Arapça İsm-i Meful
İsmul Meful اِسْمُ المَفْعُولِ
Fiilden türeyip de yapılan işten etkilenen kişi veya nesneyi gösteren kelimeye İsmul Meful
اِسْمُ المَفْعُولِ denir. Türkçedeki edilgen sıfat-fiil karşılığıdır.
İsmul Meful, sulasi (üçlü) fiilden
مَفْعُولٌ vezninde türer.
Örnekler:
كَتَبَ yazdı -
مَكْتُوبٌ yazılmış
كَسَرَ kırdı -
مَكْسُورٌ kırılmış, kırık
رَبَطَ bağladı -
مَرْبُوطٌ bağlanmış, bağlı
عَلِمَ bildi -
مَعْلُومٌ bilinen, belli
Diğer fiillerin ismul mefulleri ise, meçhul muzari fiillerinden yapılır.
Meçhul muzariden, muzarilik harfi atılır, yerine mazmum (ötreli) bir
م harfi getirilerek İsmul Meful yapılır.
Örnekler:
اُرْسِلَ gönderildi -
يُرْسَلُ gönderilir -
مُرْسَلٌ gönderilen
كُذِّبَ yalanladı -
يُكَذِّبُ yalanlanır -
مُكَذِّبٌ yalanlanan
اُكْتُسِبَ kazanıldı -
يُكْتَسَبُ kazanılır -
مُكْتَسَبٌ kazanılmış
دُحْرِجَ yuvarlandı -
يُدَحْرَجُ yuvarlanır -
مُدَحْرَجٌ yuvarlanmış
تُقُلْقِلَ kıpırdatılır -
يُتَقَلْقَلُ kıpırdatılır -
مُتَقَلْقَلٌ kıpırdatılan
Uyarı 1:
Sulasi (üçlü) fiil lazım ise, o fiilin İsmul Mefulu olmaz.
Uyarı 2:
Aşağıdaki bablardan İsmul Meful olmaz.
[COLOR=#ff0000][SIZE=3]اِفْعِيلاَلٌ
- اِفْعِلاَلٌ
- اِنْفِعَالٌ
Uyarı 3:
İsmul Meful de bazan isim olarak kullanılır.
Örnek:
مَعْرُوفٌ: bilinen, iyilik
مَجْذُوبٌ: deli