8-) MEDD-İ ARIZ: (Meddi arızın dört elif miktarı çekilmesi caizdir.)
Tanımı:
Harfi medden sonra sebebi medden SÜKUN’u arız gelirse meddi arız olur. Peki ;
SÜKUN’u Arız neye derler: Kuran-i Kerimi okurken , Durulduğu zaman olan ama geçildiği zaman olmayan SÜKUN’e SÜKUN’u arız diyoruz. Biz bunu örnekle görelim: Mesela Kur’an i Kerim okurken duraklar vardır. Biz genelde buralarda dururuz. Durduğumuz zaman kelimenin sonu cezzimli olmuş olur. Cezzimli olunca da SÜKUN meydana gelmiş olur.
Mesela;
Arkadaşlar burada birinci örneğe bakalım. Tek çizgi ile altını çizdiğimiz NUN
harfine dikkat edelim.
Gördüğünüz gibi sonu “ÜSTÜN”
gelmiş. Bu normalde bütün Kuran-i Kerim’de böyledir.Şayet biz ayet
bittiği zaman , ara vermeden okursak bu ayetin sonunda ki üstünü okuruz ve durmadan devam ederiz. Şayet duracak olursak , ikinci örnekte çitf çizgi ile altını çizdiğimiz gibi, ayetin veya durduğumuz kelimenin sonunu (esre – üstün ve ötre olması fark etmez) CEZZİMLİ OKURUZ.Demek ki şu bilgi unutulmamalı: Biz kelimenin sonunda durduğumuz takdirde, kelimenin sonu cezzimli olmuş olacak ancak; eğer durmaz devam edersek o zaman da CEZZİM ortadan kalkmış olacaktır. Buna göre SÜKUN’u arızın tanımına bir kez daha bakalım: Durduğumuz da var olan fakat durmadan okumaya devam edersek ortadan kalkan SÜKUN’e , ARIZ SÜKUN denir. Meddi Arızı üç başlık altında inceleyebiliriz:
a)Kelimenin SONU ÜSTÜN
İle biterse, bunu üç çeşitten biri ile okuyabiliriz:
1)
TUL ile okuyabiliriz: Dört elif miktarı uzatmaktır.(Yani dört elif miktarı çekerek okuyabiliriz)
2)
Tevassut ile okuyabiliriz: (İki veya üç elif miktarı uzatarak okumaya denir.)
3)
Kasr ile okuyabiliriz: (Buda bir elif miktarı okumaktır. )
Şimdi bir örnek yazalım. Biz bu örneği yukarda ki üç şekilden biri ile okuyabiliriz:
Bakınız bu kelimenin sonu üstün ile bitmiş. Fakat Biz Kur’an-i Kerim-i okurken burada duracak olursak, sonu CEZZİMLİ olur. Yani sonu SÜKUN olur. Bu kelimeyi ister tul, ister tevassut ve istersek kasr ile okuyabiliriz.