İSLAM DÜŞÜNCE TARİHİ
1. İnsanlık tarihinin bilinen en eski düşünce geleneği olan, Mezopotamya ve Akdeniz havzası medeniyetlerinin temelini oluşturan, özellikle Astronomi, Matematik,Simya,Astroloji ve Sihrî(okült) düşünceler bakımından zengin ve ileri seviyedeki geleneğe ne ad verilir?
A) Sasânî Geleneği
B) Yunan-Hellenistik Geleneği
C) Hermes Geleneği
D) İskenderiye Geleneği
E) Harran Geleneği
2. Aşağıdakilerden hangisi Meşşâiyye akımının savunduğu dört nedenden biri değildir?
A) Fâil
B) Şeklî
C) Mâhiyet
D) Maddî
E) Gâye
3." Tekâfü-i edille" kavramı aşağıdaki felsefi akımlardan hangisini ifade eder?
A) Rasyonalizm
B) İdealizm
C) Ateizm
D) Bilinemezcilik
E) Realizm
4. Aşağıdakilerden hangisi, Meşşa'i filozofları Gazzali'den sonra da tenkid eden filozoflardan biridir?
A) Ebu'l- Berekat el-Bağdadi
B) İbn Haldun
C) İbn Miskeveyh
D) Ali İbn Rıdvan
E) Ebu Bekr Zekeriyya er-Razi
5. Aşağıdakilerden hangisi Meşşâi filozofların Tanrı hakkında kullandıkları sıfatlardan biri değildir?
A) İlk Sebep
B) Zorunlu Varlık
C) İlk Varlık
D) İşiten
E) İlk Muharrik
6. İbnü'r-Râvendî aşağıdaki akımlardan hangisinin temsilcilerinden biri olarak görülür?
A) Tabiatçılar
B) Meşşailer
C) Işrakilik
D) Dehriyye
E) Tasavvuf
7. Varlığın meydana gelişini Tanrı, ruh, madde, mekan ve zaman olmak üzere beş ezeli ilke ile açıklayan fakat deist bir dünya görüşü savunduğu için İslâm dünyasında takipçileri olmayan tabiatçı filozof kimdir?
A) Ebu Bekr Zekeriyya er-Razi
B) İbn Sina
C) İbn Bace
D) İbn Rüşd
E) Kindî
8. Meşşai filozofların insan aklının yetkinleşmesindeki ve bilgi edinmesindeki son aşamasına verdikleri ad aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kuvve halindeki akıl
B) Fiil hale geçmiş akıl
C) Müstefad akıl
D) Meleke halindeki akıl
E) Potansiyel akıl
9. Aşağıdakilerden hangisi düşünme eyleminin temel özelliklerinden biri değildir?
A) Soru sorma
B) Mutlak neden
C) Yatay algı
D) Yorum
E) Sosyal algı
10. İbn Rüşd'ün, İslâm'ın asli inanç ilkelerine aykırı olmadıkça yabancı kültürlerden felsefi ve ilmi hakikatleri almanın meşru olduğunu savunduğu eseri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Faslu'l-makâl
B) Ahlâk-ı Alâî
C) Hâyişeler
D) Eş-Şeceretü'l İlâhiyye
E) İzâhu'l Hikem
11. Kur'an'ın kendi başına anlaşılabileceği inancına sahip olan, ilahi sözün kendiliğinden apaçık olduğu ve rasyonalitesini kendi içinde taşıdığına dair kanaatleri ile dikkat çeken grup aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mu'tezile
B) Selefiler
C) İşrakiler
D) Hariciler
E) Meşşailer
12. Asıl adı Hüseyin'dir. Ebû Ali künyesiyle anıldığı gibi tıp ve felsefe alanında en büyük otorite demek olan “eş-Şeyhü’r-Reîs” unvanıyla tanınır. Batı’da ise “Avicenna” olarak bilinen filozof kimdir?
A) Farabi
B) İbn Sina
C) İbn Rüşd
D) El-Kindî
E) Gazzali
13. Kindî ve savunduğu fikirleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Haricilik mezhebinin güçlü bir savunucusu ve bu mezhebin kelâm okulunun kurucusudur.
B) Halife Me'mun tarafından kurulan Beytü'l-Hikme kadrosunda yer alanlardan biridir.
C) İslâm düşünce tarihçileri tarafından ilk İslâm filozofu olarak kabul edilir.
D) Kitâb fi’l-felsefeti’l-ûlâ felsefe alanında yazdığı en hacimli eserdir.
E) İlimleri öncelikle dini ve insani olarak ikiye ayırır.
14. İbn Sina akıl konusunda, insanın sahip olduğu bilme yeteneğine ne ad verir?
A) Meleke halinde akıl
B) Fiil halinde akıl
C) Müstefâd akıl
D) Kutsî akıl
E) Kuvve halinde akıl
15. Aşağıdakilerden hangisi Fârâbî'nin ilimleri sınırlandırdığı beş ana başlıktan biri değildir?
A) Dil
B) Fıkıh
C) Mantık
D) Matematik
E) Fizik ve Metafizik
16.İbn Bacce ve savunduğu fikirler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Ona göre insanın en yüksek ve yetkin boyutu akıldır.
B) Ona göre insanın en temel fiilini tümel kavramlar oluşturur.
C) İnsanı yapısı itibariyle evrene benzetir ve Tabiî, Duyusal ve Aklî olma üzere üç boyutu olduğunu savunur.
D) Batı İslâm'ında Endülüs'te felsefe alanında yetişen ilk büyük ve önemli filozoftur.
E) Felsefesinin temel konusu varlık ve evrendir.
17. İbn Tufeyl'in meşriki hikmet tasavvurunu oluştururken örnek aldığı düşünür kimdir?
A) Zekeriya Razi
B) Gazali
C) Farabi
D) Kindî
E) Aristo
18.İbn Bacce'ye göre hangi akıl yetkinliğindeki insanlar tabiat bilimleri ve matematiksel bilimlerle uğraşan kimselerdir?
A) Su'eda
B) Cumhur
C) Nuzzâr
D) Müstefâd
E) Kutsî
19. İslâm'da Daava-yı Kavmiyye adlı eserinde ırkçılığı tenkit ederek Türkçülüğün Esasları adlı esere tenkitler getiren, "İslâmiyet'in Esasları, Mazisi ve Hali" adlı makalesinde ise İslâm dininin akılla daima barışık gittiğini kanıtlamaya çalışan, Darülfünundaki dersleri sırasında Fransızca felsefe terimlerinin Osmanlıca'ya nasıl aktarılacağına dair önemli çalışmalar yapan, çağdaş İslâm düşünürü kimdir?
A) Elmalılı Hamdi Yazır
B) Muhammed İkbâl
C) Hilmi Ziya Ülken
D) Nurettin Topçu
E) Babanzâde Ahmet Naim
20. Hemedan yakınlarındaki Esedabad'da doğan, Muhammed Abduh ile birlikte Batı'nın sömürgeciliğine karşı Müslümanları birleştirmeyi amaçlayan El-Urvet el-Vuskâ adlı gazeteyi çıkartan, II. Abdülhâmid döneminde İstanbul"a da gelip dersler veren İslâm düşünürü kimdir?
A) İsmail Hakkı İzmirli
B) Cemâleddîn Afgânî
C) Babanzâde Ahmet Naim
D) Muhammed İkbâl
E) Elmalılı Hamdi Yazır
CEVAPLAR:
1.C
2.C
3.D
4.A
5.D
6.D
7.A
8.C
9.E
10.A
11.D
12.B
13.A
14.E
15.B
16.E
17.B
18.C
19.E
20.B