Şafii mezhebine göre nafile oruç
Tatavvu (Nafile) Oruç
Bu, sünnet olan oruçtur Tatavvu, farz olmayan ibadetleri yapmak suretiyle Allah'a yaklaşmak için yapılan ibadettir Hiç şüphe yok ki oruç, ibadetlerin en üstünlerinden biridir
Hz Peygamber şöyle buyurmuştur:
Kim Allah için bir gün oruç tutarsa, Allah onun yüzünü yetmiş yıl ateşten uzaklaştırır[35]
Nafile orucun teşri kılınmasının hikmeti, insanı Allah'a daha çok yaklaştırmasıdır Zaten insanı Allah'a yaklaştırmayan hiçbir ibadet yoktur Bu nedenle bir hadîs-i kudsîde şöyle bu vurulmuştur: 'Kul, nafile namaz-larla bana yaklaşmaya devam eder Öyle ki ben onu severim'
Şüphe yok ki Allah'ın bir kulunu sevmesi ve kulun rabbine yakın ol-ması, o kulu masiyetten uzaklaştırıp taate sevkeder, iyiliğe koşmasını sağlar
Sünnet (tatavvu, nafile) olan oruçları kısaca şöyle zikredebilirz:
1 Arefe gününün orucu
Bu, Zilhicce ayının dokuzuncu gününde tutulan oruçtur Bu oruç, hacda olmayan kimseler için sünnettir
Arefe günü tutulan oruç hakkında Hz Peygamber şöyle bu-yurmuştur:
(Arefe günü oruç tutmaya gelince) Allah bununla önceki senenin ve sonraki senenin günahlarını örter[36]
Arefe günü, günlerin en üstünüdür Hz Peygamber şöyle bu-yurmuştur:
Hiçbir gün yoktur ki Allah, Arefe gününden daha fazla o günde kul-larını ateşten âzad etsin[37]
Hac'da olan kimsenin Arefe günü oruç tutması sünnet değildir Onun için sünnet olan, Peygamber'e uyarak o günü oruçsuz geçirmesidir
2 Aşure ve Tasua günlerinin orucu
Aşure, Muharrem ayının onuncu günüdür Tasua günü ise Muharrem ayınm dokuzuncu günüdür Bu iki günde oruç tutmanın müstehab olduğunun delili, İbn Abbas'ın rivayet ettiği şu hadîstir: 'Hz Peygamber, Aşure günü oruç tuttu ve tutulmasını emretti'[38]
Aşure günü oruç tutmak hakkında Hz Peygamber şöyle bu-yurmuştur:
(Aşure günündeki oruca gelince) Allah bununla önceki senenin gü-nahlarını örter[39]
Eğer gelecek seneye kalırsam (Muharrem ayının) dokuzuncu gü-nünde muhakkak oruç tutacağım
[40]Fakat Hz Peygamber, o güne yetişemeden vefat etmiştir Tasua günü ile Aşure gününde oruç tutmanın sebebi, ayın tesbitinde yanlışlık olma ihtimalidir İhtiyaten bu günde oruç tutmak daha iyi olur Ayrıca bunda yahudilere muhalefet etmek de sözkonusudur Çünkü onlar sadece Muharrem'in onuncu günü oruç tutuyorlardı Eğer onuncu günle beraber dokuzuncu günde de oruç tutulmamışsa, onbirinci günü oruç tutmak müstehabdır
3- Pazartesi ve Perşembe günlerinde oruç tutmak
Bunun delili, Hz Aişe'nin rivayet ettiği şu hadîstir: 'Hz Peygamber, Pazartesi ve Perşembe orucunu taharri ederdi (arardı)[41]
Hz Peygamber şöyle buyurmuştur:
Ameller, Pazartesi ve Perşembe günleri (Allah'a) arzedilir Bu yüzden amelimin oruçlu olduğum halde arzedilmesini severim[42]
4 Her ayda üç gün oruç tutmak
Her ayın onüç, ondört ve onbeşinci günlerinde oruç tutmak, ayın diğer günlerinde tutmaktan efdaldir Bunlara 'beyaz günler' denir Bunun sebebi, bu günlerin ayın ışığıyla daha beyaz olmasıdır Bu günlerde oruç tutmanın müstehab olduğunun delili, Ebu Hüreyre'nin rivayet ettiği şu hadîstir:
Ebu Hüreyre şöyle demiştir: 'Dostum (Hz Peygamber), bana üç şey tavsiye etti: Her aydan üç gün oruç tutmak, iki rekât kuşluk namazı kılmak, vitir namazını kılıp uyumak[43]
Hz Peygamber şöyle buyurmuştur:
Her aydan üç gün oruç tutmak, bir de Ramazan orucunu tutmak, bütün sene oruç tutmak gibidir[44]
Ey Ebu Zer! Ayın üç gününde oruç tutmak istediğinde onüç, ondört
ve onbeşinci günlerinde tut![45]
Katâde b Milhan, babasından şöyle rivayet etmiştir: Hz Peygamber bize (her ayın) onüç, ondört ve onbeşinci günlerini oruçlu geçirmemizi emretti ve 'Bu günlerin orucu sene orucu gibidir' buyurdu[46]
Ancak Zilhicce'nin onüçüncü günü bundan istisna edilmiştir Çünkü o gün, teşrik günlerindendir ve ileride geleceği gibi o günde oruç tutmak haramdır
5 Şevval ayında altı gün oruç tutmak
Bu altı günü, peşpeşe oruçlu geçirmek en güzelidir Fakat şart değildir Bunu ayrı ayrı günlerde tutmak da Sünnet'in yerine gelmesi için yeterlidir
Hz Peygamber şöyle buyurmuştur;
Kim Ramazan orucunu tutar, sonra Şevval'den altı gün daha oruç tutup onun ardından gönderirse, bu bütün sene oruç tutmak gibidir[47]
Sünnet Olan Orucu Yanda Bırakmak
Nafile oruç tutan kişi, orucunu istediği an bozabilir ve kaza etmesi de gerekmez Fakat böyle yapması mekruhtur
Hz Peygamber şöyle buyurmuştur:
Nafile oruç tutan kişi nefsinin emîridir; isterse oruca devam eder, is*terse iftar eder[48]
Farz olan orucun kazasına başlayan kişinin, onu kesmesi haramdır Çünkü bir farza başlama, onu tamamlamayı vacib kılar