[nurşen35]

İSM-İ MEVSULÜN CÜMLENİN UNSURLARINDAN BİRİ OLMASI



İsm-i mevsul : Fail , mef'ul ya da mübteda, haber ve inne ,kane ve kardeşleri ( nevasihtan) birinin ismi ve haberi gibi herhangi bir unsuru olabilir. O zaman cümle içindeki yerine göre mahallen merfu , mahallen mansub ya da mahallen mecrur olur.

İsm-i Mevsul Fail Durumunda;

قال الذين كفروا

Kalellezine keferu .... Küfredenler ( küfreden kimseler ) dedi.

Mesela cümlede (Ellezine ) Kale fiilinin failidir. Mahallen merfudur.

İsm-i Mevsul Mef'ul Durumunda ;

اسال من يعرف

İsel men ye'rifü Bilen kimseye ( ya da bilen kimselere) sor..

Bu cümlede Men , İsel fiilinin mef'ulüdür. Mahallen mansubtur.

İsm-i Mevsul Mübteda Durumunda;

الذي يقرا يتعلم

Ellezi yakraü yeteallemü ( Okuyan kimse öğrenir)

yeteallemü ( haber )
Ellezi ( mübteda)

İsm-i Mevsul Sıfat Durumunda ;

هذا هو النبي الذي وجدوا ( وجدوه ) في كتابهم

Heze hüvennebiyyüllezi vecedü ( vecedühü) fi kitebihim .

Bu ( kendisini ) kitaplarında buldukları peygamberdir. ( Ellezi ) cümlede sıfattır.

İsm-i Mevsul Nevasih'in İsmi Durumunda ;

ان الذين سمعوا قول النبي هم الصالحون

İnnellezine semiu kavlennebiyyi hümüssalihun

Peygamberin sözünü dinleyen kişiler salih kişilerdir.

İnnellezine ( İnnenin ismi) ------ Essalihun ( İnnenin haberi)


İsm-i Mevsul Haber Durumunda ;


هذا الذي رزقنا من قبل

Hezellezi rizükna min kablü

Bu ( meyveler ) bundan önce (dünyada) rızıklandığımız şeydir.(dediler) ... Bakara 25.


İsm-i Mevsul Muzafun İleyh Durumunda ;


صراط الذين انعمت عليهم

Sıratallezine Enamte Aleyhim..

( Bizi dosdoğru yola ilet) Kendilerine nimet verdiğin kimselerin yoluna.. ( Fatiha 7 )

Cümlede Ellezine ( Muzafun İleyh ) 'dir.