www.medineweb.net 
2    
Sebepleri, haşr, Mebde, Mead) 2)nazar ve İstidlal yoluyla bilinecek alan. (Hükümler, meseller,  
öğütler.)  
c) Dirayet Müfessirinin Uygulayacağı Yöntem  
1)Tefsir edilen kavramı konu ve âyet’e mutabık olmalı.  
2) Nüzul sebepleri gözetilmeli.  
3) Ayetin ruhuna uymayan “detaylı sarf-nahiv kaidelerine, fıkıh ile fıkıh usulü meselelerine, akaid,  
kelam bunların münakaşasına dalmaktan uydurma hadislerden, kıssa ve haberlerden kaçınmak.  
4)Müfessir zeki olmalı bir ayetin çeşitli vecihlere muhtemel olması durumunda tutarlı davranmalı.  
d) Bazı Dirayet Tefsirleri   
1)Râzi – “Mefahitu’l-Gayb”  
Bazı alimler tefsirle ilgili şunu söyler “Râzi’nin Tefsirinde, Tefsirden başka herşey var.” Bunun sebebi  
çok çeşitli meseleleri izah etmesindendir. Tefsirinde münazaralardan, seyahatlerden, başından geçen  
ilginç olaylardan bahseder.   
2)Kâdi Beydavi – “Envâru’t-Tenzil ve Esaru’t-Te’vil”  
Fıkıhta Şafii’dir. Eserinde Mu’tezile olan Zemahşeri’nin Keşşaf adlı eserinden etkilenmiş, “Keşşafın,  
Sünni versiyonudur”.Sadece Osmanlı alimleri eseri üzerine 60 civarında şerh ve haşiye yapmıştır.  
3)Nesefi – “Medariku’t-Tenzil”  
Fıkıhdaki hükümleri Hanefi mezhebine göre aktarır. İbn Abbas’dan gelen tefsir rivayetlerini  
açıklamıştır. Keşşaf’dan etkilenmiştir.  
4)Ebussuûd – “İrşadu’l-Akli’s-Selim ilâ Mezaye’l-Kitabi’l Kerim”  
Osmanlı Şeyhü’l İslamıdır. 2.Ebu Hanife lakabı verilmiştir. Keşşaf, Beydavi, Râzi gibi eserlerden  
etkilenmiştir.  
5)Âlusi – “Ruhu’l Meâni fi Tefsiri’l Kur’ânil-Azim”  
Aslında Âlusi bir çok alim ve edebiyatçı yetiştiren büyük bir ailenin adıdır.Zemahşeri, Râzi, Kâdi  
Beydâvi, Ebû Hayyân, Ebussuûd, Suyûti, İbnu’l –Arabi, ibn teymiyye’den etkilenmiştir.  
TEFSİR ÜNİTE 6. özet     
Ekol kavramının tanımı   
Ekol kavramı, bir bilim ve sanat dalında ayrı nitelik ve özellikleri bulunan yöntem ve akım anlamına  
gelmektedir.    
Tefsir ekolleri kavramı   
Tefsîr alanıyla ilgili olarak tefsir ekolleri kavramı, tefsîr ilmi içerisinde müstakil niteliklere ve özelliklere  
sahip; kendi içinde yöntem ve prensipleri bulunan; ayrıca belli temsilcileri ve literatürü olan akım ve  
okullara verilen isimdir.    
Tefsir ekollerinin ortaya çıkıp gelişmesinde en önemli etkenler   
1) temsilcilerinin interdisipliner (değişik ilimlerde ihtisas sahibi) şahıslar olmasıdır. Yani, hem tefsîr  
alanı, hem de başka alanda uzman olan şahısların tefsîre dair çalışma yapmaları neticesinde ilgili  
akımlar ortaya çıkmıştır.  
2) Hicrî birinci yıldan itibaren İslâm coğrafyasının genişlemesi, Arap olmayan unsurların Müslüman  
olması, İslâm toplumunda siyasi karışıklıkların baş göstermesi, akaid ve iman konusunda ihtilafların  
ortaya çıkmasıdır.    
Tefsîr ekolleri içerisinde, “mezhebî tefsîrler” alanı       |