Gazze'ye Çökme Anlaşması
Aşağıda, PBS News ve diğer kaynaklarda açıklandığı şekilde Trump’ın Eylül 2025’te sunduğu “20 maddelik Gazze barış planı”nın (veya plan metninde yer alan ana unsurların) yaklaşık sıralaması
---
Trump’ın 20 Maddelik Gazze Barış Planı (Yaklaşık ve Özet)
1. Gazze radikalleşmeden arındırılmış, terör tehdidi oluşturmayan bir bölge olacak
(“Gaza will be a deradicalised, terror-free zone that does not pose a threat to its neighbours”)
2. Gazze, halkı için yeniden imar edilecek / kalkındırılacak
(“Gaza will be redeveloped for the benefit of the people of Gaza”)
3. Her iki taraf anlaşırsa savaş derhal sona erecek
İsrail güçleri, rehine iadesine hazırlık yapmak için önceden belirlenmiş bir hatta çekilecek.
Bu süre boyunca tüm askeri harekâtlar (hava bombardımanı, topçu vb.) durdurulacak, cephe hatları dondurulacak.
(“If both sides agree … the war will immediately end … all military operations … will be suspended … battle lines will remain frozen …”)
4. İsrail, anlaşmayı kamuoyuna ilan ettikten sonraki 72 saat içinde tüm canlı ve ölü rehine ve esirleri iade edecek
(“Within 72 hours of Israel publicly accepting this agreement, all hostages, alive and deceased, will be returned”)
5. Rehineler iadesinin ardından İsrail, mahkum takası yapacak
250 müebbet hapis cezası alan Filistinli mahkum salınacak.
1,700 Gazze tutuklusu (7 Ekim 2023 sonrası tutuklananlar dahil) serbest bırakılacak.
Her ölü İsrailli rehine iadesi karşılığında 15 Gazeli’nin naaşı iade edilecek.
(“Once all hostages are returned, Israel will release 250 life sentence prisoners plus 1,700 Gazans … For every Israeli hostage whose remains are released, Israel will release the remains of 15 deceased Gazans”)
6. Rehineler iadesi tamamlandıktan sonra Hamas üyelerine barış içinde var olma koşulu ile af verilecek; silahlarını bırakmak isteyenlere güvenli geçiş sağlanacak
(“Hamas members who commit to peaceful co-existence and to decommission their weapons will be given amnesty. Members … who wish to leave Gaza will be provided safe passage”)
7. Anlaşma kabul edilir edilmez Gazze’ye insani yardım tam hızla gönderilecek
En azından 19 Ocak 2025 anlaşmasındaki insani yardım seviyeleri sağlanacak.
Altyapı (su, elektrik, kanalizasyon), hastaneler, fırınlar rehabilite edilecek, enkaz kaldırma ve yollar açma ekipmanı gönderilecek.
(“Full aid will be immediately sent … rehabilitation of infrastructure … entry of necessary equipment to remove rubble and open roads”)
8. İnsani yardım ve dağıtımı, tarafların müdahalesi olmadan BM, Kızılhaç gibi uluslararası kurumlar aracılığıyla yapılacak
(“Entry of distribution and aid … will proceed without interference … through the United Nations and its agencies, and the Red Crescent … and other international institutions not associated … with either party”)
9. Gazze, geçici teknokrat bir Filistin komitesi tarafından yönetilecek
Bu komite, siyasi taraflardan bağımsız, günlük kamu hizmetlerini ve belediyeleri yürütecek nitelikte olacak.
Komiteye, uluslararası uzmanlar da katılacak.
(“Gaza will be governed under the temporary transitional governance of a technocratic, apolitical Palestinian committee …This committee … will be made up of qualified Palestinians and international experts”)
10. Bu geçici yönetim, “Barış Kurulu (Board of Peace)” adlı uluslararası bir organın gözetiminde olacak
Başkanlığa Trump’nın getirilmesi, ayrıca Tony Blair gibi isimlerin de yer alması planlanıyor.
(“… with oversight and supervision by a new international transitional body, the ‘Board of Peace,’ which will be headed and chaired by President Donald J. Trump … including Former Prime Minister Tony Blair”)
11. Barış Kurulu, Gazze’nin yeniden yapılanması için çerçeveyi belirleyecek ve kaynakları yönetecek
(“This body will set the framework and handle the funding for the redevelopment of Gaza … until such time as the Palestinian Authority … can securely and effectively take back control of Gaza”)
12. Kimse Gazze’den zorla çıkarılmayacak; çıkmak isteyenler özgürce ayrılabilecek ve geri dönebilecek
(“No one will be forced to leave Gaza, and those who wish to leave will be free to do so and free to return”)
13. Özel bir ekonomik bölge (special economic zone) kurulacak
Tercihli vergi uygulamaları, bölgeye yatırım çekme gibi düzenlemeler olacak.
(“A special economic zone will be established with preferred tariff and access rates …”)
14. İsrail Gazze’yi ilhak etmeyecek
(“Israel will not occupy or annex Gaza”)
15. Güvenlik mekanizmaları kurulacak / uluslararası barış gücü konuşlandırılacak
Bu güç, sınırlar, güvenlik kontrolü, polis reformu gibi görevleri üstlenecek.
(“… deployment of an international stabilization force … control and stability … patrolling its borders and training police”)
16. Filistin Yönetimi (PA), Gazze’ye geri dönmeden önce bir dizi reform sürecinden geçecek
Reformlar tamamlanınca PA, Gazze yönetimini devralacak.
(“… until such time as the Palestinian Authority has completed its reform program … and can securely and effectively take back control of Gaza”)
17. Hamas’ın siyasi rolü tamamen ortadan kaldırılacak
Hamas mensupları geçici yönetimde yer almayacak, siyasi etkinliği olmayacak.
(“… Hamas and other terrorist factions will play no role in the board … they will play no role in the governance of Gaza at all, directly or indirectly”)
18. Uzun vadede Filistin devletine geçiş için yol açılacak; ancak bu, şartlara bağlı olacak
Gazze ile Batı Şeria entegrasyonu da planın parçası olarak zikrediliyor.
(“… once a ceasefire is achieved … that will pave the way for the institution of a Palestinian state …”)
19. Planın uygulanması, Hamas’ın kabulüne bağlı olacak
Hamas kabul etmezse, planın yürürlüğe girmesi mümkün olmayacak ya da kısmen uygulanacak.
(“Hamas must agree to the terms … If the agreement is signed by all parties … the war will … end”)
20. Hamas planı reddederse İsrail, yardımsızlığını sürdürme hakkına sahip olacak / gerekirse askeri operasyon devam edecek
(“If Hamas refuses to sign on … Israel … would have my full backing … then Israel will finish the job by itself”)