Moğolistan' da Yabancı, Atayurtta Türk Olmak

[İslam_Güneşi]

Moğolistan' da Yabancı, Atayurtta Türk Olmak

MOĞOLİSTAN' DA YABANCI

ATAYURTTA TÜRK OLMAK

Yabancılık zor zenaat dünyanın her yerinde. Dil problemi bir yana insanlarla hayat akışının zihin telaşının farklı olması; sokakta ne konuşulur memleket mi kurtarılır sadece iş güç mü kotarılır bilmemek; iki lafın belini kıracak eş dost edinmeye debelenmek bu arada fena halde memleketi özlemek zor. Ama Moğolistan' da bu işler biraz daha zor sanki. Bu memleket her yere uzak hem coğrafi hem psikoloji olarak. Burası sert doğa ve zor hayat koşullarının şekillendirdiği bünyelerin ülkesi hal ve tavırlar da buna uygun gelişmiş. Yabancılar pek makbul sayılmıyor sevilmiyor. Yabancı düşmanlığı var diyeceğim eskaza burayı okuyan bir Moğol olur da alınır pek de alınganlar ülkelerine laf söyletmezler

Bu ülke çok uzun süre dünyaya kapalı kalmış yabancıyla pek temas kurmamış. Sovyetler dağılınca da bir başına kalıp ekonomik sıkıntılarla cebelleşmeye başlamış. Sıkıntılar devam ama yabancılar burada epey rahat bir hayat yaşıyor (yabancılar diyerek aslında bembeyaz yakalıları kast ediyorum yoksa burada mütevazı hayat süren birçok araştırmacıydı misyonerdi gönüllüydü de fink atıyor . Tüm bunlar eğitimsiz ve işsiz genç nüfus arasında
yabancılara karşı ciddi bir reaksiyon yaratıyor. Bilumum yokluk zamanlarında yokluğu çekilmeyen tek şey olan votkanın da etkisiyle yolda belde durduk yere yabancılara sataşmalar dalaşmalar olabiliyor. Ters bakmaları omuz atmaları da es geçmemek gerek. Velhasıl burası yabancıya kucak açan yardımcı olan hadi bunları geçtim ucundan kıyısından sıcaklık gösteren bir memleket sayılmaz.

Bir de Türk olma durumu var dünyanın her yerinde en azından kuzey yarımküresinde zor bir iş. Hele de Batı Avrupa' da "Türk' üm" dediğiniz an "Aaa soykırımdı astınızdı kestinizdi AB' ye de giremeyeceksiniz zaten" cümleleriyle karşılaşmak asap bozucu. Fransa' da Allah' ın Brezilyalısı' ndan bile (tanışır tanışmaz) "Ermeni soykırımını tanımadan AB' ye giremeyeceksiniz ne iş?" cümlesini duymuşluğum var. Sinirim zıpladığından "Bacım sen sambanı yap plajda caipirinha yudumla güzel kafanı böyle şeylerle yorma " diyememiştim (böyle de stereotypesever bir insanım Brezilya=samba .
Gerçi Moğollar da stereotypesever. Onlar için sapsarı ya da çekik gözlü olmayan yabancıların hepsi Rus spasiba bolşoy Ruski nyeto. Rus zannedile zannedile üç beş Rusça sözcük öğrendim.

Uzatmayayım burada en azından astındı kestindi tepkileriyle karşılaşmıyoruz. Dünya meselelerine uzak bir ülkede olmanın akıl sağlığına faydaları... Türkiye burada gündemde olan bir yer değil buranın gündemi sizin bildiğiniz gündemlerden değil . Türkiye batıda gelişmiş bir ülke hepsi bu. Çok çok İstanbul belki Tarkan... Galatasaray diyen henüz çıkmadı ki zaten futbol bu ülkede mevzu değil.

Buraya gelmek tarihe farklı bir bakış kazandırıyor. Az buçuk kitap karıştırınca biz devlet kura yıka çoktan batıya doğru yola çıkmışken Cengiz Han ordularının koca bir kıtayı hallaç pamuğu gibi attığını Moğollar' ın muazzam bir ordu haberleşme ve ticaret sistemi kurduklarını görüyorsunuz. Bu coğrafyada kanların aka aka iyice birbirine karıştığını anlıyorsunuz.

"Çin Seddi' nin Türkler' e karşı inşa edilmesi"nin bir Moğol' u güldürecek "Cengiz Han' ın Türk olması" nın ya da "Moğollar zaten Türk canım" cümlesinin ise bu gülüşü ıslak meşe odunlu bir öfkeye çevirecek bir şey olduğunu kavrıyorsunuz.

Türkiye' de "Moğollar şöyle akraba böyle akraba". Burada değil. Burada Türk yabancı hepsi bu. Anca okumuş yazmış Moğollar için Türk benzer köklerden gelinen dilinde ortak sözcükler bulunan biri. Ama sokaktaki Moğol için Türk dediğim gibi "İstanbul Tarkan". Bir de Türk Okulları burada Türk bilinilirliğinde büyük yer tutuyor. Okullar özellikle disiplin ve yabancı dil eğitimi açısından öne çıkan yerler.

Okuldu öğrenciydi demişken Türkler için Moğolistan' daki en büyük sürprizlerden biri sokakta nasıl olsa kimse anlamaz diye Türkçe bir şey söyleyip sağdan soldan Türkçe cevap almak. Türk Okulları' nın öğrencileri bir yana Türkiye' de eğitim gören Moğol öğrenci sayısı da yüksek. Birkaç defa dışarıda telefonda Türkçe konuşurken yanaşıp "Merhaba" diyen Moğollar oldu.

Türk imajı açısından trajikomik bir durum var unutmadan yazayım. Efendim Avrupa' daki "bıyıklı kaşlı gözlü döşü kıllı yeniçeri Türk erkek peçeli Türk kadın" imajından hep yakınırız ya o imaj ta buralara erişmiş durumda. "Aa sen Türk' e benzemiyorsun o Türk' e benzemiyor" vs. cümleleri duyduk neyse ki . Bunları duymamak Türk' ü bozar yoksa yurtdışında olduğumuzu idrak edemeyecektik Hayır anlamıyorum ki yeniçeri yeniçeri Avrupa' ya yürümüşüz eyvallah da malum imajımız ta buraya nasıl gelmiş hep batıya giderek doğuyu mu bulmuş nedir...

Kısaca atayurtta Türk' üz ama fena halde yabancıyız da. Bu ülke bizi buyur etmediği gibi kimseyi etmiyor. Ama burada yolların başlangıcında olmak acaip bir durum. "Biz buradaydık" ı manen hissedip maddeten görmek; yüzyıllara direnen benzerliklerimizi az gidip uz gidip aslında bir arpa boyu yol gittiğimizi görmek çok acaip. Burası hoşgeldin demese de canı sağolsun yine de güzel yine de "zaa maş bayırtla" (peki çok teşekkürler)

Alıntı