[Yitiksevda]

Tevbe:38

اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الأَرْضِ
Metin ve Yorum:
Gevşeyip tembelleştiniz.

Anlamı şöyledir:Dünyaya ve şehvetlerinize yönelerek seferin/savaşın zorluklarından ve sıkıntılarından ikrah ettiniz…Araf 176 ‘da bu ayetin benzeridir.(Keşşaf 1-258)

Zemahşerinin yorumuna göre bu ibare,Tebuk savaşına katılmak istemeyenlere yönelik bir yergi ifadesidir.Çünkü savaşa katılmak istemeyenler dünyayı ve nimetlerini savaşa tercih ederek işi ağırdan almışlardı.Savaşa katılma teklifi kendilerine olabildiğince sevimsiz gelmişti.Bu istek,onların gevşeyip tembelleşerek dünya nimetlerini ahirette öncelemelerine sebep olmuştu.

Hoşa gitmeyen bir işten geri kalmayı özlü bir şekilde anlatan oldukça güzel deyimler vardır.

‘’Ağırdan/ağır almak:Bir işi yapmak için hemen davranmamak gönülsüz isteksiz gibi hareket etmek.(Yurtbaşı s.12 Ö.A.Aksoy s.534)

‘’İstemeye istemeye:İstemeyerek gönülsüzce (Yurtbaşı s.293)

‘’Ayak sürmek:Acele etmemek;vakit geçirmek;geciktirmek;bir işi ağırdan almak;kaytarmaya çalışmak;iş yapmamak için çeşitli yollar aramak;gönderildiği yere isteksiz gitmek.
(Yurtbaşı s.61)

Diyanet İşleri : yere çakılıp kaldınız
Abdulbaki Gölpınarlı : yerde mıhlanıp kaldınız.
Adem Uğur : yere çakılıp kalıyorsunuz?
Ali Bulaç : yer(iniz)de ağırlaşıp kaldınız?
Ali Fikri Yavuz : yere ve meskenlerinize meyledip ağırlaştınız?.
Bekir Sadak : yere çöküp kaldınız?
Celal Yıldırım : (bulunduğunuz) yerde ağırlaşıp kalıyorsunuz
Diyanet İşleri (eski): yere çöküp kaldınız?
Diyanet Vakfı : yere çakılıp kalıyorsunuz?
Edip Yüksel : yere çakılıp kaldınız?
Elmalılı Hamdi Yazır : yerinize yığıldınız kaldınız
Hasan Basri Çantay: yere (mıhlanıp) ağırlaştınız?
İbni Kesir : yere çakılıp kaldınız.
Muhammed Esed : yere çakılıp kalıyorsunuz?
Ömer Nasuhi Bilmen: yere yığıldınız kaldınız
Şaban Piriş : yere çöküp kaldınız?
Suat Yıldırım : bulunduğunuz yere yığılıp kaldınız?
Süleyman Ateş : yere çakılıp kaldınız?
Tefhimul Kuran : yer(iniz) de ağırlaşıp kaldınız?
Ümit Şimşek : yerinize yapışıp kaldınız?
Yaşar Nuri Öztürk : yere çakılıp kaldınız
Eryarsoy : ağır akça:ağırlaşıp yere çakıldınız?
Akdemir : yere çakılıp kaldınız..
Atay : yere yığılıp kaldınız..
Değerlendirme:

Mütercimler ,genellikle yere çakılıp/yığılıp/çöküp/meyledip kaldığınız şeklindeki ifadelerle bu deyimi tercüme etmişlerdir.Her ne kadar doğru gibi görünseler de aslında ifadeyi tam olarak karşılamaları bir yana,çeşitli hatalarda malul olduklarını bile söyleyebiliriz.Sözlüklere baktığımızda ‘’İSSAKELTÜM/TESAKALE’’kelimesinin ağırlaşmak,ağır kanlı,ağır canlı,huysuz olmak,yılmak,korkmak,ağır kalmak,sıkıcı bulmak,tahammül edememek.Gibi anlamalara geldiğini görürüz.
(İbni manzur Mucemul vasit Mut çalı sekule maddesi)

ZEMAHŞERİ:
İbarede yer alan ‘’ARD’’kelimesinin ise bizimde çalışmamıza dahil ettiğimiz ARAF 176 ‘ya atıfta bulunarak anlaşılması gerektiğine işaret etmektedir.Dolayısıyla burada ‘’ARD’’ kelimesi ile amaçlanan ‘’YER’’ değil Dünya ve Nimetleridir.

Öneriler:
Dünyaya tamah edip işi ağırdan aldınız:
Dünya nimetlerine meyledip ayak sürüdünüz.
Dünya nimetlerini tercih ederek isteksizce davrandınız.