Gül kokusuyla pislik kokusunu ayırdetmek...
Hazreti Mevlana, Mesnevi'sinde güzel bir hikâye anlatır. Kısaca özetleyelim:
"Birisi güzel koku satanların çarşısına varınca kendinden geçti, yere düştü, bayıldı. Güzel koku, adamın başını döndürdü, olduğu yerde yığılıp kaldı. Halk onun başına toplandı, derdine derman aramaya başladı. Kimi nabzını tutuyor, kimi de adamın yüzüne gül suyu serpiyordu. Bilmiyordu ki, onun başına ne geldi ise gül suyundan geldi.
O düşüp bayılan debbağın (derileri terbiye eden kişi) erkek kardeşi koşarak yanına geldi.
–Ben onun neden bayıldığını biliyorum, sebep bilinince iyileştirmek kolaydır, diyerek yerde bulunan köpek pisliğini burnuna dayadı. "Şu köpek pisliğinin kokusu, onun beynine, damarlarına, iliğine kat kat olarak işlemiştir. Çünkü o rızkını elde etmek için her gün sabahtan akşamlara kadar pisliğe gömülmüş olarak, pis kokular içinde debbağlık yapmaktadır." Biraz sonra baygın adam kendine geliyor."
ATA ET İTE OT
"Ata et, ite ot" yedirmek diye bir tabir vardır. Ne zahmetler, sıkıntılar çekeriz, insanları eğitmek, onlara laf anlatmak için. Bilmeyiz ki insanların çoğu gül suyunun kokusundan bayılıyor.
Gül, "Muhammed"i simgeler. Bilirim, sen ona canını verirsin; ama Ebu Cehil nasıl dayansın onun kokusuna?
Bir gün, Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem, Ashab–ı Kiramla oturuyorlar. Ebu Cehil çıkagelir, Peygamberimize bakar bakar ve yüzünde cehennem alevleri estirerek:
–Ya Muhammed! Sen ne çirkin adamsın, seni hiç sevmiyorum! der. Ashab–ı Kiramın morali bozulur; ama Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz her zamanki mütebessim hali ile Ebu Cehil'e:
–Doğru söylüyorsun, der.
* * *
Aradan az bir zaman geçer, Ebu Bekir belirir ileride ve neşe içerisinde Peygamber'imize doğru yaklaşır. Selam verdikten sonra:
–Ya Rasulallah, ne kadar güzel insansınız, sizi canımdan çok seviyorum, der.
Peygamberimiz ona da:
–Doğru söylüyorsun, der. Ashab–ı Kiram hayretteler:
–Ya Rasulallah, biz olup bitenlerden bir şey anlayamadık. Siz durumu bize açıklar mısınız? Aleyhisselatu Vesselam Efendimiz evreni titretecek sözünü söylüyor:
–Evet! ben sizin aynanızım; bana bakan orda kendini görür.