Arapça İsm-i Meful
 

İsmul Meful اِسْمُ المَفْعُولِ

Fiilden türeyip de yapılan işten etkilenen kişi veya nesneyi gösteren kelimeye İsmul Meful اِسْمُ المَفْعُولِ denir. Türkçedeki edilgen sıfat-fiil karşılığıdır.
İsmul Meful, sulasi (üçlü) fiilden مَفْعُولٌ vezninde türer.

Örnekler:

كَتَبَ yazdı - مَكْتُوبٌ yazılmış

كَسَرَ kırdı - مَكْسُورٌ kırılmış, kırık

رَبَطَ bağladı - مَرْبُوطٌ bağlanmış, bağlı

عَلِمَ bildi - مَعْلُومٌ bilinen, belli


Diğer fiillerin ismul mefulleri ise, meçhul muzari fiillerinden yapılır.
Meçhul muzariden, muzarilik harfi atılır, yerine mazmum (ötreli) bir م harfi getirilerek İsmul Meful yapılır.

Örnekler:

اُرْسِلَ gönderildi - يُرْسَلُ gönderilir - مُرْسَلٌ gönderilen

كُذِّبَ yalanladı - يُكَذِّبُ yalanlanır - مُكَذِّبٌ yalanlanan

اُكْتُسِبَ kazanıldı - يُكْتَسَبُ kazanılır - مُكْتَسَبٌ kazanılmış

دُحْرِجَ yuvarlandı - يُدَحْرَجُ yuvarlanır - مُدَحْرَجٌ yuvarlanmış

تُقُلْقِلَ kıpırdatılır - يُتَقَلْقَلُ kıpırdatılır - مُتَقَلْقَلٌ kıpırdatılan


Uyarı 1:
Sulasi (üçlü) fiil lazım ise, o fiilin İsmul Mefulu olmaz.

Uyarı 2:
Aşağıdaki bablardan İsmul Meful olmaz.
[COLOR=#ff0000][SIZE=3]اِفْعِيلاَلٌ - اِفْعِلاَلٌ - اِنْفِعَالٌ

Uyarı 3:
İsmul Meful de bazan isim olarak kullanılır.
Örnek:

مَعْرُوفٌ: bilinen, iyilik

مَجْذُوبٌ: deli