[EyMeN&TaLhA]

Atauzem 2013-2014 güz dönemi bütünleme soru ve cevapları

FIKIH USULÜ


1. “Ateş yakıcıdır” yargısı için ne denebilir?

A) Aklî hüküm
B) Aklî-şer’î hüküm
C) Amelî hüküm
D) Hissî hüküm
E) Aklî-hissî hüküm

2. .................. delalet yönüyle kat’î ve zannî oluşu, ................ delaletin derecesine göre yapılan bir ayrımdır.

Yukarıdaki boşluklara hangileri getirilmelidir?

A) İlimlerin / neticeye
B) Hükümlerin / amele
C) Delillerin / neticeye
D) İlimlerin / akli
E) Delillerin / hükme

3. Âlim sahabilerin, içtihatta görüşlerinden faydalanma amacıyla Medine dışına çıkışlarını izne bağlayan sahabî kimdir?

A) Hz. Ebu Bekir
B) Hz. Ömer
C) Hz. Osman
D) Hz. Ali
E) Hz. Hasan

4. I- Gazali / Mustasfa
II- Amidi / Burhan
III- Nesefi / Mizanu’l-Usul
IV- Taceddin Subki / Cemü’l-Cevami’

Yukarıdaki yazar ve eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) I ve III
B) II ve IV
C) III ve IV
D) II ve III
E) I ve IV

5. Aşağıdakilerden hangisi tek başına müstakil bir delil olarak sayılmaz?

A) Sahabi kavli
B) Kıyas
C) İstihsan
D) İstıshab
E) İcma

6. Aşağıdaki tariflerden hangisinde Kur’an-ı Kerim’ın tanımı doğru olarak verilmiştir?

A) Kur’an-ı Kerim, Yüce Allah tarafından Hz. Muhammed (s.a.s)’e indirilmiş, bize kadar tevatür yoluyla nakledilmiş, mushaflarda yazılı, okunması ile ibadet edilen, beşerin benzerini getirmekten âciz kaldığı Fatiha Sûresi ile başlayıp Nâs Sûresi ile sona ermiş olan mukaddes kelâmdır.
B) Kur’an-ı Kerim, Yüce Allah tarafından Hz. Muhammed (s.a.s)’e Arapça olarak indirilmiş, bize kadar nakledilmiş, mushaflarda yazılı, okunması ile ibadet edilen, beşerin benzerini getirmekten âciz kaldığı Fatiha Sûresi ile başlayıp Nâs Sûresi ile sona ermiş olan mukaddes kelâmdır.
C) Kur’an-ı Kerim, Yüce Allah tarafından Hz. Muhammed (s.a.s)’e Arapça olarak indirilmiş, bize kadar tevatür yoluyla
nakledilmiş, mushaflarda yazılı, beşerin benzerini getirmekten âciz kaldığı Fatiha Sûresi ile başlayıp Nâs Sûresi ile sona ermiş olan mukaddes kelâmdır.
D) Kur’an-ı Kerim, Yüce Allah tarafından Hz. Muhammed (s.a.s)’e Arapça olarak indirilmiş, bize kadar tevatür yoluyla nakledilmiş, mushaflarda yazılı, okunması ile ibadet edilen, beşerin benzerini getirmekten âciz kaldığı Fetih Sûresi ile başlayıp Nâs Sûresi ile sona ermiş olan mukaddes kelâmdır.
E) Kur’an-ı Kerim, Yüce Allah tarafından Hz. Muhammed (s.a.s)’e Arapça olarak indirilmiş, bize kadar tevatür yoluyla nakledilmiş, mushaflarda yazılı, okunması ile ibadet edilen, beşerin benzerini getirmekten âciz kaldığı Fatiha Sûresi ile başlayıp Nâs Sûresi ile sona ermiş olan mukaddes kelâmdır.

7. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Sünnet Peygamber Efendimizden (s.a.v) söz, fiil ve takrir olarak sadır olan her şeydir.
B) Sahabinin “biz Hz. Rasulullah zamanında şöyle yapardık” sözüne takrirî sünnet denilir.
C) Hz. Rasulullah (s.a.v) Efendimizden nakledilen söz, fiil ve takrirler, teklifî hükümlerden sünnet seviyesinde bir hükmün kaynağı olur.
D) Farz ve haram hükümler, sünnetle de sabittir.
E) Fakihler her bir rivayet türünü, fıkhi kaynak oluşu bakımından aynı düzeyde tutmamışlardır.

8. Hadisleri her tabakadaki râvî sayılarına göre mütevatir, meşhur ve âhâd olarak gruplandıranlar kimlerdir?

A) Ehl-i hadis
B) Hanbelîler
C) Şafiiler
D) Hanefiler
E) Malikiler

9. Tabiun dönemi müçtehitlerinin mürsel olarak naklettikleri hadisleri “meşhur hadis” gibi kabul edenler kimlerdir?

A) Ehl-i hadis
B) Hanefiler
C) Şafiiler
D) Malikiler
E) Hanbelîler

10. Ezan, kurban, selam vermek gibi bireysel boyutu yanında toplumu ilgilendiren boyutları ön planda olan ibadetlere ne ad verilmektedir?

A) Küllî
B) Toplumsal
C) Alenî
D) Amelî
E) Şeair

11. Aşağıdaki meselelerden hangisinde Sahabe icmaı bulunmamaktadır?

A) Bir gıda maddesinin satım sözleşmesine konu olması halinde müşterinin malı satıcıdan teslim almadan önce onu satması caiz değildir.
B) Nine düşmeyip (hacb) mirasçı olduğu zaman mirastan altıda bir hisseye sahip olur.
C) Eğer ana, babayla kan mirasçısıysa, anaya bütün malın üçte biri verilir; ana, babayla evlilik mirasçısıysa, kocaya farz olan hakkı verildikten sonra anaya kalanın üçte biri verilir.
D) Müslüman bir kadının gayr-ı müslim bir erkekle evlenmesi batıldır.
E) Mehir belirlenmeksizin yapılan nikâh akdi geçerlidir.
12. İctihâd-kıyas ilişkisi açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İctihâd, kıyası da içerisine almaktadır.
B) Her kıyas bir ictihâddır, fakat her ictihâd bir kıyas değildir.
C) İctihâdın sahası kıyasdan daha geniştir.
D) Kıyas yaparken sarf edilen her gayret bir ictihâddır.
E) Her ictihâd bir kıyasdır, fakat her kıyas bir ictihâd değildir.
13. İllet-hikmet ilişkisi açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Kasden adam öldüreni kısas cezasına çarptırmanın hikmeti, insanların canının korunmasıdır.
B) Hüküm, illet üzerine bina edilmeyip illet üzerine bina edilir; hikmet varsa hüküm de vardır.
C) Ramazanda hastaya orucunu bozma ruhsatının verilmesinin hikmeti, meşakkati gidermektir.
D) Hüküm, hikmet üzerine bina edilmeyip illet üzerine bina edilir; illet varsa hüküm de vardır.
E) Alışverişin meşru kılınmasının hikmeti insanların ihtiyaçlarını gidermektir.

14. Aşağıdakilerden hangisi mesalihi mürselenin şartlarından değildir?

A) Varlığından emin olmak
B) Genel olmak
C) Zaruri bir esasın korunmasını temin etmek
D) Ma’kul olmak
E) Şer’i bir delil tarafından geçersiz sayılmak

15. “İtibar galibi şayiayadır, nadire değil” (Mecelle 42) külli kaidesi hangi şerî delille ilgilidir?

A) Kitab
B) Şer’u men kablena
C) Seddi zerai
D) Örf
E) Sünnet

16. İslam’da, bir şeyi kötü ve zararlı görüp yasakladıktan sonra, ona götüren vasıta ve davranışlarında yasaklanması aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilmektedir?

A) İstishab
B) Nesh
C) Mekasidu’ş-Şeria
D) Sedd-i Zerai
E) Şer-ü Men Gablena

17. Nassların vürudu araştırılıyorsa neyin araştırıldığına hükmedilir?

A) Ayetler
B) Hadisler
C) Ahkam ayetleri
D) İcmalar
E) Fıkhi hükümler

18. Nesihte hükmü kaldırılan delile ne ad verilmektedir?

A) Tahsis
B) Nasih
C) Muhassıs
D) Mensuh
E) Muhasses

19. Aşağıdakilerden hangisi mükteseb arızalardan biri değildir?

A) Sükr
B) Hata
C) Sefeh
D) Ateh
E) Hezl

20. Ehliyetle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
doğrudur?

A) Vücup ehliyeti hukuki işlem yapabilme ehliyetidir.
B) Ceninde tam vücup ehliyeti vardır.
C) Mümeyyiz çocuğun lehine olan tasarruflar kanuni temsilcisi onaylamasa da geçerlidir.
D) Delilik hacir sebebi değildir.
E) Bunamış kimse mali cezaya ehil değildir.

21. Aşağıdakilerden hangisi hass lafız çeşitlerinden biridir?

A) Mutlak
B) Muhkem
C) Te’vil
D) Nass
E) Zahir

22. Aşağıdakilerden hangisi müşterek lafızlardandır?

A) Kalem
B) Mevla
C) Arslan
D) Tohum
E) Tuhur

23. “Sözün doğru anlaşılması veya şer'î yönden sağlıklı anlaşılabilmesi için belli bir takdir yapılması gerekiyorsa, söylenmiş kısmın bu
takdir edilecek söylenmemiş kısma delâletine …………………………. denilmektedir.” cümlesindeki boşluğa aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi gerekir?

A) Nassın Delâleti
B) İktizanın Delâleti
C) İşaretin Delâleti
D) İbarenin Delâleti
E) Metnin Delâleti

24. “…………….manasına açık bir şekilde delalet eden ve kendisinden çıkarılan hüküm sözün asıl sevk sebebini teşkil eden yani kelamın siyakından (sözün söylenmesinden) aslî maksadın bu mana olduğu lafızlardır.” cümlesindeki boşluğa aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi gerekir?

A) Zahir
B) Sarih
C) Nass
D) Muhkem
E) Müfesser

25. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) İslam hukuk kültüründe, kamu hukukuyla konular prensip olarak toplum hakkı kapsamında görülmüştür.
B) Maliye ve ceza hukukun hükümleri kul hakkı kapsamında görülmüştür.
C) Allah hakkıyla ilgili hususların dünyevî boyutuyla takipçisi yöneticilerdir.
D) Kişinin Allah’a karşı kul olduğunu bildirme kapsamında yaptığı davranışların ibadet olarak isimlendirilmesi için, bu davranışların toplum tarafından örf-adet olarak da kabullenip tanınması gerekir.
E) İbadet kriteri esas alınarak değerlendirildiğinde, insan hayatında fıkıh kapsamında olmayan bazı tutum ve davranışlar da vardır.

CEVAP ANAHTARI=

1) D
2) E
3) B
4) D
5) B
6) E
7) C
8) D
9) B
10) E
11) C
12) E
13) B
14) E
15) D
16) D
17) B
18) D
19) D
20) C
21) A
22) B
23) B
24) C
25) C