İstinca ve İstibra'nın Âdâbı
Önce istinca ve istibraya sebeb olan tuvalete girme ve hâcet giderme âdâbını bilmek gereklidir
Şöyle ki:
* Tuvalete girileceği zaman parmağında lâfza-i celâl yazılı yüzük veya ceplerinde âyet yazılı sayfa veya Kur'an'dan bir parça var ise, bunların çıkarılması, tuvalete sokulmaması, yahut da muşambaya veya naylona sarılı vaziyette cepte taşınması gerekir Yüzüğün ters çevrilerek avuç içine alınması da kifâyet eder
* Daha tuvalete girmeden bismillâh deyip:
"Allahümme innî eûzü bike mine'l-hubsi ve'l-habâis" (*) diye dua edilmesi müstehabdır
* Tuvalete sol ayakla girilir ve sağ ayakla çıkılır
* Tuvalette kıbleye karşı oturulmamalı ve kıble tarafına arka da dönülmemelidir Bunlar mekruhtur Fakat evlerdeki tuvaletler kıbleye karşı yapılmışsa, artık zarurete binaen bunda bir beis yoktur
Şâfiî ve Mâlikî'ye göre kapalı bina içindeki tuvaletlerde kıbleye karşı dönmekte hiçbir mahzur yoktur Kıbleye dönmemek mecburiyeti, kırlarda def'-i hâcet yapılacak zamanlara aittir
* Tuvalette iken mecbur kalmadıkça konuşulmaz Zikredilmez Selâm alınmaz
* Tuvaletlere tükürerek veya sümkürerek nahoş bir görüntüye sebeb olmamak da âdâbdandır
* Özürsüz ayakta idrar yapmamak da âdâbdandır Hazret-i Ömer'in bildirdiğine göre, bir keresinde ayakta su dökerken Resûlüllah Efendimiz onu görmüş ve: "Ya Ömer, ayakta su dökme" demiştir Hz Ömer bundan sonra bir daha ayakta su dökmemiştir Fakat zaruret halinde ve idrar sıçrantılarından da korunmak mümkün olduğu takdirde, ayakta da su dökülebilir Çünkü ashabdan bâzıları, Resûlüllah'ın ayakta da su döktüğünü görmüşlerdir Bu durum zaruret ve idrarın sıçramaması haline hamledilmiştir
Oturarak idrar etmek, temizlik yönünden de daha iyidir Bu şekilde idrar torbası daha iyi boşalır Akıntı ve sızıntı da azalır
* Def'-i hâcet yaparken, avret mahalline ve vücuttan çıkan pisliğe bakılmamalıdır
* Tuvaletten çıkıldığında:
"Elhamdü lillâhi'llezî ezhebe annî'l-ezâ ve âfânî (*) denilmesi âdâbdandır
Mehmet Dikmen