El Müteâl-El Berr-Et Tevvab Esmalarını Tanıyalım
 

78. El-Müteâlî :

El-Müteâlî: Yaratılmışlar hakkında aklın mümkün gördüğü her şeyden, her hal ve tavırdan pek yüce. “(O Allah), hazırı da gaybı da, gizliyi de âşikârı da bilendir, büyüktür, yücedir.”(13/Ra’d, 9)



El-Müteâlî, Yüceler yücesi demektir. Allah Teâlâ için kullanıldığında kudret, hâkimiyet diye anlaşılabilir. Allah Teâlâ’nın emirlerine bakalım; kudretinin izlerini görürüz. İşlerine nazar kılalım, O’nun hâkimiyeti önünde secdelere kapanırız. Kur’ân-ı Kerim’de anlatılan, Hz. Peygamberin mübârek dilinden bizlere aktarılan Allah’ın pek yüce olduğuna şu âyet dikkatimizi çeker: “Düşen hiçbir yaprak yoktur ki, O’nu bilmesin. Yer dibinin karanlığında hiçbir dâne yoktur ki, O’nu bilmesin. Yaş-kuru hiçbir şey yoktur ki apaçık bir kitapta olmasın.” (6/En’âm, 59)



Yücelik ve hükümranlıkta kendisine denk ya da kendisinden daha üstün bir varlık bulunmayan; mutlak anlamda yüce olan, övülmeyi hak edecek tüm vasfa sahip olan ve tüm noksan sıfatlardan münezzeh olan Allah Teâlâ’nın ‘El-Müteali’ ismi bizlere yüceler yücesi olduğunu gösterir.




79. El-Berr:

El-Berr: Kullarına karşı iyiliği çok olan. Allah'ın isimlerinden biri. Kullarına şefkatli olup, lûtuf, ihsanı, keremi, iyiliği ve bahşetmesi çok olan anlamına gelen Allah'ın Esmâü'l-Hüsnâ'sından biri. Allah Teâlâ kulları için daima kolaylık ve rahatlık ister; zorluk istemez. Zorluk çıkaranları da sevmez. Yapılan kötülüklerin çoğunu bağışlar, örter; merhametlilerin merhametlisidir; bir iyiliğe on mükâfat verir. Kötülüğün cezası ise bir katını geçmez. Bir kul, gönlünde iyi bir şey yapmayı kurmuş, fakat herhangi bir engel yüzünden onu yapmamış olsa bile, bilfiil meydana getirmiş gibi mükâfatlandırılır. Buna karşı, bir kötülük yapmayı tasarlamış ve kararını vermişken herhangi bir sebeple yapmamışsa ona ceza verilmez.



Berr, "iyiliği ve hayrı geniş olmak" anlamındaki "birr" masdarından sıfattır. Kur'an'da şöyle geçer: "Gerçek biz bundan evvel (muvahhid olarak) O'na ibâdet ediyorduk. Şüphesiz ki O, (evet) O, (va'dinde sadık) ihsanı bol, çok esirgeyicidir."*(52/Tûr, 38). Evet, Cennet'e girecekler böyle diyecektir. Allah kullarına karşı şefkatlidir. O, hiçbir fiilinde zulüm ve hiçbir hükmünde de haksızlık etmez. İnsanlar, nankörlük ederek kendileri haddi aşarlar. Oysa Allah sonsuz nimetler vermiş, sonsuz ihsanda bulunmuştur. Kullar kendileri kendilerine zulmederler. Allah onca inkâr, kötülük ve nankörlüklere karşı ceza vermede acele etmez. O, sonsuz kerem sahibidir. O, yardım edenlerin en hayırlısıdır. Allah kullarına çok merhametlidir (2/Bakara, 207). "Şüphesiz Rabbiniz Rauf'dur, Rahim'dir, çok şefkatli, çok merhametlidir."*(16/Nahl, 7) (Şamil İslâm Ansiklopedisi, 1/224-225)



80. Et-Tevvâb:
El-Tevvab: Kullarına tevbe kapılarını açan, onları tevbeye sevk edecek sebepler yaratan. “Allah, kötülükten yüz çevirerek tevbeye yönelenleri son derece bağışlayıcıdır.” (17/İsrâ, 25)

*

"Tevbe" masdarından mübalâğa siğası olup, doksanokuz olan Esmâ-i Hüsnâ'dan biri. Tevbe; kulun, günahtan sonra Allah'a itaat etmeye dönüş yapmasıdır. Tevvâb ise, Allah Teâlâ'nın Esmâ-i Hüsnâ'sından biri olup; mânâsı, kulun Allah'a itaat etmeye dönüş yaptığı ve günahlarından dolayı pişmanlık duyduğu zaman Allah'ın o, kuluna ihsan ve rahmetini ulaştırması; kulun önceden yaptığı hayırlı amelleri boşa çıkarmaması ve itaatkâr kullarına va'dettiği ihsandan bu kulunu da mahrum etmemesidir. Kulun tevbesi tekerrür ettikçe Tevvâb olan Allah Teâlâ'dan da kabûlü tekerrür eder.



Allah'ın Tevvâb ismi, Kur'an-ı Kerîm'de 2/Bakara sûresinde 4; 9/Tevbe sûresinde de 2 defa olmak üzere toplam 6 yerde geçer. Allah Teâlâ şöyle buyurur: "Âdem Rabbından bir takım kelimeler telâkki etti, yalvardı; o da tevbesini kabul buyurup ona yine baktı. Filhakika O'dur ancak öyle Tevvâb öyle Rahim.”*(2/Bakara, 37)



Tevbe, kula, nisbet edildiği zaman arâzı olan günah halini bırakıp aslî olan salâh halinde dönmek demek olur. Allah Teâlâ'ya nisbet edildiği zaman da tâli olan gazab nazarından aslî olan rahmet nazarına dönmek mânâsını ifade eder (Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, İstanbul, 1979, I/326)

1. "El Müteâl" ne demektir?

a. Aşkın varlık
b. Mutlak ve sonsuz ulu
c. Yüceliğinin sınırı bulunmayan
d. Hepsi

2. El Müteâlî isminin aslı olan "O'nun yüceliği, ululuğu" anlamına gelen fiil hangisidir?

a. Teâlâ
b. Celaluhû
c. Hüdâ
d. Mevlâ

3. 'A-l-y' köklerinden türeyen Esma-i Hüsna hangisidir?

a. El Müteâl
b. El Alî
c. El A'lâ
d. Hepsi

4. "Müteâlî" isminin Kuran'da geçtiği yerle ilgili hangisi yanlıştır.?

a. Müte'âl ismi Kuran'da 14 yerde geçer
b.Rad süresinin 9. ayetinde geçer ve Mekkî bir süredir.
c. Nebî'nin hayatında hüzün yılına denk gelmektedir ve bu ismin geçtiği ayetin inzalini ilahî bir teselli olarak anlayabiliriz
d.Bu isim Kuran'da tek yerde geçer.

5. Allah'ın "aşkın" olmasıyla ilgili hangisi doğrudur?

a.Yeryüzünde insanların elleriyle yaptıkları olaylardan Allah etkilenmez
b. İnsanların şirkinden küfründen etkilenmez.
c. Allah'ın insanlığın hayatına müdahalesi insanlığın sapmasîndan O zarar gördüğü için değildir.
d. Hepsi doğrudur.

Hepsi doğru ArO*
Devamla...

6. El.Müteâl ismi bize neler anlatmaktadır?

a. Allah zâtıyla ulaşılamaz ve aşkındır,sıfatıyla insana şah damarından daha yakındır.
b. Bu isme iman, insanın "uzak Allah" sapkınliğina düşmesini engeller.
c. Allah'ın aşkınlığını yanlış idrak, hayata müdahil olmayan ve ulaşılamaz bir ilah tasavvuruna yol açar.
d. Hepsi doğrudur.

7. Allah ile doğrudan ve aracasız ilişki kurmak yerine dolaylı ve aracılı ilişki kurmanın her türünü "vahiy" ne olarak adlandırır?

a. Rabıta
b. Kurbiyyet
c. Ünsiyet
d. Şirk

8. Kuran'da tek geçtiği yer olan âyette "el Müteâl " ismi hangi isimle birlikte geçmektedir?

a. el Kebir
b. el Bari
c. el Azim
d. el Müheymin

9. "Tüm te'âlâ fiillerin òznesi ........ olan .........'tır." Cümlesini tamamlayan isimler hangisidir?

a. Alim/Allah
b. Halim/Allah
c.Müteâl/Allah
d. Hiçbiri

10. Allah'a isnatla 9 yerde geçen; " Te'âlâ amma yüşrikûn" ayetinin anlamı nedir?

a. O, onların nitelemelerinden/nitelendirdikleri şeylerden tamamen aşkın ve yücedir.
b. O, onların dedikleri şeylerden aşkın ve yücedir.
c.O, onların şirk koşmalarından/koştukları şeylerden tamamen aşkın ve yücedir.
d. Hepsi

10. Soruyu dikkatli incele editim:)

11.Şirkle ilgili aşağıdakilerden hangisi dogrudur?

a. Kulların şirkinden Allah zerrece zarar görmez
b. Şirkten zarar gören şirk koşanin kendisidir
c. Allah şirki kulları için yasaklamıştir.
d. Hepsi

12. Kulların şirkten gördüğü zararlar nelerdir?

a. İnsanın kişilik bütünlüğünü parçalar ve şahsiyetini dağıtır.
b. Şirk sadece imanı parçalamaz, aklı iradeyi vicdanı da parçalar.Parçalanan insan, aklı,kalbi ve vicdanıyla ötekileştirerek, pasifleştirerek dağıtır.
c. Bu dağınıklık duyguya, bilgiye, söze eyleme yansır. Oradan dine, topluma, hukuka, bilime sanata ekonomiye hayatın her alanına yansır.
d. Hepsi

13. Rabbimizin "Te'âla" fiillerinden ne anlamalıyız?

a. İnsanoğlunun Allah tasavvurundaki sapma ve yamulmalardan Allah'ın hiçbir zararı olmayacağı
b. Bundan tek zarar görecek tarafın insan olduğunu
c. Allah'ın şirki biz kulları yasakladığı
d. Rabbinizin teâlâ fiilleriyle Müteâl olduğunu
e. Hepsi

14. "El-Hak ve el-Melik olan Allah aşkın ve yücedir " ayeti hangi surede geçer.?

a. Taha süresi 114
b. Enam süresi 100
c. Vakıa süresi 77
d. Nahl süresi 22

15. Cin süresi 3. ayeti yazınız?

10. Sorunun cevabı C şıkkı
Tealâ ammâ yüşrikun
O onların şirk koşmalarından / koştukları şeylerden tamamen aşkın ve yücedir

Kasas 68
Nahl 1

Hepsi doğru :sukran:ga/li/p