[Emekdar Üye]

İslâm ulemasından bazıları, hadîs-i şerîflerdeki bildirilen değişik zamanlar sebebiyle, Kadir Gecesi'ni, Ramazan-ı Şerîf'in başından itibâren bütününde aramak gerektiğini bildirmişler ve bunun için de mümkün mertebe her geceyi ibadetlerle, evrâd ü ezkâr ile ihyâ etmeye çalışmalıdır, tavsiyesinde bulunmuşlardır.


İmam-ı Kurtubî, "Kur'an-ı Kerim'in Ramazan-ı Şerif ayı içerisinde indirildiği, Allahü Teala (cc)'nın, 'O Ramazan ayıdır ki, Kur'an onda indirilmiştir.' kavli ile sabittir. Kadr Sûresi'nde ise; Kur'an'ın, Kadir Gecesi'nde inzal buyurulduğu kat'i olarak zikredilmiştir. Bu nassları esas alan Ehl-i Sünnet'in müctehid imamları, Kadir Gecesi'nin Ramazan-ı Şerif ayı içerisinde olduğunda icma etmişlerdir." diyerek, bir inceliğe işaret etmiştir. Dört mezhep imamı, hadisleri değerlendirerek bir zann-ı gâlibe hükmetmişlerdir. İmam Malik; (tekli ve çiftli gecelerini) Birbirinden ayrılmamak şartı ile Ramazan ayının son on günlerinde Kadir Gecesi aranmalıdır, demiştir. İmâm-ı Şâfiî hazretleri, en kuvvetli ihtimalle, Ramazan ayının 21. gecesi olduğu görüşündedir; fakat bir kavline göre 17. gece olduğuna dair kanaat belirtmiştir. Bununla beraber 27. geceyi gösteren hadisler hem daha çok hem daha sıhhatli olması, hem de ümmet arasında daha çok itibara mazhar olmakla -fıkhî ifadesiyle- bir nevi «icma»nın hâsıl olması, 27. geceyi diğerlerinden birkaç basamak öne ve üste çıkarmaktadır. Bu, Kadir Gecesi'nin Ramazan'ın sabit bir gecesinde olduğuna kâil olanlar için böyledir. Kadir'in Ramazan'ın geceleri arasında her yıl yer değiştiğine kâil olanlar açısından, sâir günlerdeki Kadir Gecesi'yle alakalı rivayetleri ise o seneki Kadir Gecesi'nin o güne rastladığı şeklinde anlamak daha uygun olacaktır. Efendimizin (sas) Ramazan'ın son 10 gününü itikafa girip gayretle geçirmesi, Kadir Gecesi'nin hem o günlerde olduğuna, hem de kesinlikle bir geceye tahsis edilemeyeceğine işaret eder.
Ramazan'ın bütün gecelerini Kadir Gecesi imiş gibi geçirenlerden Bediüzzaman Hazretleri bir mektubunda; "Hadis-i şerifin sırrıyla Ramazan-ı şerifin nısf-ı âhirinde (ikinci yarısında), hususan aşr-ı âhirde (son on günde), hususan tek gecelerde, hususan yirmi yedisinde; seksen küsur sene (bin ay) bir ibadet ömrünü kazandırabilen leyle-i Kadrin ihyasına..." şeklinde bahsetmektedir. İmam Ebu Hanife'ye göre; Kadir Gecesi, Ramazan ayının içerisindedir. Her yıl, Ramazan geceleri arasında yer değiştirir durur. Gavs-ı Azam Abdülkadir Geylanî Hazretleri de "Kadir Gecesi için en kuvvetli delil, onun Ramazan ayının 27. gecesi olduğunu göstermektedir." demiştir.

Kadir Gecesi'nden her salih amel sahibi mü'minin bir nasibi vardır. İçki müptelası, anne-babasına isyan eden, kin/düşmanlık güden ve akrabalık bağlarını kesenler hariç İslam alimlerine göre, makul bir mazereti sebebiyle Kadir Gecesi'ni kaçıranlar için de Kadir Gecesi'nden bir nasip söz konusudur. Bir şartla ki, o kişi sâir zamanlarda amelini Allah'ın kabul ettiği bir kimse ola.

Kadir Gecesi, kadir-kıymet bilmişlerin gecesidir; Ramazan ayının 27. gecesi elveda hâlet-i ruhiyesiyle yaşanılarak yazılmış bulunan "O, kadir bilmişlerin gecesidir" başlıklı bir makale ise, Kadir Gecesi'ni ve bin yıllık hayrını idrak edebilmeyi kulun kadir-şinaslık vasfına, vefakarlık sıfatına bağlamaktadır ve daha farklı bir yaklaşımla, öyle her geceyi kıyamla geçirmekten ziyade, genel anlamda kadirşinas olabilme niteliğini kazanabilmiş olmaya meseleyi şartlı kılmaktadır. Sadık-u masdukun ifadesiyle "leyletül kadr" kadri yüce o gece, kadri bilinmesi gerekli olan o gece, seksen küsur seneden daha hayırlıdır. Ha bir ömür yaşamışsınız. Ha Ramazan yaşamışsınız. O Ramazan içinde kadrini bildiğiniz bir leyle-i kadri idrak etmişiniz. (...) Yani siz kadirşinas olarak hareket ederseniz, kadri bulmuşluğu çok iyi değerlendirirseniz, kadrin kadrini bilirseniz Allah kadri hakkınızda kadir yapar. (...) Demek ki (mü'min), hayatında yakalayıp ihya ettiği Kadir gecelerinden bir tanesine zafer tahtını kurmuşsa onda başarılı olmuşsa bir ömrü nuranî yaşamıştır. Allah'ın lütfundan beklenir bu. İmam Rabbani diyor ki: "Bir an-ı seyyale vücud-u enver binler sene vücud-u ebtere müreccahtır." Bir dakika aydın hayat yaşadınız, bin sene boş ve karanlık yaşamadan bin defa, yüz bin defa daha hayırlıdır. (...) Öyle bir Kadir Gecesi değerlendirelim ki, eğer şu ana kadar hayatı mızda böyle bir Kadir Gecesi değerlendirmediysek, bir kere hayatımızda Kadir Gecesi değerlendirmiş olalım.

Musa Hub