metinlerin ve risale denilen küçük kitapçıkların derlenip bir araya getirilmesi ile oluşturulan ve bazen derleyicisi belli çoğu kere de derleyeni bilinmeyen eserlere ne denir?

a-Mesnevi
b-Cönk
c-Gazel
d-Mecmua

I-mecmuai eşar
II-mecmuai tevarih
III-mecmuatül e hadis
IV-mecmua i fetava

32-Yukarıdakilerden hangisi mecmuaların edebi olanları arasındadır?

a- III-IV
b- I-II
c- I-II-III
d- I-III-IV

I-mecmuai münşeat
II-mecmua i fetava
III-mecmuai ebyat
IV-mecmuatül e hadis

33-Yukarıdakilerden hangisi mecmuaların dini olanları arasındadır?

a- I-III-IV
b- II-IV
c- I-II-III
d-hepsi

34- aşık edebiyatı halk edebiyatı ve folklar ürünlerinin toplandığı anonim mahiyette mecmua türüne ne denir?

a-mecmua
b-mesnevi
c-cönk
d-gazel

35- geniş hacimli eserlerin içinden belirli kısım veya konuların seçilmesi ve düzenlenen eserlere ne denir?

a-tabakat
b-mesnevi
c-gazel
d-müntehabat

36- müntehabatların türk edebiyatında en tanınmış örneği kime aittir?

a-ziya paşa
b-namık kemal
c-ahmet yesevi
d-mevlana


37-müntehabat kaçıncı yüzyıldan sonra gelişmiştir?

a-XI.
b-XVI.
c-XVII.
d-XIX.

38- XIX. Yüzyıldan sonra gelişmiş müntehabatlara kimin müntehabatı eş’ar eseri örnektir?

a-mevlana
b-şinasi
c-ziya paşa
d-ahmet yesevi

39- XX yy. Başlarında edebi metinleri derleyen antoloji niteliğindeki kitaplar arasında kimin müntehabatı bedv-i edebiyyesi önemlidir?

a-mehmed Cevdet
b-edirne müftüsü Fevzi bey
c-Süleyman bahri
d-bulgurluzade rıza bey


40- osmanlı devrinde teracim/teracim-i ahval kitapları adıyla anılmış, günümüzdeki ansiklopedik biyografi kitaplarına benzeyen bir telif türüne ne denir?

a-tabakat
b-mecmua
c-cönk
d-mesnevi

41- feriüddin attar: farsça: tezkiretül evliya
-molla cami: farsça: nedehatül üns
-ali şir nevai: nesayimül muhabbenin şemaimil fütüvvet
Yukarıdaki eserler hangi edebi türe örnektir?

a-mesnevi
b-gazel
c-tabakat
d-müntehabat


42- hangi edebi tür firdevsi ile gelişme gösterdikten sonra Arapların eline geçmiştir?

a-gazel
b-mesnevi
c-cönk
d-mecmua


43-türk musikisi alanında ….. tabakat şeyhülislam ebu ishakzade esad efendi tarafından atrabü'l asar fi tezkireti urefai'l edvar adıyla kaleme alınmıştır.
Yukarıdaki boşluğa hangi kelime gelmelidir?

a-son
b-ikinci
c-ilk
d-üçüncü


44-türk musikisi alanında …… ve mühim tabakat ibnül emin mahmut kemal inalın kaleme aldığı hoşsadadır.
Yukarıdaki boşluğa hangi kelime gelmelidir?

a-ikinci
b-üçüncü
c-son
d-ilk

45-kimler hakkındaki tabakatın başında gelibolu mustafa alinin menakıb-ı hünervanı gelir?

a-osmanlı hattatları
b-osmanlı padişahları
c-şeyhülislamlar
d-osmanlı vezirleri





46-hüsnü aşk kimin eseridir?


a-şeyh galip
b-ahmet yesevi
c-mevlana
d-nedim



47-aşağıdaki eserlerden hangisi mesneviden ilham alanlar arasında olan aydınlı dede ömer rüşeninineserleri arasında değildir?


a-miskinlik-name
b-ney-name
c-aşkname
d-çoban name



48-aşağıdakilerden hangisi mevlevi, şeyh, derviş ve şairlerin hayatını anlatan eser olan tezkire-i şuara-i mevleviyye’yi yazandır?


a-aydınlı dede ömer Ruşen
b-esrar dede
c-sakıp dede
d-buhurizade Mustafa ıtri efendi



49-aşağıdakilerden hangisi mevlevi, şeyh, derviş ve şairlerin hayatını anlatan eser olan sefine-i nefise-i mevleviyan’ı yazandır?


a-sakıp dede
b-esrar dede
c-mustafa ıtri efendi
d-hulvi mehmed efendi



50-lemezat-ı hulviyye ez-lemeat-ı ulviyye
Halveti meşayih ve şairler hakkındaki önemli tabakattir.bu eseri yazan aşağıdakilerden hangisidir?


a-esrar dede
b-aydınlı dede ömer Ruşen
c-hulvi mehmed efendi
d-sakıp dede



51-fuzuli matlau'l-itikad adlı ne kitabı yazmıştır?


a-akaid
b-siyer
c-fıkıh
d-kelam



52-devrin ilimlerinden hangi ilime ait pek çok özelliğe dayanan bu alanda ortaya konan eserlerden bir kısmı imam ali, imam cafer (cafer es-sadık), muhiddin arabi gibi islamın önde gelen kişilerine atfedilir?


a-gerçek ilimler
b-havas ilimleri
c-ahlaki ilimler
d-siyer



53-firdevsinin şehnamesinde kimler arasındaki mücadele destansı biçimde anlatılır ve zaman zaman türk kültürüne yer verilir?



a-iranlılar-bizanslılar
b-iranlılar-turanlılar
c-turanlılar-bizanslılar
d-hiçbiri














Cevaplar


1-) B
2-) B
3-) E
4-) C
5-) B
6-) A
7-) E
8-) D
9-) A
10-)C
11-)B
12-)C
13-)C
14-)B
15-)D
16-)A
17-)C
18-)D
19-)A
20-)D
21-)C
22-)B
23-)C
24-)A
25-)E
26-)B
27-)D
28-)A
29-)C
30-)A
31-)D
32-)B
33-)B
34-)C
35-)D
36-)A
37-)D
38-)B
39-)D
40-)A
41-)C
42-)B
43-)C
44-)C
45-)A
46-)A
47-)C
48-)B
49-)A
50-)C
51-)A
52-)B
53-)B







alıntıdır