Hutbe:islam ve değişim
Muhterem Müslümanlar!
Peygamber efendimizin tebliğ edip açıkladığı Allah kelamı Kuran; varlığını ve rehberliğini dünya durdukça sürdürecek olan, çağları kucaklayan ve aşan, daima tazeliğini ve güncelliğini koruyan, insanları geriye değil daima ileriye götüren,bilimsel ve teknik gelişmelerle çatışmayan, bir kitaptır. Bu kitabın insanlığa sunduğu öğüt ve ilkeler, hüküm ve tavsiyeler,helal ve haramlar, emir ve yasaklar, misal ve kıssalar ve bildirdiği gerçekler zamanın geçmesiyle değişmez, eskimez ve değerini yitirmez. Yüce Rabbimiz bu hususu Kuran-ı Kerîmde şöyle bildirmektedir: Rabbinin sözü (Kuran), hem doğruluk hem de adalet bakımından tamamlanmıştır. Onun sözlerini değiştirebilecek kimse yoktur. (enam, 6/115)
Muhterem Cemaat!
İlim, geçmişi ve geleceği kuşatan Allahın kelamı olan Kuranın değişmezliğine, evrenselliğine, çağları kucaklayan insanları her zaman en doğruya götüren bir kitap olduğuna inancımız tamdır. Kuran âyetleri değişmez. Ancak insanlar ilim, kültür ve teknik bakımından geliştikçe Kuranın anlaşılması ve hayata geçirilmesi de gelişip değişebilir. Kuranın hedeflediği amaçlar değişmez ancak araçlar değişebilir. Mesela Kuranda temizlik emredilmiştir. Bu bir ilkedir. Bu ilke değişmez. Ama temizlik vasıtaları her zaman gelişip değişebilir. İnsanın avret yerlerini örtmesi farzdır. Bu farz değişmez fakat avret yerlerini örtecek giysilerin kumaşı, şekli ve biçimi değişebilir. Kuranda Düşmanlara karşı gücünüz yettiği kadar kuvvet ve cihat için bağlanıp beslenen atlar hazırlayın (Enfal, 8/60) buyurulmuştur. Ayette geçen at bir vasıtadır. Bu vasıta değişebilir. Çağımızda atın yerini motorlu vasıtalar, tanklar, uçaklar ve füzeler almıştır, dolayısıyla bu vasıtalar her zaman gelişip değişebilir.
Değerli Müslümanlar!
Bu misalleri çoğaltmak mümkündür. Vurgulamak istediğimiz gerçek, âyet ve hadislerin değişmezliğidir. Ancak amaçlara götüren vasıtalar ile âyet ve hadislerde açıkça zikredilmeyen, yorum ve içtihada dayanan hükümler değişebilir.
İslam'ın bütün emir ve yasakları insanların mutluluğu içindir. Dünya ve âhirette mutlu olmak için İslami iyi öğrenmeli, iyi anlamalı, emir ve yasaklarına tam uymalıyız. Hutbeme Peygamber efendimizin şu hadisi ile son vermek istiyorum: (Ey İnsanlar!) size sımsıkı sarılıp ahkamını uyguladığınızda asla sapıtmayacağınız (iki şey) bıraktım. (Bu iki şey); Allahın Kitabı ve Peygamberinizin Sünnetidir. (el-Münzirî, et- Tergîp vet-Terhib, I, 80.Beyrut, 1968)