[Mihrinaz]

Buhârî’de Ebû Hüreyre’den (r.a) nakledildiğine göre Hz. Peygamber (s.a.s) Necd tarafına bir askerî birlik göndermiş, bölgede yürütülen askerî hareket neticesinde Benû Hanîfe’den Sümâme b. Usal adlı biri esir alınarak Medine’ye getirilmiş ve Mescidin direklerinden birine bağlanmıştı.

Resûlullâh, mescide çıktığında:

“Ey Sümâme, gönlünden ne geçiriyorsun? Benden ne umuyorsun?” diye sordu. Sümâme buna şu cevabı verdi:

“Gönlümde hayır ümidi var ey Muhammed! Şayet sen beni öldürürsen, kanlı bir caniyi öldürmüş olursun. Şayet bana (afv nimeti) in’âm edersen, nimete karşı şükreden bir kişiye in’âm etmiş olursun. Eğer (kurtuluş akçesi için) mal istersen, ne kadar istersen, işte malım, veririm!”

Karşılıklı olarak yapılan bu konuşmadan sonra -İbn Hişâm’ın verdiği bilgiye göre- Hz. Peygamber, Sümâme’ye müslüman olmasını söyledi. Fakat o, müslüman olmaktan kaçındı.

Hz. Peygamber, Sümâme’nin yanına ikinci ve üçüncü gün de uğradı. Aynı konuşmalar tekrarlandı, fakat Sümâme bir türlü müslüman olmuyordu. Hattâ -İbn Hişâm’ın verdiği bilgiye göre- sonuncu gelişinde Hz. Peygamber’e:

“Ey Muhammed, artık yeter, eğer öldüreceksen öldür... Fidye istiyorsan, ne kadar diliyorsan söyle vereyim!” dedi.

Resûlullâh (s.a.s), bir süre sonra Sümâme’nin salıverilmesini ashâbına emretti. Böylece Sümâme, affa uğradı ve salıverildi.

Ancak burada şuna işaret edelim ki, Sümâme, kendi kabilesinin ileri gelenlerinden biri olduğu için Peygamberimiz onun itibarını düşünmüş, bizzat evinden yemek çıkartmış, ilâve olarak da sabah-akşam deve sütü ikram edilmişti.

Bu sırada ibretli bir gelişme oldu. Serbest bırakılan Sümâme’nin, memleketine dönüp gideceği sanılırken yıkanıp temizlenmiş olarak Hz. Peygamber’in yanına gittiği görüldü. Gerçekten de Sümâme, Resûl-i Ekrem’in huzuruna gelerek müslüman oldu ve huzurda şöyle dedi:

“Ey Muhammed, vallahi şu yer üzerinde bana senin yüzünden daha düşman bir yüz yoktu. Fakat bu sabah, senin mübarek siman, bana yüzlerin en sevimlisi göründü. Vallahi ben dinler içinde en çok senin dinine düşmandım. Fakat bu sabah, senin dinin bana göre dinlerin en sevimlisidir. Vallahi ben memleketler arasında, en çok senin şehrinden nefret ediyordum. Fakat bu sabah, senin içinde bulunduğun şehir, bana göre şehirlerin en sevimlisidir…” (Tecrîd, X, 374 vd.; h. no: 1647; İbn Hişâm, es-Sîre, IV, 287 vd)

Hatıb b. Ebi Beltea?