Zincir market çalışanlarına kim arka çıkacak?

[Kara Kartal]

Zincir market çalışanlarına kim arka çıkacak?

Zincir marketlerde çalışan yüz binlerce emekçi, düşük ücret, uzun mesai, ağır iş yükü ve baskı altında yaşam mücadelesi veriyor. Ayakta çalışmak zorunda bırakılan, yemek molası bile verilmeyen çalışanlar, hem yöneticilerin hem de müşterilerin psikolojik baskısıyla karşı karşıya. Sosyal medyada paylaşılan görüntüler, zincir marketlerdeki emek sömürüsünü bir kez daha gündeme taşıdı. Sendikalar ise denetim ve yaptırım çağrısı yapıyor.

[Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Zincir market çalışanlarının yaşadığı zorlu çalışma koşulları yeniden gündemde. Uzun mesailer, düşük ücretler ve baskı altında çalışan personeller, artık tükenmiş durumda. Sosyal medyada paylaşılan görüntüler, bu sistematik emek sömürüsüne dikkat çekiyor.

Sayıları yüz binleri aşan zincir market çalışanları, düşük maaşlar ve uzun saatlerle mücadele ettiklerini belirtiyor. Bu marketlerden birinde yaklaşık iki yıldır çalışan 24 yaşındaki S.A., grafik tasarım mezunu olduğunu ancak kendi alanında iş bulamadığı için markette çalışmak zorunda kaldığını aktardı.

'AYAKTA DURMAKTAN YORGUN DÜŞÜYORUZ'
S.A., yaşadıkları koşulları şöyle anlattı:

"İnsanı aslında ayakta durmak yoruyor. Saatlerce ayakta duruyoruz. Bir sandalye vermek bu kadar mı zor? ‘Oturmaya ne gerek var?’ diyorlar. Haftanın 3-4 günü sevkiyat geliyor. Ürünlerin hepsini tek tek yerleştirmek zorunda kalıyoruz. Yeri geliyor oturup dinlenme, yemek yeme imkanımız bile olmuyor. İnsan gücünün üstünde bir güç istiyorlar bizden. Yeri geliyor, artık müşterilerimiz bize yardım ediyor."

'KOVULMA KORKUSUYLA ÇALIŞIYORUZ'
Çalışma saatlerinin yanı sıra psikolojik baskıya da maruz kaldıklarını belirten S.A., duygularını şöyle ifade etti:

"Dinlendiğimiz zaman artık benim bacaklarım uyuşmuş bir şekilde oluyor. Artık tükeniyoruz. Bazen can dayanmıyor."

"Ürünler satılmadığı zaman bize kovulma korkusunu veriyorlar. Bunu her gün her gün yaşadığınızı düşünün. Sosyal yaşamım kalmadı. Bütün zamanım markette geçiyor. Bitik bir şekilde marketten çıkıyoruz. Yeri geliyor, ürünler hakkında müşteriler ile konuşmamız bile müdürler tarafından sorun ediliyor. Günün sonunda işten çıkmayı düşünüyorum ama başka bir iş olmadığı aklıma geldiği için elimden bir şey gelmiyor. Artık tükenmişlik sendromunu son zamanlarda çok yaşıyorum. Daha 24 yaşındayım, bacaklarımda varisler çıkmış durumda."

EMEK SÖMÜRÜSÜNDE İLK SIRADALAR
Mağaza ve Market İşçileri Sendikası’ndan Saliha Bahadırlı, zincir market çalışanlarının yaşadığı sorunların uzun süredir devam ettiğini ve çözüm için adım atılmadığını dile getirdi. Sendikanın kuruluş amacının, bu sorunların görünür kılınarak çözüm yolları oluşturmak olduğunu belirtti.

Bahadırlı, zincir marketlerin emek sömürüsünde başı çektiğini vurguladı.

SADECE YÖNETİCİ DEĞİL MÜŞTERİLERİN DE BASKISINA MARUZ KALIYORLAR
Bahadırlı, market çalışanlarının tek başına ağır ürünler taşıdığını, kasaya geçtiğini, reyon düzenlediğini ve etiket değiştirdiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

"Zincir market çalışanları ‘robot gibi’ çalıştırılıyor. Sadece yöneticileri tarafından değil, kimi zaman müşteriler tarafından da zorbalığa uğruyorlar."

MOLALARI 45 DAKİKAYA DÜŞÜRÜLDÜ
Molaların da tam olarak kullandırılmadığını söyleyen Bahadırlı, personel eksikliği nedeniyle çalışanların yasal hakları olan bir saatlik molaların bile 45 dakikaya düşürüldü.

BU ÇALIŞANLARIN SESİNE KULAK VERİLMELİ'
Bahadırlı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından zincir marketlerdeki çalışma koşullarına ilişkin hazırlanan rapora da değinerek, önerilerin hayata geçirilmediğini söyledi.

“Bakanlığa buradan söylemek istediğimiz, marketlerin daha sıkı denetlenmesi ve caydırıcı cezalar uygulanması. Yani bu üç büyük zincir, hadi beş olsun, kaç olursa olsun, bunlardan elde edilen kar, sermaye tabii ki ülke için önemli. Onların sahiplerinin canını sıkmak istemiyorlar ama altta kalan, bugün 40 binin üzerinde, sadece bir tane zincir markette çalışan var. Ve her gün bu market yeni bir şube açıyor. Milyonlarca insan burada çalışıyor, emek veriyor. Bu emekçilerin derdine kim derman olacak?”

[Kara Kartal]

Üç harfli marketler çarpıp geçiyor.
Müşteri sayısı çok fazla.sorunlu müşteri daha fazla.
Oturmaya sandalye bile vermiyor adi marketler.

çalışanlar hem kasiyer, hem reyon elemanı hem de depo görevlisi olarak çalışıyorlar. 100 kez bu marketlere gitsen 95 inde kasada kimse yok, kasaya bakar mısınız diye seslenmek zorunda kalıyorsunuz. Çalışanları ordan oraya koşturup canlarını çıkarttıkları gibi bir de kasada 2 dakika oturarak çalışması için bir tabureyi çok görüyorlar. Taburede oturarak kasa işlemleri yapsa market zarara mı uğrayacak. Bu düpedüz hem emek sömürmek hem de en hafif tabiriyle vicdansızlık.

[Kara Kartal]

Bu vicdansız kodamanlara ayar verecek bir devlet kurumu yok mu? Neredesin çalışma bakanlığı???

[Kara Kartal]

Zincir marketlerdeki ağır çalışma koşulları ve sosyal medyaya yansıyan bayılma görüntüleri üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, gizli müfettişlerle denetim başlattı. Marketlere, kasalarda sandalye bulundurulması ve çalışanların görev tanımlarının netleştirilmesi uyarısı yapıldı. Müfettişler, mesai ve dinlenme sürelerinden ödemelere kadar tüm çalışma şartlarını incelemeye başladı.