zarflar

[seb-i aruz]

zarflar

ZARFLAR
Zarflar; fiilin meydana geldiği zamanı ve mekanı belirten, “Ne zaman” ve “nerede” sorularının cevabı olan kelimelerdir. Kendinden sonra gelen ismi, cer harfleri gibi mecrûr (esreli) yapar.

Zarflar; zaman zarfı ve mekan zarfı olmak üzere iki kısımdır:

a) Bazı Önemli Mekan Zarfları:

أمَامَ

önünde

أمَامَ الْبَابِ

kapının önünde

خَلْفَ

arkasında

خَلْفَ الْبَابِ

kapının arkasında

تَحْتَ

altında

تَحْتَ الْبَابِ

kapının altında

بَيْنَ

arasında

بَيْنَ الْبَابِ وَالنَّافِذَةِ

kapı ve pencerenin arasında

عِنْدَ

yanında

عِنْدَ الْبَابِ

kapının yanında

فَوْقَ

üstünde, üzerinde

فَوْقَ الرَّفِّ

rafın üzerinde

وَسَطَ

ortasına, ortasında

وَسَطَ الشاَّرِعِ

caddenin ortasına

حَوْلَ

etrafında, çevresinde

حَوْلَ الْكَعْبَةِ

Kabe’nin etrafında

مَعَ

birlikte, beraber

مَعَ الناَّسِ

insanlarla beraber

داَخِلَ

içinde

داَخِلَ الْمَديِنَةِ

şehrin içinde

خاَرِجَ

dışında

خاَرِجَ الْمَديِنَةِ

şehrin dışında


*Harf-i cerden sonra gelmedikleri takdirde yukarıda verilen bu zarfların son harflerinin harekesi [merfû (ötre) durumda da olsa] daima üstün olur.

Cümle Örnekleri:
أَيْنَ حَقيِبَتُهُ ؟

Onun çantası nerede?

حَقيِبَتُهُ تَحْتَ السَّياَّرَةِ.

Çantası arabanın altındadır.

حَقيِبَتُهُ عِنْدَ السَّياَّرَةِ.

Çantası arabanın yanındadır.

أَيْنَ حَقيِبَتُهاَ ؟

Onun çantası nerede?

حَقيِبَتُهاَ تَحْتَ السَّياَّرَةِ.

Onun çantası arabanın altındadır.

مَنْزِلُناَ وَسَطَ الْقَرْيَةِ.

Evimiz kasabanın ortasındadır.

جَلَسَ الْأَوْلاَدُ أَماَمَ الْماَئِدَةِ.

Çocuklar sofranın önüne oturdu.

جَلَسَ الْأَوْلاَدُ تَحْتَ الشَّمْسِ.

Çocuklar güneşin altında oturdu.

تَرَكَ أَحْمَدُ دَراَّجَتَهُ أَماَمَ الْمَدْرَسَةِ.

Ahmet bisikletini okulun önünde bıraktı.

اَلسَّياَّرَةُ خَلْفَ الْمَنْزِلِ.

Araba evin arkasındadır.

اَلطَّعاَمُ فَوْقَ الْماَئِدَةِ.

Yemek sofranın üzerindedir.

اَلْكِتاَبُ فَوْقَ الرَّفِّ.

Kitap rafın üzerindedir.

جَلَسَ الْأَوْلاَدُ تَحْتَ الشَّجَرَةِ.

Çocuklar ağacın altında oturdu.

اَلْعاَئِلَةُ أَماَمَ الْمَنْزِلِ.

Aile evin önündedir.

وَقَفَتِ الْحاَفِلَةُ أَماَمَ الْفُنْدُقِ.

Otobüs otelin önünde durdu.

ساَرَ الْقاَئِدُ حَوْلَ الْمُعَسْكَرِ.

Komutan kampın çevresinde yürüdü.

طاَفَ الْحُجاَّجُ حَوْلَ الْكَعْبَةِ.

Hacılar Kabe’nin çevresinde tavaf etti.

إِنْتَظَرَ الْعُماَّلُ أَماَمَ الشَّرِكَةِ.

İşçiler şirketin önünde bekledi.

نَزَلَ خاَلِدٌ مِنَ الْحاَفِلَةِ أَماَمَ الْمَدْرَسَةِ.

Halit okulun önünde otobüsten indi.

هَلِ الْمَطاَرُ داَخِلَ الْمَديِنَةِ ؟

Havaalanı şehrin içinde midir?

لاَ ، الْمَطاَرُ خاَرِجَ الْمَديِنَةِ.

Hayır, hava alanı şehrin dışındadır.

اَلْمَلْعَبُ وَسَطَ الْمَديِنَةِ.

Oyun sahası şehrin ortasındadır.

اَلْحَديِقَةُ أَماَمَ الْمَديِنَةِ.

Bahçe şehrin önündedir.

اَلْمَسْبَحُ خَلْفَ الْمَديِنَةِ.

Havuz şehrin arkasındadır.

هَلِ التِّلْميِذُ داَخِلَ الصَّفِّ ؟

Öğrenci sınıfın içinde midir?

اَلْكِتاَبُ داَخِلَ الْحَقيِبَةِ.

Kitap çantanın içindedir.

اَلْقَلَمُ خاَرِجَ الْحَقيِبَةِ.

Kalem çantanın dışındadır.

نَزَلَتْ زَيْنَبُ مَعَ واَلِدَتِهاَ مِنَ السَّياَّرَةِ فيِ وَسَطِ السُّوقِ.

Zeynep annesiyle beraber çarşının ortasında arabadan indi[1]



b) Bazı Önemli Zaman Zarfları:

قَبْلَ

önce

فَجْرٌ

fecr

اَلْآنَ

şimdi

بَعْدَ

sonra

يَوْمٌ

gün

لَيْلَةٌ

bir gece

لَيْلٌ

gece

صَباَحٌ

sabah

أَمْسِ

dün

ساَعَةٌ

saat

طَواَلَ

boyunca

ظُهْرٌ

öğle

أُسْبُوعٌ

hafta

أَثْناَءَ

esnasında

عَصْرٌ

ikindi

شَهْرٌ

ay

نَهاَرٌ

gündüz

مَساَءٌ

akşam

عاَمٌ - سَنَةٌ

yıl

دَقِيقَةٌ

dakika





Cümle Örnekleri:

مَتَى حَضَرْتَ مِنَ السوُّقِ؟

Çarşıdan ne zaman geldin?

حَضَرْتُ قَبْلَ دَقِيقَةٍ.

Bir dakika önce geldim.

حَضَرْتُ قَبْلَ ساَعَةٍ.

Bir saat önce geldim.

حَضَرْتُ قَبْلَ يَوْمٍ.

Bir gün önce geldim.

حَضَرْتُ قَبْلَ لَيْلَةٍ.

Bir gece önce geldim.

حَضَرْتُ ظُهْراً.

Öğlenleyin geldim.

حَضَرْتُ لَيْلاً.

Geceleyin geldim.

حَضَرْتُ صَباَحاً.

Sabahleyin geldim.

حَضَرْتُ قَبْلَ أُسْبوُعٍ.

Bir hafta önce geldim.

حَضَرْتُ بَعْدَ سَنَةٍ.

Bir sene sonra geldim.

حَضَرْتُ بَعْدَ شَهْرٍ.

Bir ay sonra geldim.

حَضَرَ خاَلِدٌ إِلَى الْبَيْتِ بَعْدَ ساَعَةٍ.

Halit bir saat sonra eve geldi.

حَضَرْتُ مِنْ بَلَديِ قَبْلَ ساَعَةٍ.

Bir saat önce memleketimden geldim.

مَتَى وَصَلَ الْأَوْلاَدُ مِنَ الْمَدْرَسَةِ ؟

Çocuklar okuldan ne zaman geldi?

وَصَلَ الْأَوْلاَدُ قَبْلَ قَليِلٍ.

Çocuklar okuldan az önce geldi.

أَيْنَ هُمُ الْآنَ ؟

Onlar şimdi nerede?

هُمُ الْآنَ فيِ الْمَنْزِلِ.

Onlar şimdi evde.

شاَهَدْناَ التِّلِفِزْيُونَ أَثْناَءَ الطَّعاَمِ.

Yemek esnasında televizyon seyrettik.

قَرَأْتُ الْكِتاَبَ أَثْناَءَ سَفَرِي.

Yolculuğum esnasında kitap okudum.

شاَهَدْناَ التِّلِفِزْيُونَ طَواَلَ النَّهاَرِ.

Gün(düz) boyunca televizyon seyrettik.

قَرَأْتُ الْكِتاَبَ طَواَلَ اليَوْمِ.

Gün boyunca kitap okudum.

دَرَسْتُ الْعَرَبِيَّةَ عاَماً.

Bir sene Arapça tahsil ettim.

فيِ الظُّهْرِ جَلَسَتِ الْعاَئِلَةُ حَوْلَ الْماَئِدَةِ وَ أَكَلَتِ الْغَداَءَ.

Öğlenleyin aile sofranın etrafında oturdu ve öğle yemeği yedi.

Gün Ay ve Mevsim adları:
1-Gün Adları:

يَوْمُ الْاِثْنَيْنِ

Pazartesi

يَوْمُ الْجُمْعَةِ

Cuma

يَوْمُ الثُّلاَثاَءِ

Salı

يَوْمُ السَّبْتِ

Cumartesi

يَوْمُ الْأَرْبِعاَءِ

Çarşamba

يَوْمُ الْأَحَدِ

Pazar

يَوْمُ الْخَمِيسِ

Perşembe





(يَوْم) kelimesi genelde kullanılmaz:

اَلْاِثْنَيْنِ

Pazartesi

اَلثُّلاَثاَءُ

Salı

اَلْجُمُعَةُ

Cuma

2-Ay Adları:

a-Milâdî yılın aylarının adları: İki türlü ifade edilebilir:
يَناَيِر

Ocak

كاَنُونُ الثاَّنِي

1. ay

فَبْراَيِر

Şubat

شُباَط

2. ay

ماَرْس

Mart

آذاَر

3. ay

أَبْرِيل

Nisan

نِيساَن

4. ay

ماَيُو (ماَيِس)

Mayıs

أَياَّر

5. ay

يُونْيُو ( يُونِيَه)

Haziran

خَزِيراَن

6. ay

يُولْيُو (يُولِيَه)

Temmuz

تَمُّوز

7. ay

أَغُسْطُس

Ağustos

آب

8. ay

سَبْتَمْبِر

Eylül

أَيْلُول

9. ay

أُكْتُوبِر

Ekim

تَشْرِينِ الْأَوَّلُ

10. ay

نُوفِمْبِر

Kasım

تَشْرِينِ الثاَّنِي

11. ay

دِيسِمْبِر

Aralık

كاَنُونُ الْأَوَّلُ

12. ay

b- Hicrî Yılın Aylarının Adları:

(اَلْمُحَرَّمُ الْحَراَم)

اَلْمُحَرَّمُ

1. ay

(صَفَرُ الْخَيْرِ)

صَفَرٌ

2. ay

(رَبِيعٌ الْأَوَّلُ)

رَبِيعُ الْأَوَّلِ

3. ay

(رَبِيعٌ الْآخِرُ)

رَبِيعُ الْآخِرِ

4. ay



جُماَدَى الْأُولَى

5. ay



جُماَدَى الْآخِرَةِ

6. ay

(رَجَبٌ أَوْ رَجَبٌ الْفَرْدُ)

رَجَبُ

7. ay

(شَعْباَنُ الْمُعَظَّمُ)

شَعْباَنُ

8. ay

(رَمَضاَنُ الْمُكَرَّمُ)

رَمَضاَنُ

9. ay



شَواَّلُ

10. ay



ذُو الْقَعْدَةِ

11. ay



ذُو الْحِجَّةِ

12. ay

Not: Ay adları genellikle شَهْر (ay) kelimesiyle tamlama halinde kullanılır:

شَهْرُ ذِي الْقَعْدَةِ

Zü’l-Ka’de ayı

شَهْرُ رَمَضاَنَ

Ramazan ayı

Mevsimlerin Adları:

فَصْلُ الرَّبِيعِ

اَلرَّبِيعُ

İlkbahar (mevsimi)

فَصْلُ الصَّيْفِ

اَلصَّيْفُ

Yaz (mevsimi)

فَصْلُ الْخَرِيفِ

اَلْخَرِيفُ

Sonbahar (mevsimi)

فَصْلُ الشِّتاَءِ

اَلشِّتاَءُ

Kış (mevsimi)






[1] Harf-i cerler zarf almış terkiplerde zarfın önüne gelir.