Arapça İsm-i İşaretler
İşaret İsimler -
أَسْمَاءُ الإِشَارَةِ
Türkçede, bilindiği gibi, yakındaki bir şeyi göstermek için "bu", az ötedekini göstermek için "şu", uzaktakini göstermek için de "o" işaret sıfatlarını kullanmaktayız. İşaret edilen şey çok ise, "bunlar", "şunlar", "onlar" şeklinde kullanırız. İşaret sıfatına, arapçada işaret ismi denir.
Arapçada işaret isimleri şunlardır:
لِلْمُؤَنَّثِ
لِلْمُشْتَرَكِ
لِلْمُذَكَّرِ
ذِهِ ذِي تِي
şu ikisi
ذَا
تَانِ (تَيْنِ)
şu ikisi
ذَانِ (ذَيْنِ)
şunlar
أُولاَءِ
Arapça'daki esas işaret isimleri bunlardır. Ancak, yakın ve uzaktaki şeyleri göstermek için, bunların ön veya sonlarına takılar getirilir:
a- Yakın için işaret isimleri:
لِلْمُؤَنَّثِ
لِلْمُشْتَرَكِ
لِلْمُذَكَّرِ
هَذِهِ هَذِي
bu
هَذَا
هَتَانِ
bu ikisi
هَذَانِ
هَؤُلاَءِ
bunlar
هَؤُلاَءِ
Görüldüğü gibi, başa, uyarmak için bir (هـ (هَاءُ التَّنْبِيهِ eklenerek yapılıyorlar.
b- Uzak için işaret isimleri:
[SIZE=5]
لِلْمُؤَنَّثِ
لِلْمُشْتَرَكِ
لِلْمُذَكَّرِ
تَاكَ تِيكَ
o
ذَاكَ
تَانِكَ
o ikisi
ذَانِكَ
اُولاَئِكَ، اُولَئِكَ
onlar
اُولاَئِكَ، اُولَئِكَ
Görüldüğü gibi, sona كَ eklenerek yapılıyorlar.
İşaret isimleri ile, işaret olunan şeyler, erlik, dişilik, teklik, ikilik ve çokluk bakımından birbirlerine uyarlar. İşaret etmek için kullanılan kelimeye إِسْمُ الإِشَارَةِ İşaret ismi denir. Kendisine işaret olunan, gösterilen şeye de المُشَارُ إِلَيْهِ denir.
Örnekler:
هَذَا اَلْوَلَدُ bu çocuk
هَذِهِ المَدْرَسَةُ bu okul
هَذِهِ الطَّالِبَةُ bu kız öğrenci
هَذَانِ الطَّالِبَانِ bu iki öğrenci
هَاتَانِ الوَرْدَتَانِ bu iki gül
أُولاَءِ الصُّنَّاعُ şu sanatkarlar
أُولاَءِ البَنَاتُ şu kızlar
هَؤُلاَءِ البَنَاتُ bu kızlar
هَؤُلاَءِ الأَطْفَالُ bu çocuklar
أُولاَئِكَ الطُّلاَّبُ o öğrenciler
أُولاَئِكَ الطَّالِبَاتُ o kız öğrenciler
Uyarı 1: ذَاكَ - تِيكَ - هُنَاكَ kelimelerine لِ eklenerek daha uzaktaki bir şeye işaret edilir:
Örnek:
ذَلِكَ القَصْرُ o saray
تِلْكَ القُبَّةُ o kubbe
Uyarı 2: İşaret isminin sonuna eklenen zamir, karşımızdakine göre değişir. Bir kitabı, bir erkeğe gösterirken: ذَاكَ الكِتَابُ deriz. Bir kadına gösterirken: ذَاكِ الكِتَابُ deriz. Kitabı, iki kişiye gösteriyorsak: ذَاكُمَا الكِتَابُ deriz. Birçok kimseye gösteriyorsak: ذَاكُمُ الكِتَابُ deriz.
Uyarı 3: Arapçada, yer göstermek için, başlıca dört işaret ismi kullanılır:
[SIZE=5]
burası, burada
هُنَا
şurası, şurada
هُنَاكَ
orası, orada
هُنَالِكَ
orası, orada
ثَمَّ ثَمَّةَ
Örnek: هُنَا مَحَطَّةُ القِطَارِ Burası tren istasyonu هُنَالِكَ وَطَنُنَا Orası vatanımız وَ لِلَّهِ المَشْرِقُ وَ المَغْرِبُ Gündoğusu ve günbatısı Allah'ındır فَأَيْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللهِ Nereye dönerseniz Allah oradadır